Hemosyderyna

Hemosyderyna w preparacie tkankowym z nerki. Obszary wybarwione na brązowo wykazują obecność hemosyderyny

Hemosyderyna – kompleks białkowy magazynujący żelazo w komórkach. Zawiera mikrokryształy tlenowodorotlenenku żelaza(III), Fe(O)OH, związane z białkiem, a także fosforany i jony innych metali[1]. Wraz z ferrytyną jest główną formą przechowywania nadmiaru żelaza w wątrobie[2], występuje również w śledzionie i szpiku ssaków[3]. Tworzy nieregularne, nierozpuszczalne agregaty widoczne pod mikroskopem optycznym i elektronowym[4]. Powstaje głównie w wyniku degradacji ferrytyny-L[2]. Żelazo zmagazynowane w hemosyderynie jest słabo biodostępne, może być jednak łatwo uwolnione, prowadząc do niszczenia komórek miąższowych[2].

Niektóre procesy chorobowe objawiają się przemieszczeniem dużej ilości hemosyderyny do tkanek; chociaż zazwyczaj nie dają objawów chorobowych, czasami mogą prowadzić do degradacji narządu, w którym się odkładają.

Hemosyderyna jest wykrywana w makrofagach, szczególnie po krwotokach[5][6], co sugeruje, że jej wytwarzanie jest związane z fagocytozą przez makrofagi czerwonych krwinek i hemoglobiny. Hemosyderyna może odkładać się w przebiegu chorób w różnych narządach.

Żelazo w organizmie jest niezbędne do przebiegu wielu reakcji chemicznych (w szczególności reakcji redukcji-utleniania), jednakże wykazuje również właściwości toksyczne, gdy nie jest właściwie magazynowane. W związku z tym organizm ludzki wykształcił wiele mechanizmów odpowiadających za jego przechowywanie.

Choroby związane z odkładaniem hemosyderyny

Hemosyderyna może odkładać się w organizmie w przebiegu chorób z tzw. "przeładowaniem żelazem". Są to zazwyczaj choroby z przewlekłą utratą krwi, w których pacjenci często leczeni są transfuzjami krwi np. anemia sierpowata i talasemia. Hemosyderyna jest obecna również w cystach powstających w przebiegu endometriozy[7].

Przypisy

  1. MP. Weir, GA. Sharp, TJ. Peters. Electron microscopic studies of human haemosiderin and ferritin. „J Clin Pathol”. 38 (8), s. 915-918, 1985. PMID: 4031104. 
  2. a b c E. Miyazaki, J. Kato, M. Kobune, K. Okumura i inni. Denatured H-ferritin subunit is a major constituent of haemosiderin in the liver of patients with iron overload. „Gut”. 50 (3), s. 413-419, 2002. PMID: 11839724. 
  3. Hemosyderyna. Słownik terminów biologicznych PWN. [dostęp 2013-07-17].
  4. SC. Andrews, A. Treffry, PM. Harrison. Siderosomal ferritin. The missing link between ferritin and haemosiderin?. „Biochem J”. 245 (2), s. 439-446, 1987. PMID: 3663170. 
  5. DW. Golde, WL. Drew, HZ. Klein, TN. Finley i inni. Occult pulmonary haemorrhage in leukaemia. „Br Med J”. 2 (5964), s. 166-168, 1975. PMID: 1125726. 
  6. CK. Grissom, KH. Albertine, MR. Elstad. Alveolar haemorrhage in a case of high altitude pulmonary oedema. „Thorax”. 55 (2), s. 167-169, 2000. PMID: 10639537. 
  7. Linda C. Giudice, Lee C. Kao, Endometriosis, „The Lancet”, 364 (9447), 2004, s. 1789–1799, DOI10.1016/S0140-6736(04)17403-5, ISSN 1474-547X, PMID15541453 [dostęp 2019-01-22].c?

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.