Hemidactylus
| Hemidactylus[1] | |||
| Oken, 1817[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – H. mabouia | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Infrarząd | Gekkota | ||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | Hemidactylus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
Gekko mabouia Moreau De Jonnès, 1818 | |||
| Synonimy | |||
| Gatunki | |||
| |||
Hemidactylus – rodzaj jaszczurki z rodziny gekonowatych (Gekkonidae).
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce, Azji, Europie i Oceanii[7].
Systematyka
Etymologia
- Hemidactylus: gr. ἡμι- hēmi- „pół-, mały”, od ἡμισυς hēmisus „połowa”; δακτυλος daktulos „palec”[8].
- Cosymbotus: gr. κοσυμβωτος kosumbōtos „ozdobiony frędzlami”[9]. Gatunek typowy: Stellio platyurus Schneider, 1797.
- Hoplopodion: gr. ὁπλον hoplon „broń, zbroja”[10]; ποδιον podion „stópka”, od zdrobnienia πους pous, ποδος podos „stopa”[11]. Gatunek typowy: Stellio platyurus Schneider, 1797.
- Microdactylus: gr. μικρος mikros „mały”; δακτυλος daktulos „palec”[12]. Gatunek typowy: Hemidactylus peruvianus Wiegmann, 1834 (= Hemidactylus garnotii A.M.C. Duméril & Bibron, 1836)).
- Onychopus: ονυξ onux, ονυχος onukhos „pazur, paznokieć”[13]; πους pous, ποδος podos „stopa”[11]. Gatunek typowy: Hemidactylus garnotii A.M.C. Duméril & Bibron, 1836.
- Pnoepus: gr. πνοη pnoē „dmuchanie”, od πνεω pneō „oddychać”[11]; πους pous, ποδος podos „stopa”. Gatunek typowy: Hemidactylus javanicus Fitzinger, 1826 (= Hemidactylus frenatus A.M.C. Duméril & Bibron, 1836).
- Tachybates: gr. ταχυς takhus „szybko”[14]; βατης batēs „piechur”, od βατεω bateō „stąpać”, od βαινω bainō „chodzić”[15]. Gatunek typowy: Gecko triedrus Daudin, 1802.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[7]:
- Hemidactylus aaronbaueri
- Hemidactylus acanthopholis
- Hemidactylus adensis
- Hemidactylus agrius
- Hemidactylus albituberculatus
- Hemidactylus albivertebralis
- Hemidactylus albofasciatus
- Hemidactylus albopunctatus
- Hemidactylus alfarraji
- Hemidactylus alkiyumii
- Hemidactylus anamallensis
- Hemidactylus angulatus
- Hemidactylus ansorgii
- Hemidactylus aporus
- Hemidactylus aquilonius
- Hemidactylus arnoldi
- Hemidactylus asirensis
- Hemidactylus awashensis
- Hemidactylus barbierii
- Hemidactylus barodanus
- Hemidactylus bavazzanoi
- Hemidactylus bayonii
- Hemidactylus benguellensis[16]
- Hemidactylus beninensis
- Hemidactylus biokoensis
- Hemidactylus bouvieri
- Hemidactylus bowringii
- Hemidactylus brasilianus
- Hemidactylus brookii
- Hemidactylus chikhaldaraensis[17]
- Hemidactylus chipkali
- Hemidactylus citernii
- Hemidactylus coalescens
- Hemidactylus craspedotus
- Hemidactylus curlei
- Hemidactylus dawudazraqi
- Hemidactylus depressus
- Hemidactylus dracaenacolus
- Hemidactylus echinus
- Hemidactylus endophis
- Hemidactylus eniangii
- Hemidactylus fasciatus
- Hemidactylus festivus
- Hemidactylus flaviviridis – półpalczyk żółtozielony[18]
- Hemidactylus forbesii
- Hemidactylus foudaii
- Hemidactylus fragilis
- Hemidactylus frenatus
- Hemidactylus funaiolii
- Hemidactylus garnotii
- Hemidactylus giganteus
- Hemidactylus gleadowi
- Hemidactylus gracilis
- Hemidactylus granchii
- Hemidactylus graniticolus
- Hemidactylus granosus
- Hemidactylus granti
- Hemidactylus greeffii
- Hemidactylus gujaratensis
- Hemidactylus hajarensis
- Hemidactylus hemchandrai
- Hemidactylus homoeolepis
- Hemidactylus hunae
- Hemidactylus imbricatus – gekon żmijowy
- Hemidactylus inexpectatus
- Hemidactylus inintellectus
- Hemidactylus isolepis
- Hemidactylus ituriensis
- Hemidactylus jubensis
- Hemidactylus jumailiae
- Hemidactylus kamdemtohami
- Hemidactylus kangerensis
- Hemidactylus karenorum
- Hemidactylus klauberi
- Hemidactylus kolliensis[17]
- Hemidactylus kundaensis
- Hemidactylus kurdicus
- Hemidactylus kushmorensis
- Hemidactylus kyaboboensis
- Hemidactylus laevis
- Hemidactylus lamaensis
- Hemidactylus lankae
- Hemidactylus laticaudatus
- Hemidactylus lavadeserticus
- Hemidactylus lemurinus
- Hemidactylus leschenaultii
- Hemidactylus longicephalus
- Hemidactylus lopezjuradoi
- Hemidactylus luqueorum
- Hemidactylus mabouia
- Hemidactylus macropholis
- Hemidactylus maculatus
- Hemidactylus makolowodei
- Hemidactylus malcolmsmithi
- Hemidactylus mandebensis
- Hemidactylus masirahensis
- Hemidactylus matschiei
- Hemidactylus megalops
- Hemidactylus mercatorius
- Hemidactylus mindiae
- Hemidactylus minutus
- Hemidactylus modestus
- Hemidactylus montanus
- Hemidactylus mrimaensis
- Hemidactylus muriceus
- Hemidactylus murrayi
- Hemidactylus newtoni
- Hemidactylus nzingae[16]
- Hemidactylus ophiolepis
- Hemidactylus ophiolepoides
- Hemidactylus oxyrhinus
- Hemidactylus paivae[16]
- Hemidactylus palaichthus
- Hemidactylus parvimaculatus
- Hemidactylus pauciporosus
- Hemidactylus paucituberculatus
- Hemidactylus persicus
- Hemidactylus pieresii
- Hemidactylus platycephalus
- Hemidactylus platyurus
- Hemidactylus prashadi
- Hemidactylus principensis
- Hemidactylus pseudomuriceus
- Hemidactylus puccionii
- Hemidactylus pumilio
- Hemidactylus reticulatus
- Hemidactylus richardsonii
- Hemidactylus robustus
- Hemidactylus romeshkanicus
- Hemidactylus ruspolii
- Hemidactylus saba
- Hemidactylus sankariensis[17]
- Hemidactylus sataraensis
- Hemidactylus scabriceps
- Hemidactylus shihraensis
- Hemidactylus sinaitus
- Hemidactylus smithi
- Hemidactylus somalicus
- Hemidactylus squamulatus
- Hemidactylus stejnegeri
- Hemidactylus sushilduttai
- Hemidactylus tanganicus
- Hemidactylus tasmani
- Hemidactylus taylori
- Hemidactylus tenkatei
- Hemidactylus thayene
- Hemidactylus treutleri
- Hemidactylus triedrus
- Hemidactylus tropidolepis
- Hemidactylus turcicus – półpalczyk turecki[19]
- Hemidactylus ulii
- Hemidactylus vanam
- Hemidactylus varadgirii[20]
- Hemidactylus vietnamensis
- Hemidactylus yajurvedi
- Hemidactylus yerburii
Przypisy
- ↑ Hemidactylus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ L. von Oken. III. Klasse, Reptilien. „Isis, oder, Encyclopädische Zeitung von Oken”. 1, s. 1183, 1817. (niem.).
- ↑ a b c Fitzinger 1843 ↓, s. 19, 104.
- ↑ Fitzinger 1843 ↓, s. 19, 103.
- ↑ Fitzinger 1843 ↓, s. 19, 106.
- ↑ Fitzinger 1843 ↓, s. 19, 105.
- ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Hemidactylus. The Reptile Database. [dostęp 2018-11-11]. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Hemidactilus [dostęp 2018-11-12].
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 60.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 105.
- ↑ a b c Jaeger 1944 ↓, s. 180.
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Microdactylus [dostęp 2018-11-12].
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 154.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 228.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 30.
- ↑ a b c Luis M. P. Ceríaco, Ishan Agarwal, Mariana P. Marques i Aaron M. Bauer. A review of the genus Hemidactylus Goldfuss, 1820 (Squamata: Gekkonidae) from Angola, with the description of two new species. „Zootaxa”. 4746 (1), s. 1–71, 2020. DOI: 10.11646/zootaxa.4746.1.1. (ang.).
- ↑ a b c Ishan Agarwal, Aaron M. Bauer, Varad B. Giri i Akshay Khandekar. An expanded ND2 phylogeny of the brookii and prashadi groups with the description of three new Indian Hemidactylus Oken (Squamata: Gekkonidae). „Zootaxa”. 4619 (3), s. 431–458, 2019. DOI: 10.11646/zootaxa.4619.3.2. (ang.).
- ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 382. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ E. Keller (red.), J.H. Reinchholf, G. Steinbach, G. Diesener, U. Gruber, K. Janke, B. Kremer, B. Markl, J. Markl, A. Shlüter, A. Sigl & R. Witt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 97, seria: Leksykon Zwierząt. ISBN 83-7311-873-X. (pol.).
- ↑ R. Chaitanya, Ishan Agarwal, Aparna Lajmi i Akshay Khandekar. A novel member of the Hemidactylus brookii complex (Squamata: Gekkonidae) from the Western Ghats of Maharashtra, India. „Zootaxa”. 4646 (2), s. 236–250, 2019. DOI: 10.11646/zootaxa.4646.2.2. (ang.).
Bibliografia
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256. (ang.).
- L.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Vindobonae: Braumüller et Seidel, 1843, s. 1–106. (łac.).
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World [online], S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
Media użyte na tej stronie
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.