Hendrik Elias

Hendrik Elias
Ilustracja
Elias (1942)
Data i miejsce urodzenia12 czerwca 1902
Machelen
Data i miejsce śmierci2 lutego 1973
Ukkel
Burmistrz Gandawy
Okresod 1941
do 1944
Przynależność politycznaFlamandzki Związek Narodowy
PoprzednikAlfred Vanderstegen
NastępcaEdward Anseele jr.

Hendrik Jozef Elias (ur. 12 czerwca 1902 w Machelen, zm. 2 lutego 1973 w Ukkel) – flamandzki polityk, historyk, przywódca nacjonalistycznego Flamandzkiego Związku Narodowego (VNV)

Studiował filozofię i historię[1]. Karierę polityczną rozpoczął w 1930 r. jako sekretarz Flamandzkiej Narodowej Partii Ludowej (Vlaams Nationale Volkspartij). Od 1932 r. reprezentował okręg Gandawa-Eeklo w belgijskim parlamencie. W 1933 r. przeszedł do Flamandzkiego Związku Narodowego i uzyskał opinię jako zwolennik umiarkowanej linii partii. Po najeździe Niemiec na Belgię 10 maja 1940 r., został z ramienia VNV burmistrzem Gentu, chociaż przeciwstawiał się idei włączenia Flandrii do germańskiej Wielkiej Rzeszy. Na pocz. grudnia 1942 r. – pomimo negatywnego stanowiska Gottloba Bergera – stanął na czele VNV po nieoczekiwanej śmierci dotychczasowego przywódcy Stafa de Clerqa. Prowadził politykę umiarkowanej kolaboracji z Niemcami, zmniejszając rekrutację do Waffen-SS i rozwiązując organizację młodzieżową VNV, która zajmowała skrajnie kolaboracyjne stanowisko. 27 lutego 1944 r. spotkał się w Salzburgu wraz z Jefem van de Wiele, b. przywódcą Niemiecko-Flamandzkiego Związku Pracy (DeVlag) z Reichsführerem SS Heinrichem Himmlerem. Zgodził się wówczas na włączenie Flandrii w skład Wielkiej Rzeszy. Podczas wyzwalania Belgii przez aliantów we wrześniu 1944 r., zbiegł do Niemiec, ale nie wszedł w skład Vlaamsche Landsleiding, rodzaju flamandzkiego rządu na uchodźstwie, kierowanego przez J. van der Wiele. Po kapitulacji III Rzeszy 8/9 maja 1945 r., został aresztowany przez Francuzów i przekazany belgijskim władzom, które wytoczyły mu proces pod zarzutem zdrady stanu. Wyrok śmierci zmieniono na karę dożywotniego więzienia. 24 grudnia 1959 r. został zwolniony z więzienia. W 1971 r. opublikował książkę pt. "Vijfentwintig Jaar Vlaamse Beweging", przedstawiającą historię Flandrii od 1780 r. do 1914 r.

Przypisy

  1. S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 121.

Linki zewnętrzne

Biografia Hendrika Eliasa (jęz. flamandzki)

Bibliografia

Pieter Jan Verstraete, Hendrik Jozef Elias: biografie, 2005

Media użyte na tej stronie

HendrikElias.jpg
Hendrik Elias, Vlaams politicus en historicus, in uniform van het VNV, legt eerste politieke verklaring af. Plaats onbekend, 20 december 1942