Hemoliza

Erytrocyty poddane hemolizie (po prawej) oraz niezhemolizowane (w środku i po lewej).

Hemoliza (łac. haemolysis, z gr. αἷμα = krew + λύσις = rozbicie, rozkład, uwolnienie) – przechodzenie hemoglobiny do osocza krwi wywołane zniszczeniem erytrocytów. Hemoliza może być spowodowana np. toksynami bakteryjnymi, jak również może występować w konflikcie serologicznym oraz chorobach związanych z nieprawidłową budową erytrocytów.

Hemolizę można spowodować również podaniem hipotonicznego płynu (o mniejszym stężeniu) drogą wlewu dożylnego (np. kroplówka). Żeby temu zapobiec, substancje podawane są do organizmu człowieka w roztworze 0,9% NaCl (soli fizjologicznej). Hemolizę krwinek (jako efekt uboczny) wywołują niektóre leki np. rybawiryna.

Objawami zespołu hemolitycznego w badaniach laboratoryjnych są:

  • wzrost stężenia bilirubiny całkowitej w osoczu (>1 mg/dl)
  • wzrost stężenia bilirubiny wolnej w osoczu (>0,5 mg/dl)
  • urobilinogenuria (>5 mg/dobę)
  • sterkobilinogenuria (>300 mg/dobę)
  • wzrost stężenia LDH w osoczu
  • wzrost stężenia wolnego żelaza w osoczu > 25 μmol/l
  • haptoglobina w surowicy <0,5 g/dl.

Hemoliza w mikrobiologii[1]

Hemolizy wywołane przez paciorkowce: (od lewej) alfa, beta, gamma (brak hemolizy).
Porównanie hemolizy alfa (po lewej) oraz beta (po prawej).

Strefa hemolizy musi być wielokrotnie większa od obszaru samej hodowli.

Zobacz też

Niedokrwistości hemolityczne


Przypisy

  1. Szewczyk Eligia M., Diagnostyka bakteriologiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, strona 34

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Streptococcal hemolysis.jpg
Autor: Y tambe, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Hemolyses of Streptococcus spp. (left) α-hemolysis (S. mitis); (middle) β-hemolysis (S. pyogenes); (right) γ-hemolysis (= non-hemolytic, S. salivarius)
Hemolysis.jpg
Autor: Y tambe, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Hemolysis.
  • (left: without hemolysis) red blood cell suspension (0.5% sheep RBCs in saline), seems red and opaque.
  • (middle: without hemolysis) RBCs sedimented spontaneously for 60 min. Note that the supernatant is not colored.
  • (right: hemolysis) RBC suspension treated with the hemolysin of S. pyogenes at 37C for 30 min, become transparent by hemolysis.
Agarplate redbloodcells edit.jpg
Sheep blood is added to growth media to enhance the nutrients available for bacterial growth. Laboratory scientists grow various bacteria on this medium as well as numerous other media, in order to help assess infections in humans and animals. The image on the right shows growth of a beta-hemolytic streptococcus. The bacterium has produced a hemolytic compound that has lysed the red blood cells surrounding each colony. The plate was properly streaked to attain isolated colonies. The plate on the left is growing a Staphylococcus species. The plate was streaked too heavily, so isolated colonies were not attained.