Henryk Kreiss

Henryk Kreiss
Ilustracja
Henryk Kreiss (przed 1933)
pułkownik artylerii pułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia

16 czerwca 1890
Lwów

Przebieg służby
Lata służby

od 1918

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

5 Pułk Artylerii Polowej
2 Pułk Artylerii Górskiej
10 Dywizjon Artylerii Konnej
22 Pułk Artylerii Polowej
Oficerska Szkoła Artylerii
Szkoła Podchorążych Artylerii
2 Grupa Artylerii
Grupa Operacyjna „Piotrków”

Stanowiska

dowódca dywizjonu
zastępca dowódcy
dowódca
Komendant
dowódca artylerii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
Bitwa o Lwów
Wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Krzyż Wojskowy Karola Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913

Henryk Kreiss (ur. 16 czerwca 1890 we Lwowie, zm. w latach 80. XX w.) – pułkownik artylerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Henryk Kreiss był oficerem zawodowym c. i k. armii. W latach 1912–1913 wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach. Następnie walczył na frontach I wojny światowej. W latach 1911–1916 jego oddziałem macierzystym był pułk armat polowych nr 32 we Lwowie[1][2][3], w 1917 roku pułk haubic polowych nr 30[4], a następnie pułk artylerii polowej nr 130[5]. W czasie służby w c. i k. armii awansował na kolejne stopnie w korpusie oficerów artylerii polowej i górskiej: podporucznika (1 listopada 1911)[6], porucznika (1 sierpnia 1914)[7] i kapitana (1 listopada 1917)[8].

W Wojsku Polskim służył od 27 listopada 1918. Uczestniczył w obronie Lwowa oraz wojnie polsko-bolszewickiej, podczas której był dowódcą II dywizjonu w 5 pułku artylerii polowej[9][10]. 15 lipca 1920 został zatwierdzony w stopniu majora z dniem 1 kwietnia 1920, w artylerii, w „grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej”.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 59. lokatą w korpusie oficerów artylerii. 1 listopada 1922 roku został przeniesiony z 22 pułku artylerii polowej w Rzeszowie do 2 pułku artylerii górskiej w Przemyślu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[11][12]. W lutym 1924 roku został przeniesiony do 10 dywizjonu artylerii konnej w Jarosławiu na stanowisko dowódcy dywizjonu[13]. 1 grudnia 1924 awansował na stopień pułkownika ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 10. lokatą w korpusie oficerów artylerii[14]. W kwietniu 1925 roku powrócił do 22 pułku artylerii polowej na stanowisko dowódcy pułku[15]. 17 lutego 1927 został komendantem Oficerskiej Szkoły Artylerii w Toruniu, a od 9 sierpnia 1928 do 10 października 1930 komendantem Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu. W okresie od 10 października 1930 do sierpnia 1939 dowodził 2 Grupą Artylerii w Lublinie[9][16]. W międzyczasie, od 10 listopada 1931 do 15 lipca 1932, był słuchaczem VI Kursu Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie.

W wojnie obronnej 1939 był dowódcą artylerii w Grupie Operacyjnej „Piotrków”[9]. Utracił łączność z dowództwem grupy 6 września 1939, a 18 września przekroczył granicę węgierską. Służył w Polskich Siłach Zbrojnych, a po wojnie został na emigracji. Zmarł w Londynie w latach 80.[17]

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1912 ↓, s. 934.
  2. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 819.
  3. Lista starszeństwa c. i k. Armii 1916 ↓, s. 719.
  4. Lista starszeństwa c. i k. Armii 1917 ↓, s. 998.
  5. a b c d e f Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 1226.
  6. Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1912 ↓, s. 858.
  7. Lista starszeństwa c. i k. Armii 1917 ↓, s. 829.
  8. Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 1039.
  9. a b c Bielski 1991 ↓, s. 392.
  10. Jednodniówka ku uczczeniu dziesięciolecia 5 Pułku Artylerji Polowej Lw.. Lwów: 1928, s. 11.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 46 z 23 listopada 1922 roku, s. 849.
  12. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 777, 814.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 14 lutego 1924 roku, s. 66.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 731.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 46 z 24 kwietnia 1925 roku, s. 220.
  16. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 156, 545.
  17. Bielski ↓, s. 392.
  18. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  19. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 17, 11 listopada 1936. 
  20. a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 156.
  21. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 64)
  22. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.

Bibliografia

  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1912. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1911.
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914.
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916.
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917.
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918.
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Mieczysław Bielski: Grupa Operacyjna „Piotrków” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1991, s. 392. ISBN 83-11-07836-X.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
AUT Karl-Truppenkreuz BAR.svg
Baretka Krzyża Wojskowego Karola – Austro-Węgry. (Karl-Truppenkreuz)
Signum laudis2.gif
Baretka Signum laudis
POL Krzyż Walecznych (1920) 2r BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920) nadany dwukrotnie.
Med. Austria 1912-1913.JPG
Austrian mobilitation cross of 1912/1913's ribbon
PL Epolet plk.svg
Naramiennik pułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Henryk Kreiss (-1933).jpg
płk Henryk Kreiss
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
AUT KuK Kriegsbande BAR.svg
Baretka: Wstążka Wojenna (Kriegsbande) dla odznaczeń austro-węgierskich (m.in.: Militär-Verdienstkreuz; Militär-Verdienstmedaille (Signum Laudis); Franz-Joseph-Orden; Tapferkeitsmedaille).