Henri Brocard

Pierre René Jean Baptiste Henri Brocard

Pierwsza strona książki Brocarda "Notes de bibliographie des courbes géométriques."
Data i miejsce urodzenia	12 maja 1845 Commercy
Data i miejsce śmierci	16 stycznia 1922 Kensington w Londynie
Zawód, zajęcie	inżynier
Narodowość	francuska
Edukacja	École Polytechnique
Wyznanie	katolicyzm
Odznaczenia
Legia Honorowa

Pierre René Jean Baptiste Henri Brocard (ur. 12 maja 1845 – zm. 16 stycznia 1922) – francuski meteorolog i matematyk specjalizujący się w geometrii^[1]. Jego najbardziej znanym osiągnięciem jest odkrycie właściwości nazwanych jego imieniem punktów Brocarda, okręgu Brocarda i trójkąta Brocarda^[2].

Współczesny matematyk Nathan Court nazwał Brocarda jednym z trzech założycieli nowoczesnej geometrii trójkąta (pozostali dwaj naukowcy to Émile Lemoine i Joseph Neuberg^[3]. Brocard byłtakże honorowym członkiem International Academy of Science^[4], otrzymał Ordre des Palmes Académiques i został oficerem Legii Honorowej^[5].

Większość życia spędził studiując meteorologię jako oficer francuskiej marynarki, ale nie osiągnął żadnych ważniejszych odkryć w tej dziedzinie^[1].

Życiorys

Wczesne lata

Pierre René Jean Baptiste Henri Brocard urodził się 12 maja 1845, w Vignot (część Commercy), w Lotaryngii. Jego rodzicami byli Elizabeth Auguste Liouville i Jean Sebastien Brocard. Jako dziecko uczęszczał do Lycée (francuski odpowiednik liceum) w Marsylii, a następnie do Lycée w Strasburgu. Po skończeniu nauki w szkole średniej rozpoczął edukację w Akademii w Strasburgu, gdzie przygotowywał się do egzaminów wstępnych do prestiżowej École Polytechnique w Paryżu. W 1865 zdał egzaminy i dostał się do paryskiej szkoły^[6].

École Polytechnique i wojsko

École Polytechnique

Brocard uczęśzczał do École Polytechnique w latach 1865 - 1867.

Po skończeniu edukacji, jak to było w zwyczaju w jego czasach, został oficerem we francuskiej armii, zreorganizowanej w 1866. Pracował jako meteorolog i technik we Francuskiej Marynarce Wojennej. Przez krótki czas nauczał w Montpellier.

Kiedy Napoleon III wypowiedział wojnę Prusom Brocard był jednym z 120 000 żołnierzy pod dowództwem Patrice'a Mac-Mahona, którzy ruszyli pod Metz, by wspomóc armię francuską nad Renem. Gdy Francuzi zostali pokonani 31 sierpnia w Bitwie pod Sedanem Brocard został wzięty do niewoli wraz z 83 000 innych żołnierzy^[6].

Dojrzałe lata

Po uwolnieniu Brocard powrócił do wojska i kontynuował nauczanie. Publikował także artykuły w najsłynniejszym czasopiśmie matematycznym tamtych czasów Nouvelles Correspondances Mathématiques (zwanym także Nouvelles annales mathématiques)^[7][8]. W 1873 roku dołączył do stowarzyszenia matematyków Société Mathématique de France. W 1875 został wprowadzony do Francuskiego Stowarzyszenia Rozwoju Nauki i do Francuskiego Stowarzyszenia Meteorologicznego. Niedługo potem został wysłany do północnej Afryki, gdzie służył jako technik przy francuskiej armii stacjonującej w Algierze. Podczas swojego pobytu Brocard ufundował Instytut Meteorologiczny w Algierze^[9]. Brocard odwiedził także okupowany przez Francuzów Oran^[10].

Odkrycie punktów Brocarda

Podczas spotkania Francuskiego Stowarzyszenia Rozwoju Nauki Brocard zaprezentował własnoręcznie napisany artykuł zatytułowany Etudes d'un nouveau cercle du plan du triangle - była to jego pierwsza praca o punktach Brocarda, trójkącie Brocarda i okręgu Brocarda^[11][12].

Późne lata

W 1884 Brocard wrócił do Francji. Przez jakiś czas pracował w Komisji Meteorologicznej w Montpellier, następnie przeniósł się do Genoble, a ostatecznie zamieszkał w Bar-le-Duc. W 1910 przeszedł na wojskową emeryturę mając stopień podpułkownika. Jego główne publikacje to Notes de bibliographie des corbes géométriques (1897, 1899, wydana w dwóch tomach) i Courbes géométriques remarkables (1920, pośmiertnie 1967, także dwutomowe) Courbes géométriques remarkables została napisana wspólnie z T. Lemoyne.

Brocard uczestniczył w międzynarodowych spotkaniach matematyków w Zurychu w 1897, Paryżu w 1900, Heidelbergu w 1904, Rzymie w 1908, Cambridge w 1912 iStrasburgu w 1920.

Brocard spędził ostatnie lata życia w Bar-le-Duc. Zaoferowano mu prezesostwo w stowarzyszeniu Letters, Sciences, and Arts Society, którego był długotrwałym członkiem, ale odmówił przyjęcia tego stanowiska. Zmarł 16 stycznia 1922 podczas podróży do Kensington w Londynie^[6].

Osiągnięcia

Trójkąt Brocarda, Okrąg Brocarda i Punkty Brocarda

Punkty Brocarda

Najbardziej znane odkrycia Brocarda to punkty Brocarda, okrąg Brocarda i trójkąt Brocarda. Pierwszy punkt Brocarda w euklidesowym trókącie to punkt, w którym trzy kąty utworzone przez wierzchołki i punkt Brocarda są równe^[13]. Okrąg trójkąta to okrąg o średnicy będącej odcinkiem pomiędzy symedianą a środkiem okręgu opisanego na trójkącie. Zawiera w sobie punkty Brocarda^[14]. Trójkąt Brocarda to trójkąt utworzony przez punkt będący na przecięciu dwóch prostych przechodzących przez wierzchołek trójkąta i punkt Brocarda. Kolejne dwa punkty tworzy się używając różnych kombinacji wierzchołków i punktów Brocarda. Trójkąt Brocarda jest wpisany w koło Brocarda^[15].

Inne matematyczne osiągnięcia

Brocard publikował różne prace o matematyce podczas swojego pobytu w Bar-le-Duc, ale żadna nie stała się tak znana jak Etudes d'un nouveau cercle du plan du triangle. Jedna z jego prac jest znana jako skrót DALG, wymieniony w artykule Gérarda Desargues’a. Prawdopodobny pełny tytuł to Des Argues, Lyonnais, Géometre^[16].

Meteorologia

Brocard nie dokonał żadnych istotnych odkryć w meteorologii, ufundował za to Instytut Meteorologiczny w Algierze i przez pewien czas służył jako technik meteorolog we francuskiej armii. Opublikował także kilka prac na temat tej dziedziny nauki^[17][18].

Przypisy

Bibliografia

• Henri Brocard and the Geometry of the Triangle by Laura Guggenbuhl
• Encyclopaedia of Mathematics: An Updated and Annotated Translation—Henri Brocard
• Laura Guggenbuhl, Biography in Dictionary of Scientific Biography (New York 1970–1990).
• A. Gica and L. Panaitopol, On a problem of Brocard, Bull. London Math. Soc. 37 (4) (2005), 502–506.
• R. J. Stroeker, Brocard points, circulant matrices, and Descartes' folium, Math. Mag. 61 (3) (1988), 172–187.