Henryk Ostaszewski
| ||
Data i miejsce urodzenia | 20 maja 1892 Lwów, Austro-Węgry | |
---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 25 marca 1957 Grenoble, Francja | |
Wojewoda białostocki | ||
Okres | od 22 grudnia 1937 (od 9 listopada 1937 p.o.) do 17 września 1939 (funkcję wykonywał do 10 września 1939) | |
Poprzednik | Stefan Kirtiklis | |
Następca | Okupacja ZSRR, funkcja zlikwidowana | |
Odznaczenia | ||
Henryk Kazimierz Ostaszewski (ur. 20 maja 1892 we Lwowie, zm. 25 marca 1957 w Grenoble we Francji) – polski prawnik, urzędnik państwowy II Rzeczypospolitej, wojewoda białostocki.
Życiorys
Był synem Stanisława i Henryki Ostaszewskich. Ukończył gimnazjum we Lwowie. Był absolwentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Lwowskiego. Był kolejno wicestarostą w Piotrkowie (1922–1924) i w Kaliszu (1924–1927), starostą w Łęczycy (1927–1931) i w Kaliszu (1931–1937) oraz wojewodą białostockim (1937–1939)
We wspomnieniach „Requiem dla ziemiaństwa” pamiętnikarz Mieczysław Jałowiecki (1876–1963) humorystycznie opisał jak Henryk Ostaszewski salwował się ucieczką w czasie rozruchów robotniczych, do jakich doszło w lutym 1926 w Kaliszu. Gdy „rozagitowany tłum", jak pisze Jałowiecki, wtargnął do magistratu miasta, „pan Ostoja-Ostaszewski, […] mimo mocnego utykania na prawą nogę, z niezrozumiałą dla śmiertelnika zręcznością wyskoczył przez okno sali posiedzeń na gzyms pierwszego piętra. […] Zebrani na placu entuzjastycznymi okrzykami powitali ten śmiały wyczyn pana starosty i od tego czasu zmieniono przydomek Ostoja na Gzyms i pana Henryka nazywano Gzyms-Ostaszewski.” [1]
We wrześniu 1937 premier Sławoj-Składkowski powierzył mu pełnienie obowiązków wojewody białostockiego. W grudniu Rada Ministrów przyjęła wniosek o mianowanie go wojewodą, a 7 stycznia 1938 nominację podpisał prezydent Ignacy Mościcki.
Równolegle z Ostaszewskim nominacje na wojewodów otrzymali: Jerzy Tramecourt na wojewodę lubelskiego, Tomasz Malicki na wojewodę tarnopolskiego i Józef Tymiński na wojewodę krakowskiego.[2]
Gdy po serii nominacji nowych wojewodów pewna dama zarzuciła w senacie premierowi i ministrowi spraw wewnętrznych Składkowskiemu, że „niektórzy wojewodowie spadają z nieba”, premier odparł jej: „Jest to powiedziane bardzo obrazowo. Mianowałem pięciu wojewodów i chciałbym, aby pani była łaskawa wskazać, który z nich 'spadł z nieba'. [...] wojewoda białostocki Ostaszewski był długoletnim starostą kaliskim i ze starosty właśnie awansował na wojewodę.”[3]
Na stanowisku wojewody Ostaszewski postawił na szybki rozwój zapóźnionej gospodarczo Białostocczyzny. Ogłosił 4-letni plan radiofonizacji szkół, gdyż jedynie co szósta placówka edukacyjna na Białostocczyźnie miała odbiornik radiowy. Planu tego nie zdążył jednak zrealizować z powodu wybuchu wojny.
Po ataku hitlerowskich Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 wydał zarządzenie o rozpoczęciu częściowej ewakuacji urzędów i instytucji państwowych z Białegostoku. Dnia 10 września 1939, wobec pogarszającej się sytuacji na froncie, wydał dalsze zarządzenia ewakuacyjne i w nocy z 10 na 11 września opuścił Białystok.
Wyemigrował do Francji. Zmarł w Grenoble 25 marca 1957. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu Św. Rocha.
Jako 32-letni wicestarosta kaliski zakochał się w młodszej o pięć lat urzędniczce starostwa kaliskiego, Amelii Haake, z którą ożenił się 16 sierpnia 1924. Jego żona zmarła 24 maja 1969 i została pochowana na cmentarzu ewangelickim w Kaliszu.[4]
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)[5]
- Złoty Krzyż Zasługi (9 listopada 1931)[6]
- Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża II stopnia
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Przypisy
- ↑ Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa. Warszawa: Czytelnik, 2005, s. 40, 45, 60. ISBN 83-07-03009-9.
- ↑ „Nowy Kurier” 8 stycznia 1938, s. 2: Mianowanie wojewodów lubelskiego, tarnopolskiego, białostockiego i krakowskiego
- ↑ Gazeta administracji i policji państwowej, Ministerstwo spraw wewnętrznych, t.20, 1938 r., s. 213
- ↑ https://metryki.genealodzy.pl/
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi w służbie państwowej”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 „za zasługi na polu administracji państwowej i polu pracy społecznej”.
Bibliografia
- Polski Słownik Biograficzny. T. 24, z. 3. Warszawa-Kraków: PAN, 1979, s. 455-456. ISBN 83-04-00148-9.
- Słownik biograficzny Wielkopolski Południowo-Wschodniej - ziemi kaliskiej, t.3. Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2007, s. 307. ISBN 978-83-85638-73-5.
- Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej. Kalisz: BGW, 1994. ISBN 83-7066-569-1.
Media użyte na tej stronie
Baretka Złotej Honorowej Odznaki PCK
Herb województwa białostockiego II Rzeczypospolitej
Uwaga ta grafika jest wzorowana na projektowanym herbie województwa z 1928 r. Ostateczne projekty autorstwa Zygmunta Lorenca zostały opracowane w 1929 r. Jeśli masz do nich dostęp bardzo proszę o kontakt Poznaniak
Henryk Ostaszewski (1892-1957) – polish politician, voivode of Białystok 1937-39
Jubileusz 10-lecia sprawowania dowództwa 18 DP gen. bryg. Czesława Młot-Fijałkowskiego. Generał Czesław Młot-Fijałkowski przyjmuje gratulacje od wojewody białostockiego Henryka Ostaszewskiego. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji. Sygnatura: 1-W-342-3