Hendrick ter Brugghen

Niewierny Tomasz (1621-23), Rijksmuseum, Amsterdam

Hendrick Jansz ter Brugghen lub Terbrugghen (ur. 1588 w Deventer lub Hadze, zm. 1 listopada 1629 w Utrechcie) – holenderski malarz okresu baroku, pierwszy caravaggionista utrechcki.

Jego ojciec był członkiem Rady Miasta Deventer. W 1591 rodzina przeniosła się do katolickiego Utrechtu. Kształcił się u manierysty Abrahama Bloemaerta. W 1604 wyjeżdża w podróż artystyczną do Włoch., gdzie przebywa 10 lat. W 1616 powraca do Utrechtu i zostaje mistrzem gildii św. Łukasza. 15 października 1616 poślubia Jacobę Verbeek, córkę rachmistrza, z którą miał ośmioro dzieci. W latach 1621-24 prawdopodobnie prowadził wspólną pracownię z młodszym od siebie caravaggionistą utrechckimDirckem van Baburenem.

Malował obrazy religijne (sceny pasyjne, męczeństwa świętych) i sceny rodzajowe (śpiewacy, muzykanci, żołnierze). Jego zachowana spuścizna obejmuje okres 1616-1629 (ok. 20 dzieł). Specjalizował się w obrazach dużego formatu, o silnych kontrastach światłocieniowych i głębokim dramatyzmie. W postaciach, efektach świetlnych i układzie kompozycji wyraźnie nawiązywał do Caravaggia. Pod wpływem katolickich zleceniodawców, w niektórych swych dziełach sięgał do tradycji późnośredniowiecznego malarstwa niderlandzkiego, łącząc ją ze stylistyką włoską.

Oddziałał na takich malarzy, jak: Jan van Bijlert, Jan Lievens, Paulus Bor, Leonaert Bramer i być może Georges de La Tour. Echa jego twórczości widać również u Jana Vermeera.

W zbiorach polskich znajdują się dwa obrazy ter Brugghena: Piłat umywający ręce – (Lublin, Muzeum Narodowe w Lublinie) i Król Dawid grający na harfie w otoczeniu aniołów (1628) – (Warszawa, Muzeum Narodowe).

Wybrane dzieła

Kobieta grająca na instrumencie smyczkowym (1625), Gemäldegalerie
Król Dawid grający na harfie (1628), Muzeum Narodowe w Warszawie
  • Jakub i EzawMadryt, Muzeum Thyssen-Bornemisza
  • Powołanie św. MateuszaHawr, Musée des Beaux-Arts
  • Święty Sebastian pielęgnowany przez kobietyOberlin (Ohio), Allen Memorial Art Museum
  • Wyszydzanie Chrystusa - Lille, Palais des Beaux-Arts w Lille

Zobacz też

Bibliografia

  • Samuel Rodary, Caravaggioniści holenderscy, Wrocław: Eaglemoss Polska, 2001 (Wielcy Malarze ; nr 157)

Media użyte na tej stronie