Henryk Piecuch
Ten artykuł należy dopracować |
Henryk Piecuch (ur. 4 grudnia 1939 w Bielsku) – pułkownik Wojsk Ochrony Pogranicza[1] i Straży Granicznej w stanie spoczynku, dziennikarz, pisarz, badacz i popularyzator działalności służb specjalnych, zwłaszcza polskich.
Życie i działalność
Ukończył liceum pedagogiczne, początkowo zlokalizowane w Szklarskiej Porębie, a w ostatnim roku przed maturą przeniesione do Jeleniej Góry. Zajmował się wówczas narciarstwem i lekką atletyką startując w barwach KS Górnik Wałbrzych. W 1959 Piecuch rozpoczął trzyletnie studia w Oficerskiej Szkole Wojsk Ochrony Pogranicza. Na trzecim roku wstąpił do PZPR i pozostał członkiem do jej rozwiązania. Po szkole pracował w WOP. Był m.in. kolejno: zastępcą dowódcy strażnicy w Kołbaskowie k. Szczecina, dowódcą strażnicy WOP Orle w Górach Izerskich, dowódcą kompanii piechoty górskiej i zastępcą dowódcy Górskiego Batalionu WOP w Szklarskiej Porębie, instruktorem Wydziału Politycznego Łużyckiej Brygady WOP w Lubaniu, a w latach 1979–1994 kierownikiem działu wojskowego, zastępcą redaktora naczelnego i redaktorem naczelnym czasopisma Wojsk Ochrony Pogranicza „Granica” (od 1990 „Straż Graniczna”). Na przełomie lat 60. i 70. ukończył pięcioletnie studia w Wojskowej Akademii Politycznej.
W latach 1973–1977 prowadził wykłady w dwuletnim Wieczorowym Uniwersytecie Marksizmu Leninizmu w Lubaniu i Zgorzelcu. Wykładał historię filozofii.
W latach 60., bez zezwolenia swoich przełożonych, zaczął publikować pod pseudonimami artykuły w czasopismach „Taternik”, „Gazeta Robotnicza” czy „Nowiny Jeleniogórskie”. Pod koniec lat 60. został również korespondentem czasopisma „Granica” na odcinku południowo-zachodniej granicy państwa. Zajmował się również taternictwem (do lutego 1973 był prezesem Sudeckiego Klubu Wysokogórskiego), alpinizmem, himalaizmem i żeglarstwem. Był ratownikiem GOPR (jako pierwszy zapoczątkował współpracę WOP z GOPR-em[2]), instruktorem narciarstwa, taternictwa, pływania. W latach 70. regularnie publikował (w większości pod pseudonimami) w około 20 gazetach i czasopismach, także zagranicznych, m.in. w Bułgarii, Francji, Kanadzie, USA, Wielkiej Brytanii, Węgrzech i ZSRR. Po około 20 latach służby w WOP na początku 1979 roku został służbowo przeniesiony do redakcji czasopisma „Granica” w Warszawie. W latach 1982–1988 nielegalnie wydał na powielaczu 28 lub 29 numerów czasopisma „Czerwona Krowa”.
Szerzej zainteresował się działalnością służb specjalnych po zamachu na Jana Pawła II. Kolejnym impulsem była deklaracja ówczesnego wiceministra w MSW, szefa służb wywiadu i kontrwywiadu, gen. brygady Władysława Pożogi (później gen. dywizji), o większym otwarciu w udostępnianiu informacji, wygłoszona na konferencji prasowej wiosną 1981. Dzięki temu po 3 latach zrobił z nim serię wywiadów oraz uzyskał dostęp do wielu odtajnionych materiałów. Wykorzystał je m.in. w książce „Siedem rozmów z generałem dywizji Władysławem Pożogą” (1987[3]) i jej poszerzonych wydaniach (1993, 1996).
Część swoich książek z lat 80. drukował w odcinkach w czasopismach. Niektóre, jak Oferma, w dwóch – w „Granicy” oraz „Szpilkach”. Ponadto w czasopiśmie „Granica” były to: Rendez-vous z wilkołakiem, Kasy pancerne Bieruta, Milion za perszerona, Złote szlaki.
Autor około 4 tys. artykułów prasowych i reportaży (w prasie krajowej i zagranicznej), około 60 książek (w tym kilkunastu opowiadań opartych na faktach) o działalności służb specjalnych, głównie polskich. W latach 80. omijał ograniczenia w publikacji archiwalnych materiałów SB opisując je w formie powieści opartych na faktach. Część książek opublikował w wydawnictwach konspiracyjnych, w małych nakładach, także pod pseudonimami. W seriach wydawniczych „Ekspres reporterów” (Krajowa Agencja Wydawnicza) i „Białe plamy” (Oficyna Literatów „Rój”) zamieszczał reportaże historyczne i dotyczące służb specjalnych.
Jako ekspert z zakresu historii polskich służb specjalnych brał udział w wielu filmach dokumentalnych, np. Świat Luny (1997), o Julii Brystigerowej; Bezpieka 1944–1956, Część 1, Część 2, Część 3 (1997) i programach telewizyjnych.
Mieszka w okolicy Warszawy. Żonaty, jego syn jest prawnikiem.
Publikacje
Książki
- Siedem rozmów z generałem dywizji Władysławem Pożogą. Wyd. Czytelnik, Warszawa, 1987, s. 415. ISBN 83-07-01843-9.
- Szpiegowski duet. Wyd. Spółdzielcze, Warszawa 1987, s. 171. ISBN 83-209-0602-4.
- W smudze śmierci. Wyd. Alma Press, Warszawa 1989, s. 224. ISBN 83-7020-065-6.
- Spotkania z Fejginem. Zza kulis bezpieki. Wyd. Story, Warszawa 1990, s. 169. ISBN 83-85072-09-8.
- Kto zabił? Wyd. Bis, Warszawa 1990, s. 141. Seria: Biblioteka Sensacji „Bis”. ISBN 83-85144-00-5.
- Rozstrzelany grudzień. Wyd. Story, współpr. Reporter, Warszawa 1990, s. 180. ISBN 83-900023-7-X.
- Czas bezprawia. Wyd. Story, Warszawa 1990, s. 191.
- Wojciech Jaruzelski tego nigdy nie powie. Mówi były szef wywiadu i kontrwywiadu, pierwszy zastępca Ministra Spraw Wewnętrznych generał dywizji Władysław Pożoga. Wyd. Agencja Reporter, Warszawa 1992, s. 368. ISBN 83-85189-16-5.
- Byłem gorylem Jaruzelskiego. Mówi szef ochrony Generała. Wyd. Oficyna Wydawnicza Reporter, Warszawa 1993, s. 547. ISBN 83-85189-32-7.
- Bruderszaft z antychrystem. Czas terroryzmu. Wyd. Andrzej Frukacz, Ex libris – Galeria Polskiej Książki, Chicago-Warszawa 2002, s. 305. ISBN 83-88455-70-2.
- V atakuje. 18 minut, które wstrząsnęły Ameryką. Wyd. Andrzej Frukacz, Ex libris – Galeria Polskiej Książki, Chicago-Warszawa 2002, s. 275. ISBN 83-88455-64-8.
- Wojna Boga oraz polsko-irackie wojowanie pod gwiaździstym sztandarem. Co by było, gdyby Amerykanie nie uderzyli. Wyd. Ex libris – Galeria Polskiej Książki, Chicago-Warszawa 2004, s. 216. ISBN 83-89351-17-X.
- Teczki, teczki, teczki. Wyd. Burchard Edition, Warszawa 2005, s. 218. ISBN 83-87654-18-3.
- Dwa strzały. 13.05.1981, 13.12.1981. Wyd. Ex libris Galeria Polskiej Książki, Chicago-Warszawa 2006, s. 237. ISBN 83-89913-39-9.
- Tajna historia mojego życia. Wałęsa i... Kryptonim „Bolek”. Operacje tajnych służb MON i MSW. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2012, s. 354, ISBN 978-83-7339-087-4.
- Niespokojna granica. Wydarzenia tajemnicze, dziwne, czasem śmieszne w Górach Izerskich w latach 1945–1990, Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2013, s. 204, ISBN 978-83-7339-112-3.
- Rendez-vous z generałem Petelickim. Za kulisami służb specjalnych, Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2013, s. 196, ISBN 978-83-7339-117-8.
- Strzały do Papieża i narodu 13 V 1981 – 13 XII 1981, Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2014, s. 252, ISBN 978-83-7339-121-5.
- Ametystowy Batalion, Z dziejów Batalionu WOP Szklarska Poręba, Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2015, s. 256, ISBN 978-83-7339-142-0.
- Lot nad szpiegowskim gniazdem[4]. (2016)
- O czym wiedziały tajne służby. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2016, s. 266, ISBN 978-83-7339-160-4.
- Anatol pułkownik Fejgin. Bandyta, czy ofiara ideologii? Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2021, s. 478. ISBN 978-83-7339-293-9.
- Gwałtowna wymiana ognia i... Moja walka. Opowieść o facecie – notorycznym rebeliancie o sercu jak kolczasta opuncja. Agencja PR, Kraków 2021, s. 1100, ISBN 978-83-66991-01-9.
- Tajne sejfy B. Bieruta i J. Bermana. Urok „dobrej zmiany”, czar „polskiego ładu”. Agencja Wydawnicza CB Andrzej Zasieczny; Warszawa 2022, wydanie I; s. 436; ISBN 978-83-7339-303-5.
Reportaże
- Halo? Służba graniczna. Wyd. MON, Warszawa 1982, s. 192.
- Starszy szeregowy Tadeusz Wróbel (1927-1950). Wyd. MON, Zarząd Propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego WP, Warszawa 1982, s. 88. Seria: Patroni Jednostek Ludowego Wojska Polskiego.
- Śladem kontrabandy. Wyd. Spółdzielcze, Warszawa 1990, s. 258. ISBN 83-209-0789-6.
- A serca mają z kamienia. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2019, s. 218. ISBN 978-83-7339-238-0.
Powieści oparte na faktach
- Portret szpiega. Wyd. MON, Warszawa 1984, s. 303. Seria LABIRYNT. ISBN 83-11-07007-5.
- Czas szpiegów. Wyd. MON, Warszawa 1986, s. 240. Seria LABIRYNT. ISBN 83-11-07273-6.
- Desperat. Wyd. Alma-Press, Warszawa 1987, s. 358. ISBN 83-7020-042-7.
- Tropem szpiegów. Wyd. MON, Warszawa 1988, s. 256. Seria LABIRYNT. ISBN 83-11-07671-5.
- Szpiegowski syndrom. Wyd. Zetpress, Warszawa 1988, s. 200. ISBN 83-85018-01-8.
- Requiem dla szpiega. Wyd. Tesco, Warszawa 1991, s. 243. ISBN 83-85392-05-X.
- Nóż. Requiem dla szpiega. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2019, s. 400. ISBN 978-83-7339-234-2.
- Bilet do piekła. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2020, s. 351, ISBN 978-83-7339-266-3.
- Kto zabił? Desperat 2. Wydawca: Agent PR, Kraków 2020, s. 468. ISBN 978-83-64462-53-5.
Seria „Tajna historia Polski”
- Akcje specjalne. Od Bieruta do Ochaba. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 1996, s. 532. ISBN 83-86245-10-7.
- Służby specjalne atakują. Od Jaruzelskiego do Kwaśniewskiego. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 1996, s. 590. Wyd. I ISBN 83-86245-13-1, Wyd. II ISBN 83-86245-23-9.
- Pożoga. W. Jaruzelski tego nigdy nie powie. Wyd. II, Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 1996, s. 479. ISBN 83-86245-09-3.
- Imperium służb specjalnych. Od Gomółki do Kani. Wyd. II, Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 1997, s. 592. ISBN 83-86245-16-6.
- Imperium bezpieki. Od Gomółki do Kani. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 1997, s. 591. (pirackie wydanie książki „Imperium służb specjalnych” opisane jak oryginał)
- Brudne gry. Ostatnie akcje służb specjalnych. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 1998, s. 463. ISBN 83-86245-40-9.
- Bruderszaft ze śmiercią. Kto zabił? Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 1999, s. 336. ISBN 83-86245-41-7.
- Skarb III Rzeszy. Ruscy Polacy atakują. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 1999, s. 363. ISBN 83-86245-47-6.
- Syndrom tajnych służb. Czas prania mózgów i łamania kości. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 1999, s. 363. ISBN 83-86245-66-2.
- Czas generałów. W. Jaruzelski tego nigdy nie powie. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2000, s. 427. ISBN 83-86245-77-8.
- Tytani zbrodni. Wielka polityczna sierota. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2000, s. 373. ISBN 83-86245-76-X.
- Kim jest Putin? Wielki blef generałów. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2000, s. 377. ISBN 83-86245-83-2.
- W. Jaruzelski. Ból władzy. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2001, s. 276. ISBN 83-86245-42-5.
- Byłem gorylem Jaruzelskiego. Mówi szef ochrony generała i inni... Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2001, s. 285. ISBN 83-86245-42-5.
- Requiem dla generała. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2001, s. 300. ISBN 83-86245-93-X.
- Krucjata generałów. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2002, s. 317. ISBN 83-86245-84-0.
- W sieci teczek. Cele i sposoby działania tajnych służb PRL w świetle dokumentów. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2005, s. 252. ISBN 83-7339-042-1.
- As CIA i... W kręgu donosów, mitów i faktów o Ryszardzie pułkowniku Kuklińskim. Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2015, s. 210 ISBN 978-83-7339-126-0.
Seria „Superagenci XX Wieku”
- Józef podpułkownik Światło in flagranti... Wyd. Ex libris, Chicago-Warszawa 2003, s. 352. ISBN 83-89351-66-8.
- Portret z kanalią Wyd. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2018, s. 512. ISBN 978-83-7339-213-7.
Przypisy
- ↑ Przez niektórych publicystów, bez podania powodów i bliższych szczegółów, określany jest jako kadrowy oficer MSW PRL. Patrz np. Krzysztof Burnetko, Doktor filister, „Polityka” nr 25 (2559), 24.06.2006, s. 38.
- ↑ Jarmuszewski 2015 ↓, s. 49.
- ↑ Książki nadesłane. „Nowiny Rzeszowskie”, s. 4, nr 6 (12005) z 9–10 stycznia 1988.
- ↑ Henryk Piecuch , Lot nad szpiegowskim gniazdem, Warszawa: Wydawnictwo Nowy Świat, 2016, ISBN 978-83-7386-605-8, OCLC 946446425 .
Bibliografia
- Krzysztof Jarmuszewski: Żołnierze, pora na narty. W: Leszek Kosiorowski (informacje zebrał): Tam za górą jest granica... 70 lat WOP, Wspomnienia o Wojskach Ochrony Pogranicza z okazji 70-lecia powstania. Szklarska Poręba: Wydawnictwo AD REM ul. Okrzei 12, 58-500 Jelenia Góra, 2015, s. 47–49. ISBN 978-83-64313-90-5.
- Białasiewicz W., Tajna historia Polski w książkach płk. Henryka Piecucha (za kulisami działalności służb specjalnych). „Dziennik Związkowy”, Chicago, 20–22 grudnia 1996.
- Białasiewicz W., Z kim pan gra panie pułkowniku. „Dziennik Związkowy”, Chicago, 27–29 grudnia 1996.
- Damski Z., Pasje nasze, czyli sposób na życie, Wyd. MON, Warszawa 1981.
- Frukacz A., Tajne służby atakują. „Dziennik Związkowy”, Chicago, 10–12 września 1999.
- Frukacz A., W kręgu superagentów. Józef podpułkownik Światło. „Kurier codzienny”, USA, 6–8 czerwca 2003.
- Jarmakowski A. T., Wywiad wśród Polonii. „Dziennik Nowojorski”, 9 maja 1997.
- Kwiecińska I., Lubię złapać Historię za rękę..., „Odkrywca”, nr 4, 2006, s. 29–34. (wywiad z płk. Henrykiem Piecuchem).
- Miecik T., Machaj J., Kto jest kto? na Ursynowie i Natolinie. Wyd. Pasmo, Warszawa 1994, s. 144.
- Andrzej Urbańczyk , Alfabet Urbańczyka. Żeglarze i instytucje, a nawet więcej, które miałem szczęście i nieszczęście poznać na całym świecie, Gdańsk: Wyd. Marpress, 2004, s. 206, ISBN 83-89091-34-8, OCLC 749520143 .
- Zasieczny A., Z kim gra pułkownik Piecuch. „Dziennik Związkowy”, Chicago, 29–31 maja 1998.
- Zasieczny A., Polowanie na pułkownika. Sprawa VI K 394/96. Fakty i mity o 1. Samodzielnym Batalionie Kobiecym im. E. Plater. Agencja Wydawnicza CB, Warszawa 2010, s. 226, ISBN 978-83-7339-051-5.
Linki zewnętrzne
- Serwis domowy Henryka Piecucha
- Strona informacyjna filmu dokumentalnego Świat Luny
- Strona informacyjna filmu dokumentalnego Bezpieka 1944–1956
- Ostatni raport Henryka Piecucha dla Papieża Jana Pawła II w serwisie Afery Prawa
- Skrócona wersja wywiadu Andrzeja Frukacza z Henrykiem Piecuchem pt. Za kulisami wywiadu i kontrwywiadu PRL