Henryk Grunwald
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 14 stycznia 1904 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 21 marca 1958 |
Dziedzina sztuki | malarstwo |
Odznaczenia | |
![]() ![]() |

Henryk Grunwald (ur. 14 stycznia 1904 w Łazach k. Warszawy, zm. 21 marca 1958 w Warszawie) – polski rysownik, metaloplastyk, malarz i złotnik, poeta.
Życiorys
Początkowo, w latach 1923–1924 studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim[1]. Od 1924 studiował malarstwo w Szkole Sztuk Pięknych[a] w Warszawie[b][1][2][3]. Po ukończeniu studiów na SSP przebywał we Francji jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej[c][1][2][3][4]. Od 1927 do lat 30. pełnił funkcję asystenta w pracowni technik metalowych macierzystej uczelni[d][1][2][3] u prof. Miłosza Kotarbińskiego[e][2].
Jako karykaturzysta zadebiutował w 1936, w Szpilkach. W 1938 po raz pierwszy przedstawił na wystawie w Instytucie Propagandy Sztuki swoją biżuterię[5].
Przygotował i wykuł kandelabry, patery, popielniczki do pałacu Brühla w Warszawie[6] oraz ozdobne kraty w oknach klatki schodowej Pałacu Rady Ministrów[7]. W 1945 przygotował projekt krat wypełniających arkady Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie wraz z najwyższymi odznaczeniami wojskowymi[8]. Współpracował z Bohdanem Pniewskim przy projektowaniu balustrad schodów i krat we wnętrzach budynków Sejmu[9].
W 1947 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, a w 1949 Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[10][4].
Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie w alei zasłużonych – grób nr 250/56[11].
Nagrody i odznaczenia[f]
- 1947 – Złoty Krzyż Zasługi
- 1950 – Nagroda Państwowa II stopnia
- 1950 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- 1956 – I nagroda na I Ogólnopolskiej Wystawie Grafiki Artystycznej i Rysunku
- 1957 – nagroda TPPR za ilustracje do klasycznej literatury rosyjskiej
Wystawy[g]
Wystawy indywidualne
- 1930 – Salon Garlińskiego
- 1938 – Instytut Propagandy Sztuki, Warszawa
Pośmiertnie
- 1960 – Muzeum Narodowe
- 1961 – Polish Cultural Institute, Londyn
- 1965 – Gal. Kranenburgh, Bergen
- 1966 – Swedish Theater, Helsinki
- 1987 – Metal w twórczości Henryka Grunwalda w okresie powojennej odbudowy kraju, Muzeum Sztuki Złotniczej, Kazimierz Dolny
- 1998 – Henryk Grunwald. Mistrz kompozycji w metalu, Muzeum Miedzi, Legnica
- 2010 – Twórczość w metalu Henryka Grunwalda, Warszawa
Wystawy zbiorowe
- 1928 – Wystawa Grupy Rzut, Zachęta
- 1937 – Exp. Int. Arts et Techniques, Paryż
- 1939 – World's Fair, Nowy Jork
- 1950 – Plastycy w walce o pokój
- 1956 – I Ogólnopolska Wystawa Grafiki Artystycznej i Rysunku
Pośmiertnie
- 2011–2012 – Granice srebrnych przestrzeni. Polska biżuteria drugiej połowy XX wieku – wystawa ze zbiorów prof. Ireny Huml Kazimierz Dolny, Legnica
Uwagi
- ↑ W źródłach również jako Akademia Sztuk Pięknych.
- ↑ Źródła podają różne daty ukończenia przez artystę studiów na SSP. Według Słownika artystów plastyków: Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP Grunwald studiował tam w latach 1924–1928; Irena Huml w opracowaniu z 1986 r. podaje lata 1924–1929; Anna Frąckiewicz w katalogu z wystawy w 1999 podaje okres 1924–1930.
- ↑ Rozbieżności względem dat dotyczą również tego okresu. Według Słownika artystów... i I. Huml pobyt we Francji miał miejsce w latach 1929–1930; według A. Frąckiewicz — 1928–1929.
- ↑ Według Słownika artystów plastyków: Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP miało to miejsce w latach 1927–1939, a w okresie 1933–1935 dodatkowo w pracowni Karola Stryjeńskiego; Irena Huml podaje okres 1932–1934; Anna Frąckiewicz wskazuje lata 1927–1930 i 1932–1934.
- ↑ Zdaniem I. Huml; według A. Frąckiewicz chodzi o Mieczysława Kotarbińskiego.
- ↑ Listę nagród i odznaczeń, o ile nie podano inaczej, przedstawiono na podstawie Słownika artystów plastyków: Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP.
- ↑ Listę wystaw, o ile nie podano inaczej, przedstawiono na podstawie Słownika artystów plastyków: Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP.
Przypisy
- ↑ a b c d Słownik artystów plastyków: Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP. Warszawa: Okręg Warszawski Związku Polskich Artystów Plastyków, 1972, s. 167.
- ↑ a b c d Metal w twórczości Henryka Grunwalda w okresie powojennej odbudowy kraju.. Irena Huml (wstęp i opracowanie). Muzeum Sztuki Złotniczej w Kazimierzu Dolnym, 1986.
- ↑ a b c Anna Frąckiewicz, Agnieszka Kasprzak Miler: Polska biżuteria artystyczna z lat 1945–1950 ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 1999, s. 12-13. ISBN 83-7181-005-9.
- ↑ a b Muzeum Karykatury – Henryk Grunwald. [dostęp 2009-03-17]. (pol.).
- ↑ Łucja Wojtasik - Seredyszyn: Muzeum Miedzi w Legnicy. [dostęp 2009-03-17]. (pol.).
- ↑ Jerzy S. Majewski: gazeta.pl – Pałac Brühla. [dostęp 2009-03-17]. (pol.).
- ↑ Zbigniew Bania, Tadeusz Jaroszewski: Pałac Rady Ministrów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980, s. 152. ISBN 83-01-01323-0.
- ↑ Joanna Hübner-Wojciechowska: Grób Nieznanego Żołnierza. Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe, 1991. ISBN 83-01-09613-6. (pol.).
- ↑ Bożena Wierzbicka: Gmachy i wnętrza sejmowe w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1998, s. 204. ISBN 83-7059-285-6.
- ↑ M.P. z 1949 r. nr 45, poz. 595.
- ↑ Praca zbiorowa: Cmentarz Powązkowski. Warszawa: Krajowa Agencja wydawnicza RSW "Prasa-Książka-Ruch", 1984. ISBN 83-03-00758-0.
Linki zewnętrzne
- Henryk Grunwald na zdjęciach w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
Grób Henryka Grunwalda - Cmentarz Powązkowski, aleja zasłużonych
Henryk Grunwald