Henryk Groppler

Henryk Anastazy Groppler
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1822
Kraków

Data i miejsce śmierci

1887
Stambuł

Zawód, zajęcie

przedsiębiorca

Henryk Anastazy Groppler (ur. w 1822[a] w Krakowie, zm. w 1887 w Stambule – polski przedsiębiorca.

Biografia

Henryk Anastazy Groppler urodził się w Krakowie w 1822 roku. Jego ojciec był zegarmistrzem. W latach 40. XIX wieku Henryk wyjechał do Szwajcarii, gdzie został agentem różnych wytwórców zegarków na obszar Polski. Został też emisariuszem Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, przewożąc w trakcie podróży handlowych do Polski wydawnictwa Towarzystwa[1]. Po 1850 r. przeprowadził się do Turcji jako agent szwajcarskiej firmy zegarmistrzowskiej[2]. Wkrótce zaangażował się w przedsiębiorstwa górnicze i zdobył duży majątek. Na początku lat 60. zajmował się wydobyciem marmurów koło Bandırmy, ale wielkie dochody uzyskał z odkrytego w drugiej połowie lat 60. przez współpracownika złoża boracytu w Anatolii[2]. W czasie powstania styczniowego jako emisariusz Rządu Narodowego był w Odessie, a później zbierał fundusze na potrzeby powstania[2].

Obraz Matejki przedstawiający Bebek, w którym mieszkał Groppler, wykonany w 1872 r. w czasie gościny u Gropplerów.

W swojej willi w Konstantynopolu (w dzielnicy Bebek[3]) gościł licznych słynnych Polaków, m.in. Jan Matejko przebywając u Gropplerów w 1872 namalował obraz Widok Bebeku koło Konstantynopola (obecnie w zbiorach Lwowskiej Galerii Obrazów)[4]. W tym okresie Matejko stworzył też portret Henryka Gropplera, znajdujący się obecnie w zbiorach Domu Jana Matejki w Krakowie[5][6]. W 1886 r. podejmował Sienkiewicza[1]. Znacznie wcześniej Groppler podejmował w Konstantynopolu Mickiewicza[1].

Mąż kompozytorki Ludwiki Groppler, był ciotecznym bratem Jana Matejki[1].

Uwagi

  1. ↑ Putowska i Rębosz podają błędną datę urodzin - 1832[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Putowska 1992 ↓, s. 66.
  2. ↑ a b c Orłowski 1992 ↓.
  3. ↑ polishistanbul.com, www.polishistanbul.com [dostęp 2018-03-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-20].
  4. ↑ Cracovia Leopolis - historia i kultura Lwowa oraz Małopolski Wschodniej, www.cracovia-leopolis.pl [dostęp 2017-11-18].
  5. ↑ Matejko: obrazy olejne. Katalog, Krystyna Sroczyńska-Wyczańska, Wydawca Arkady 1993 ISBN 83-213-3652-3, s. 1979
  6. ↑ Reprodukcja portretu: [1]

Bibliografia

  • Lidia Putowska, Ireneusz Rębosz: Przewodnik. Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku.. Kielce: Muzeum Narodowe w Kielcach, 1992.
  • B Orłowski: Osiągnięcia inżynierskie Wielkiej Emigracji.. Warszawa: Instytutu Historii Nauki, Oświaty i Techniki PAN, 1992, s. PDF przypis nr 123.

Media użyte na tej stronie

Henryk Groppler - fografia potretu Jana Matejki (cropped).jpg
Henryk Groppler - fografia potretu Jana Matejki [1872-1900]