Henryk Kolischer

Henryk Kolischer

Henryk Kolischer (przed 1901)
Data i miejsce urodzenia	31 grudnia 1853 Lwów
Data i miejsce śmierci	9 czerwca 1932 Wiedeń
poseł do Sejmu Krajowego Galicji kadencja VIII i IX
Okres	od 28 grudnia 1901 do 2 kwietnia 1913
Przynależność polityczna	od 1909 Polskie Stronnictwo Demokratyczne
poseł do austriackiej Rady Państwa kadencja IX, X, XI, XII
Okres	od 27 marca 1897 do 28 października 1918
Przynależność polityczna	Koło Polskie w Radzie Państwa (Austria) Polskie Stronnictwo Demokratyczne od 1911 Polskie Stronnictwo Postępowe
poseł na Sejm Ustawodawczy (1919–1922)
Okres	od 10 lutego 1919 do 27 listopada 1922
Przynależność polityczna	Klub Pracy Konstytucyjnej
Odznaczenia

Henryk Kolischer (ur. 31 grudnia 1853 we Lwowie, zm. 9 czerwca 1932 w Wiedniu) – żydowski przemysłowiec, prawnik, poseł do Sejmu Krajowego Galicji, austriackiej Rady Państwa oraz na Sejm Ustawodawczy RP,

Życiorys

Ukończył gimnazjum we Lwowie, Studiował prawo na uniwersytetach we Lwowie, Wiedniu, Lipsku i Getyndze, na tym ostatnim uzyskał doktorat z prawa. Ukończył także szkołę gospodarstwa wiejskiego w Wiedniu^[1]. Po studiach zamieszkał w majątku Czerlany, w pow. gródeckim gdzie kierował własną papiernią „Aerlawich”^[2]. Brał udział w licytacji dóbr zakopiańskich. Był autorem kilku broszur na temat prawa gospodarczego, m.in. Rodbertus Ansichten iiber den landwirtlzschaftlichen Hypothekenkredit (Wien 1876).

Był posłem na Sejm Krajowy Galicji VIII (28 grudnia 1901 - 12 października 1907) i IX kadencji (15 września 1908 - 2 kwietnia 1913) wybieranym w kurii II (z lwowskiej Izby Handlowej)^[3]. Jako poseł był bardzo aktywny - pracował w licznych komisjach sejmowych m.in. w komisji górniczej, kolejowej, przemysłowej i wodnej. Opowiadał się tak na zebraniach plenarnych jak i komisjach za uprzemysłowieniem kraju i rozbudową jego sieci komunikacyjnej. Zwolennik asymilacji Żydów do społeczeństwa polskiego^[4].

Był także posłem do austriackiej Rady Państwa IX kadencji (27 marca 1897 – 8 czerwca 1900) wybranym w kurii II – gmin miejskich z okręgu wyborczego nr 6 (Przemyśl - Gródek Jagielloński), X kadencji (31 stycznia 1901 – 30 stycznia 1907) wybranym w kurii III – izb przemysłowo-handlowych (z brodzkiej Izby Handlowej) a także XI kadencji (17 lutego 1907 – 30 marca 1911) wybranym w okręgu 17 (Kołomyja) i XII kadencji (17 lipca 1911 – 28 października 1918) wybranym nr 31 (Brody - Stare Brody - Hucisko Brodzkie - Łopatyn - Ruda Brodzka - Radziechów - Podkamień). Członek delegacji austriacko-węgierskich^[5]. W parlamencie był członkiem Koła Polskiego^[6]. W Wiedniu zyskał uznanie jako znawca kolejnictwa i spraw taryfowych. Od 1909 był działaczem Polskiego Stronnictwa Demokratycznego, następnie w 1911 związał się ze Polskim Stronnictwem Postępowym^[7]. W październiku 1916 r. poparł wniosek Ignacego Daszyńskiego w Kole Polskim, postulujący odbudowę państwa polskiego^[4].

Po wybuchu I wojny światowej w 1914 został członkiem Miejskiej Straży Obywatelskiej we Lwowie (sekcja I w dzielnicy I)^[8].

Po powstaniu niepodległego państwa polskiego wszedł do Sejmu Ustawodawczego (1918-1922), na mocy dekretu Naczelnika Państwa. Był w nim członkiem Klubu Pracy Konstytucyjnej^[9]. Po zakończeniu kadencji sejmu zrezygnował z szerszej działalności publicznej. Zajął się teraz głównie działalnością gospodarczą. Członek Rady Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów (1920)^[10].Ponadto należał do Rady Przemysłowej i Robotniczej, Rady Kolei Państwowych, Tow. Ekonomicznego w Krakowie^[11]. Prezes Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie (wybrany w 1927, I wiceprezydentem został Jan Rucker, a II wiceprezydentem Tadeusz Höflinger^[12])^[13]. Członek rady nadzorczej Banku Krajowego.

Zmarł w sanatorium Cottagé w Wiedniu. Pochowany na Cmentarzu Żydowskim we Lwowie.

Rodzina i życie prywatne

Syn Maurycego (Moritza) i Klary z Kaufmanów. Ożenił się w 1888 z Bertą z Klärmannów. Mieli syna i córkę^[14].

Odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• Order Żelaznej Korony III klasy
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Franciszka Józefa (1908)^[15]
• Krzyż Komandorski Orderu Franciszka Józefa (1906)^[16]
• honorowy obywatel miasta Gródek Jagielloński,

Przypisy

Bibliografia

• Irena Homola: Kolischer Henryk (1853-1932). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XIII. Wrocław-Warszawa-Kraków, 1967-1968, s. 316, iPSB - wersja elektroniczna.
• Bł. p. Kolischer. „Gazeta Lwowska”. 132, s. 2, 12 czerwca 1932. 
• Dwa zgony. Ś. p. Hipolit Śliwiński – Bł. p. Henryk Kolischer. „Gazeta Lwowska”. 133, s. 6, 14 czerwca 1932.