Henryk Ostaszewski

Henryk Ostaszewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia20 maja 1892
Lwów, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci25 marca 1957
Grenoble, Francja
Wojewoda białostocki
Okresod 22 grudnia 1937 (od 9 listopada 1937 p.o.)
do 17 września 1939 (funkcję wykonywał do 10 września 1939)
PoprzednikStefan Kirtiklis
NastępcaOkupacja ZSRR, funkcja zlikwidowana
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Odznaka Honorowa PCK II stopnia
Generał Czesław Młot-Fijałkowski i wojewoda białostocki Henryk Ostaszewski

Henryk Kazimierz Ostaszewski (ur. 20 maja 1892 we Lwowie, zm. 25 marca 1957 w Grenoble we Francji) – polski prawnik, urzędnik państwowy II Rzeczypospolitej, wojewoda białostocki.

Życiorys

Był synem Stanisława i Henryki Ostaszewskich. Ukończył gimnazjum we Lwowie. Był absolwentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Lwowskiego. Był kolejno wicestarostą w Piotrkowie (1922–1924) i w Kaliszu (1924–1927), starostą w Łęczycy (1927–1931) i w Kaliszu (1931–1937) oraz wojewodą białostockim (1937–1939)

We wspomnieniach „Requiem dla ziemiaństwa” pamiętnikarz Mieczysław Jałowiecki (1876–1963) humorystycznie opisał jak Henryk Ostaszewski salwował się ucieczką w czasie rozruchów robotniczych, do jakich doszło w lutym 1926 w Kaliszu. Gdy „rozagitowany tłum", jak pisze Jałowiecki, wtargnął do magistratu miasta, „pan Ostoja-Ostaszewski, […] mimo mocnego utykania na prawą nogę, z niezrozumiałą dla śmiertelnika zręcznością wyskoczył przez okno sali posiedzeń na gzyms pierwszego piętra. […] Zebrani na placu entuzjastycznymi okrzykami powitali ten śmiały wyczyn pana starosty i od tego czasu zmieniono przydomek Ostoja na Gzyms i pana Henryka nazywano Gzyms-Ostaszewski.” [1]

We wrześniu 1937 premier Sławoj-Składkowski powierzył mu pełnienie obowiązków wojewody białostockiego. W grudniu Rada Ministrów przyjęła wniosek o mianowanie go wojewodą, a 7 stycznia 1938 nominację podpisał prezydent Ignacy Mościcki.

Równolegle z Ostaszewskim nominacje na wojewodów otrzymali: Jerzy Tramecourt na wojewodę lubelskiego, Tomasz Malicki na wojewodę tarnopolskiego i Józef Tymiński na wojewodę krakowskiego.[2]

Gdy po serii nominacji nowych wojewodów pewna dama zarzuciła w senacie premierowi i ministrowi spraw wewnętrznych Składkowskiemu, że „niektórzy wojewodowie spadają z nieba”, premier odparł jej: „Jest to powiedziane bardzo obrazowo. Mianowałem pięciu wojewodów i chciałbym, aby pani była łaskawa wskazać, który z nich 'spadł z nieba'. [...] wojewoda białostocki Ostaszewski był długoletnim starostą kaliskim i ze starosty właśnie awansował na wojewodę.”[3]

Na stanowisku wojewody Ostaszewski postawił na szybki rozwój zapóźnionej gospodarczo Białostocczyzny. Ogłosił 4-letni plan radiofonizacji szkół, gdyż jedynie co szósta placówka edukacyjna na Białostocczyźnie miała odbiornik radiowy. Planu tego nie zdążył jednak zrealizować z powodu wybuchu wojny.

Po ataku hitlerowskich Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 wydał zarządzenie o rozpoczęciu częściowej ewakuacji urzędów i instytucji państwowych z Białegostoku. Dnia 10 września 1939, wobec pogarszającej się sytuacji na froncie, wydał dalsze zarządzenia ewakuacyjne i w nocy z 10 na 11 września opuścił Białystok.

Wyemigrował do Francji. Zmarł w Grenoble 25 marca 1957. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu Św. Rocha.

Jako 32-letni wicestarosta kaliski zakochał się w młodszej o pięć lat urzędniczce starostwa kaliskiego, Amelii Haake, z którą ożenił się 16 sierpnia 1924. Jego żona zmarła 24 maja 1969 i została pochowana na cmentarzu ewangelickim w Kaliszu.[4]

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa. Warszawa: Czytelnik, 2005, s. 40, 45, 60. ISBN 83-07-03009-9.
  2. „Nowy Kurier” 8 stycznia 1938, s. 2: Mianowanie wojewodów lubelskiego, tarnopolskiego, białostockiego i krakowskiego
  3. Gazeta administracji i policji państwowej, Ministerstwo spraw wewnętrznych, t.20, 1938 r., s. 213
  4. https://metryki.genealodzy.pl/
  5. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi w służbie państwowej”.
  6. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 „za zasługi na polu administracji państwowej i polu pracy społecznej”.

Bibliografia

  • Polski Słownik Biograficzny. T. 24, z. 3. Warszawa-Kraków: PAN, 1979, s. 455-456. ISBN 83-04-00148-9.
  • Słownik biograficzny Wielkopolski Południowo-Wschodniej - ziemi kaliskiej, t.3. Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2007, s. 307. ISBN 978-83-85638-73-5.
  • Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej. Kalisz: BGW, 1994. ISBN 83-7066-569-1.

Media użyte na tej stronie

POL Złota Honorowa Odznaka PCK BAR.png
Baretka Złotej Honorowej Odznaki PCK
POL województwo białostockie II RP COA.svg
Herb województwa białostockiego II Rzeczypospolitej
Uwaga ta grafika jest wzorowana na projektowanym herbie województwa z 1928 r. Ostateczne projekty autorstwa Zygmunta Lorenca zostały opracowane w 1929 r. Jeśli masz do nich dostęp bardzo proszę o kontakt Poznaniak
Henryk Ostaszewski.jpg
Henryk Ostaszewski (1892-1957) – polish politician, voivode of Białystok 1937-39
Jubileusz 10-lecia dowództwa 18 DP - Młot-Fijałkowski Ostaszewski NAC 1-W-342-3.jpg
Jubileusz 10-lecia sprawowania dowództwa 18 DP gen. bryg. Czesława Młot-Fijałkowskiego. Generał Czesław Młot-Fijałkowski przyjmuje gratulacje od wojewody białostockiego Henryka Ostaszewskiego. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji. Sygnatura: 1-W-342-3