Henryk Krok-Paszkowski

Henryk Krok-Paszkowski
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1887
Rudnia Pilańska, gubernia mińska, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

7 kwietnia 1969
Dartford, Wielka Brytania

Przebieg służby
Lata służby

1914–1945

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

22 Pułk Piechoty
9 Dywizja Piechoty
Obszar Warowny „Wilno”
20 Dywizja Piechoty
45 Dywizja Piechoty

Stanowiska

dowódca pułku piechoty
dowódca piechoty dywizyjnej
dowódca obszaru warownego
dowódca dywizji piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
Kampania wrześniowa

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Oficer Orderu Leopolda (Belgia)
Odznaka 1 Kompanii Kadrowej
Józef Piłsudski w rozmowie z Henrykiem Krok-Paszkowskim, ćwiczenia POW

Henryk Krok-Paszkowski (ur. 1 kwietnia 1887 w majątku Rudnia Pilańska nad Usą, zm. 7 kwietnia 1969 w Dartford, w Anglii) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Od lewej: Henryk Krok-Paszkowski, Stefan Starzyński, Stanisław Machowicz podczas Święta Żołnierza w dniu 15 sierpnia 1939 w Warszawie

Był synem Stanisława i Jadwigi ze Straszyńskich, których majątek sąsiadował z majątkiem Oziembłowo. Rodzice przyszłego generała przyjaźnili się z Heleną i Edmundem Dzierżyńskimi, rodzicami Feliksa. W latach 1897–1902 uczęszczał do Szkoły Realnej w Pińsku. Studiował na Politechnice Lwowskiej, gdzie związał się ze Związkiem Walki Czynnej i „Strzelcem”.

W okresie od sierpnia 1914 do listopada 1915 pełnił służbę w Legionach Polskich. Był dowódcą I plutonu w 1 Kompanii Kadrowej, potem jej dowódcą oraz dowódcą 4 kompanii w 2 i 5 pułku Legionów Polskich. W listopadzie 1915 odkomenderowany został do Polskiej Organizacji Wojskowej. Był komendantem Obwodu POW w Siedlcach oraz komendantem Szkoły Podoficerskiej w Warszawie. W maju 1917 ponownie w służbie liniowej. Dowodził batalionem w 5 pułku Legionów. Po kryzysie przysięgowym internowany w Beniaminowie.

2 listopada 1918 przyjęty został do Wojska Polskiego i mianowany dowódcą I batalionu 5 pułku piechoty Legionów. W styczniu 1919 objął dowództwo I batalionu 22 pułku piechoty. Walczył w wojnie z bolszewikami. W maju 1920 został dowódcą 22 pp. Przejściowo dowodził także XVII Brygadą Piechoty. Po demobilizacji i przejściu wojska na organizację pokojową, w dalszym ciągu dowodził 22 pp.

Na jego czele wziął czynny udział w przewrocie majowym 1926 po stronie Józefa Piłsudskiego. Zmiany personalne w wojsku przeprowadzone przez Pierwszego Marszałka Polski po zamachu stanu miały bezpośredni wpływ na dalszą karierę pułkownika Krok-Paszkowskiego. Wyznaczenie gen. bryg. Mieczysława Rysia-Trojanowskiego, dotychczasowego dowódcy 9 Dywizji Piechoty na stanowisko dowódcy Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu umożliwiło objęcie stanowiska dowódcy dywizji przez płk. Franciszka Sikorskiego, dotychczasowego dowódcę piechoty dywizyjnej 9 DP. Na zwolnione przez pułkownika Sikorskiego stanowisko wyznaczony został z dniem 9 sierpnia 1926 roku[1].

Piechotą 9 DP dowodził niecałe dwa lata. 18 lutego 1928 roku został mianowany dowódcą Obszaru Warownego „Wilno” w Wilnie[2]. Pełniąc służbę w wileńskim garnizonie awansował na generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 roku w korpusie generałów. 9 października 1930 roku został mianowany dowódcą 20 Dywizji Piechoty w Baranowiczach[3]. Dywizją dowodził ponad siedem lat. W styczniu 1938 roku przeniesiony został do Warszawy na stanowisko zastępcy dowódcy Okręgu Korpusu nr I.

W kampanii wrześniowej 1939 miał dowodzić 45 Dywizją Piechoty Rezerwowej, lecz nie zdołał jej zmobilizować. Od 12 do 17 września był komendantem punktu zbornego w Brzeżanach. Od września 1939 do lutego 1941 internowany w Rumunii w obozie w Băile Herculane[4], potem do kwietnia 1945 w niewoli niemieckiej w Oflagach Dorsten i VI B Dössel. Po uwolnieniu osiadł w Anglii. Zmarł w szpitalu Joyce Green w Dartford[5].

Awanse

  • chorąży – 29 września 1914
  • porucznik – 5 marca 1915
  • kapitan – 15 czerwca 1915
  • pułkownik – 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919
  • generał brygady – 1 stycznia 1929 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 i 1 lokatą w korpusie generałów

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 31 z 9 sierpnia 1926 roku, s. 246.
  2. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 4 z 20 lutego 1928 roku, s. 29.
  3. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 1.
  4. Piotr Stawecki, Generałowie polscy w wojnie obronnej 1939 roku i ich dalsze losy wojenne : cz. 2, [w:] Przegląd Historyczno-Wojskowy 15 (66)/3 (249) s. 93– 94.
  5. Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 15-16, s. 136, Czerwiec 1969. Koło Lwowian w Londynie. 
  6. Dekret Wodza Naczelnego L. 2646 z 28 lutego 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. nr 11 poz. 328)
  7. M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 351 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
  8. M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  9. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 73)
  10. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  11. 6 sierpień: 1914–1934, Warszawa: Zarząd Główny Związku Legjonistów Polskich, 1934, s. 20.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet gen bryg.svg
Naramiennik generała brygady Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
POL Odznaka za rany i kontuzje 1 gwiazdka BAR.png
Odznaka za rany i kontuzje - 1 gwiazdka
Henryk Krok-Paszkowski.jpg
Henryk Krok-Paszkowski (1887-1969) – General of the Polish Army
Odznaka 1 Kompanii Kadrowej.JPG
Autor: Jurek281, Licencja: CC BY-SA 3.0
Odznaka 1 Kompanii Kadrowej
Ćwiczenia Polskiej Organizacji Wojskowej..jpg
Ćwiczenia Polskiej Organizacji Wojskowej. Komendant Józef Piłsudski rozmawia z komendantem Szkoły Oficerskiej Henrykiem Krokiem-Paszkowskim. Na zdjęciu widoczni też (siedzą): Wojsznar-Opieliński i Bogusław Miedziński. Na dalszym planie: Władysław Horyd i Karol Krzewski-Lilienfeld.
Officer Ordre de Leopold.png
Baretka Krzyża Oficerskiego Orderu Leopolda (Belgia)
Henryk Krok-Paszkowski, Stefan Starzyński, Stanisław Machowicz in Warsaw (1939-08-15).JPG
Henryk Krok-Paszkowski, Stefan Starzyński, Stanisław Machowicz podczas Święta Niepodległości Polski 15 sierpnia w Warszawie