Henryk I (Brunszwik-Lüneburg)
![]() | |
książę Lüneburga | |
Okres | od 1388 |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
książę Brunszwiku (z Bernardem I) | |
Okres | |
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data urodzenia | ok. 1355 |
Data śmierci | |
Ojciec | |
Matka | Katarzyna |
Żona | 1. Zofia, |
Dzieci | z Zofią: |
Henryk I (ur. ok. 1355, zm. 1416) – książę Brunszwiku i Lüneburga (od 1388 z bratem Bernardem I w Lüneburgu, od 1400 również z nim w Brunszwiku, po podziale w 1409 tylko w Lüneburgu) z dynastii Welfów.
Życiorys
Henryk był czwartym synem księcia Brunszwiku Magnusa II Młodszego oraz Katarzyny, córki Bernarda III, księcia Anhalt-Bernburg. Jego ojciec od 1369 r. toczył wojnę przeciwko Wettinom o dziedzictwo po swoim kuzynie Wilhelmie II w księstwie Lüneburga (wojna o sukcesję w Lüneburgu), zginął jednak w 1373 r. Początkowo współdziałający ze starszymi braćmi Fryderykiem i Bernardem, został jednak przez nich pominięty, gdy w 1386 r. zawarli oni układ z wettyńskim księciem Lüneburga Albrechtem i poślubili córki elektora saskiego Wacława. W tej sytuacji urażony Henryk kontynuował wojnę przeciwko Wacławowi i Bernardowi. W 1387 r. Henryk otrzymał propozycję, by był ewentualnym następcą Bernarda w Lüneburgu, co jednak nadal go nie satysfakcjonowało. W toku walk zdołał on pojmać Bernarda. Gdy w 1388 r. zmarł elektor Wacław, Henryk sprzymierzył się z bratem Fryderykiem i wspólnie pokonali ostatecznie stronników panowania saskiego w bitwie pod Winsen. Wówczas Bernard i Henryk objęli wspólne rządy w Lüneburgu, podczas gdy Fryderyk rządził w Brunszwiku.
Gdy w 1400 r. Fryderyk został zamordowany (nie pozostawił syna), obaj młodsi bracia zostali także jego następcami w Brunszwiku. Rozpoczęli wówczas wojnę przeciwko podejrzewanemu o zainspirowanie mordu starszego brata arcybiskupowi Moguncji Janowi, trwającą do 1405 r. W międzyczasie, w 1404 r., Henryk został pojmany przez hrabiego Lippe Bernarda, z której został wykupiony po półrocznym okresie uwięzienia i bezskutecznych próbach uwolnienia drogą zbrojną przez braci. Sam Henryk zaraz po uwolnieniu uderzył na hrabstwo Lippe odnosząc pewne sukcesy; porozumienie między przeciwnikami (w którym m.in. Bernard zrezygnował z nieotrzymanej jeszcze części okupu) zostało zawarte dopiero w 1409 r.
W tym samym roku Bernard i Henryk podzielili swoje posiadłości, Bernardowi przypadło wówczas księstwo Brunszwiku, a Henrykowi Lüneburga (główne miasta miały się znajdować pod wspólną kontrolą braci). W latach 1414-1415 bracia porozumieli się także, że zasady sukcesji w rządzonych przez nich krajach powinny się opierać o zasadę primogenitury, tak, aby uniknąć dalszych ich podziałów na części. Krótko wcześniej bracia wystąpili zbrojnie przeciwko królowej Danii Małgorzacie I, która chciała zagarnąć regencję w Szlezwiku, gdzie siostra Bernarda i Henryka właśnie owdowiała i została opiekunką małoletnich następców tronu.
Potomkowie
Henryk był dwukrotnie żonaty. Pierwszą jego żoną była Zofia, córka księcia wołogoskiego Warcisława VI, z którą miał dwoje dzieci:
- Katarzyna (ur. 1395, zm. 1442), żona elektora saskiego Fryderyka I Kłótnika,
- Wilhelm I Zwycięski (ur. ok. 1400, zm. 1482), książę Lüneburga, a następnie Brunszwiku.
Potem Henryk ożenił się z Małgorzatą, córką landgrafa Hesji Hermana II Uczonego, z tego małżeństwa pochodził syn, Henryk Spokojny (ur. ok. 1411, zm. 1473), książę Brunszwiku.
Bibliografia
- Ferdinand Spehr: Heinrich, Herzog von Braunschweig. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 11. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1880, s. 486–488. [dostęp 2010-02-01]. (niem.)
Media użyte na tej stronie
Heinrich der Milde, Herzog von Braunschweig-Lüneburg (gest. 1416)