Hematologia

Hematologia (od gr. haima „krew”) – dziedzina kliniczna medycyny zajmująca się diagnostyką i leczeniem nowotworowych i nienowotworowych chorób krwi i układu krwiotwórczego, a także zaburzeń krwi występujących w pierwotnych schorzeniach innych narządów[1]; również dziedzina naukowa zajmująca się badaniami krwi i układu krwiotwórczego w stanach zdrowia i choroby[2]. W Polsce konsultantem krajowym hematologii od 25 marca 2019 jest prof. dr hab. Ewa Lech-Marańda[3].

Hematologia wyodrębniła się w 2. połowie XX wieku, co było związane z rozwojem wiedzy o krwi i narządach krwiotwórczych. W miarę poszerzania wiedzy na temat poszczególnych zagadnień hematologicznych nastąpiła dalsza specjalizacja. Powstała transfuzjologia, zajmująca się przetaczaniem krwi i preparatów krwiopochodnych, a także immunologia oraz serologia zajmujące się odpornością i schorzeniami z nią związanymi. Następuje stały postęp w hematologii związany z rozwojem nauk podstawowych i prowadzeniem badań klinicznych, szczególnie z zakresu immunologii, biochemii i medycyny molekularnej.

Historia

Ważne odkrycia w historii hematologii:

DataWydarzenieBadacz
1642odkrycie erytrocytówAntonie van Leeuwenhoek
1842odkrycie trombocytówAlexandre Donne
1901odkrycie grup krwiKarl Landsteiner
1910pierwszy opis anemii sierpowatej
1925pierwszy opis talasemiiThomas Cooley[4]
1938opis niedokrwistości Diamonda i Blackfana
1945odczyn antyglobulinowy Coombsa
1945użycie krioprecypitatu do leczenia hemofilii
1961zastosowanie koncentratów płytkowych do leczenia krwawień w małopłytkowościach
1972zastosowanie aferezy do ekstrakcji składnika komórkowego krwi
lata 90. XX wiekuupowszechnienie rekombinowanych ludzkich czynników krzepnięcia
lata 90. XX wiekuzastosowanie czynników wzrostowych w hematologii

Przypisy

  1. Program specjalizacji w dziedzinie HEMATOLOGII (moduł podstawowy i moduł specjalistyczny) dla lekarzy nieposiadających odpowiedniej specjalizacji II stopnia lub tytułu specjalisty w odpowiedniej dziedzinie medycyny. Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, 2018-11-13. [dostęp 2021-05-26].
  2. Hematologia. W: Wielka Encyklopedia Medyczna. Enrico Cravetto (red.). T. 7: gab–her. Warszawa: Planeta DeAgostini, 2011, s. 363. ISBN 978-83-268-0307-9.
  3. Konsultanci krajowi. Ministerstwo Zdrowia. [dostęp 2021-05-26].
  4. Paweł Turowski, Małgorzata Uhrynowska, Ewa Brojer. Talasemie — patofizjologia, podstawy molekularne i diagnostyka. „Hematologia”. t. 4 nr 3., s. 240, 2013. ISSN 2081–0768 (pol.). 

Linki zewnętrzne

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.