Henryk Lew

Henryk Lew

książę Saksonii
Okres	od 1142 do 1180
książę Bawarii
Okres	od 1156 do 1180
Dane biograficzne
Dynastia	Welfowie
Data urodzenia	1129
Data i miejsce śmierci	6 sierpnia 1195 Brunszwik
Ojciec	Henryk X Pyszny
Matka	Gertruda
Żona	Matylda Plantagenet
Dzieci	Henryk, Otto, Wilhelm

Koronacja Henryka Lwa i Matyldy w ewangeliarzu

Tzw. lew brunszwicki – zoomorficzny pomnik ku czci Henryka Lwa na zamku w Darkwarderode

Henryk Lew (niem. Heinrich der Löwe) (ur. 1129, zm. 6 sierpnia 1195 w Brunszwiku) – książę Saksonii Henryk III 1142–1180 i Bawarii Henryk XII 1156–1180 z dynastii Welfów.

Henryk Lew był synem księcia bawarskiego Henryka Pysznego i wnukiem po kądzieli cesarza Lotara III. Po dojściu do władzy Konrada III, króla Niemiec z rodu Hohenstaufów, jego ojciec został wygnany z kraju, a dziedzictwo Henryka przepadło (Bawarię otrzymali Babenbergowie, a Saksonię Askańczycy). Dopiero po śmierci Henryka Pysznego (w 1139 r.), Saksonia wróciła w ręce Henryka Lwa (w 1142 r.), za sprawą wstawiennictwa jego babki Rychezy, żony Lotara III. W 1156 r. odzyskał Bawarię również za sprawą kobiety. Jego owdowiała matka Gertruda (córka cesarza Lotara III i Rychezy) została bowiem wydana za Henryka Jasomirgotta z rodu Babenbergów, który wówczas władał Bawarią. Kiedy Babenberg został księciem Austrii, Bawaria przypadła jego pasierbowi. Henryk Lew ożenił się z Matyldą Plantagenet (córką króla Anglii – Henryka II), z którą miał syna – Otto IV z Brunszwiku, późniejszego cesarza rzymskiego.

W 1147 podjął nieudaną wyprawę przeciw państwu plemiennemu Obodrzyców na terenach obecnej Meklemburgii, jednak zmusił książąt Pomorza Zachodniego (określanego również jako Pomorze Przednie) do uznania jego władzy w stosunku lennym. W latach 1160–1163 ostatecznie podbił ziemie Obodrzyców, następnie wraz z Danią pokonał Wieletów, zdobył wpływy na Pomorzu Zachodnim i wyspie przybrzeżnej Rugii. Wprowadzał chrześcijaństwo w nadbałtyckich ziemiach słowiańskich, gdzie lokował osadników niemieckich. Potęgą dorównywał niemal cesarzowi Fryderykowi I Barbarossie, jednak w 1176 popadł w zatarg z nim, następnie został osądzony i skazany na banicję. Ostatecznie Henryk Lew utracił długo budowane dziedzictwo Welfów, które następnie uległo rozpadowi.

Miasta założone przez Henryka Lwa

• 1154 – Ratzeburg
• 1158 – Monachium
• 1159 – Lubeka (Lübeck) na miejscu obodrzyckiej osady handlowej zdobytej w roku 1158
• 1160 – Schwerin
• Przebudował Brunszwik na swą rezydencję jako symbol swej potęgi i w 1166 zlecił, aby ustawiono tam pomnik lwa, w 1173 zlecił rozpoczęcie budowy kościoła pw. św. Błażeja, późniejszej katedry w Brunszwiku, gdzie został pochowany.

Linki zewnętrzne

• Hans Prutz: Heinrich der Löwe. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 11, Duncker & Humblot, Leipzig 1880.