Henryk Ittar

Henryk Ittar Enrico Giacinto Salvatore Ittar
Henryk Ittar na rysunku Aleksandra Orłowskiego
Data i miejsce urodzenia	1773 Catania, Włochy
Data i miejsce śmierci	1850 Trościaniec, obecnie Ukraina
Zawód, zajęcie	architekt

Henryk Ittar wł. Enrico Giacinto Salvatore Ittar (ur. 1773 w Catanii, Włochy, zm. 1850 w Trościańcu na Wołyniu) – włoski architekt.

Życiorys

Urodził się w rodzinie pochodzącej z Malty, praktykę architektoniczną zdobył przebywając w Rzymie. Pod koniec XVIII wieku przybył na zaproszenie rodziny Radziwiłłów do Polski, prowadził prace projektowe i budowlane na zlecenie rodów magnackich. Na początku XIX wieku zaprojektował wzorowane na starożytnych budowlach hipodrom (cyrk) i amfiteatr w parku w Arkadii (1801-1805). Za podstawę służyły mu ryciny Giovanni Battista Piranesiego przedstawiające ruiny budowli w Rzymie, hipodrom prawdopodobnie był wzorowany na pałacu cesarskim na Palatynie. Był autorem ruin na Wyspie Topoli i rustykalnego grobowca (tombeau), wiele zastosowanych rozwiązań konstrukcyjnych było uznawane za rewolucyjne w polskiej architekturze klasycystycznej. Od 1808 przebywał w Zamościu, gdzie na zlecenie kuratora Stanisława Kostkę Zamoyskiego był nauczycielem rysunku i architektury w tamtejszym liceum. Jego syn Aleksander był malarzem.

Dorobek architektoniczny

• Park w Arkadii (Świątynia Minerwy, hipodrom, ruiny na Wyspie Topoli, amfiteatr);
• Park w stylu angielskim w Nieborowie;
• Park w Łowiczu;
• Pałac w Szpanowie;
• Pałac Witosławskich w Czerniatyniu;
• Pałac w Zaborolu;
• Świątynia Sybilli w Puławach;
• Projekt teatru w Poznaniu (niezrealizowane);
• Przebudowa pałacu Mielżyńskich w Poznaniu;
• Rozbudowa pałacu Klemensów na zlecenie Zamoyskich;

oraz inne prace w Warszawie, na Wołyniu i Polesiu.

Bibliografia

• Stanisław Łoza, Architekci i budowniczowie w Polsce, Wyd. Budownictwo i Architektura Warszawa 1954;
• Janina Ruszczycówna, Ittar (Itar) Henryk Hyacynt Salwator. w Polskim Słowniku Biograficznym. tom 10, Polska Akademia Nauk Instytut Historii, Warszawa 1962–1964 s. 175;
• Tadeusz S. Jaroszewski, Andrzej Rottermund, Jakub Hempel, Fryderyk Albert Lessel, Henryk Ittar, Wilhelm Henryk Minter - Architekci polskiego klasycyzmu, Wyd. PWN Warszawa 1974.