Henryk Pomazański

Henryk Pomazański

płk dypl. Henryk Pomazański
pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	22 kwietnia 1889 Niemirów
Data i miejsce śmierci	14 listopada 1978 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie Polski Korpus Posiłkowy
Jednostki	15 Dywizja Piechoty
Stanowiska	dowódca piechoty dywizyjnej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia

Grób Henryka Pomazańskiego na cmentarzu Powązkowskim

Henryk Pomazański (ur. 22 kwietnia 1889 w Niemirowie, zm. 14 listopada 1978 w Warszawie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 22 kwietnia 1889 w Niemirowie, pow. Rawa Ruska, jako syn Franciszka^[1]. W latach 1914–1918 był oficerem 6 pułku piechoty Legionów Polskich, adiutantem c. i k. Komendy Grupy Polskich Legionów i oficerem Polskiego Korpusu Posiłkowego.

Jako kapitan byłego Polskiego Korpusu Posiłkowego reskryptem Rady Regencyjnej z 31 października 1918 roku został przydzielony do podległego jej Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia^[2]. 9 listopada 1918 przeniesiony został do Brygady Lokalnej w Piotrkowie^[3] i wyznaczony na stanowisko szefa sztabu^[4]. Już 21 listopada 1918 został kierownikiem Sekcji „A” Oddziału IX Personalnego Naczelnego Dowództwa WP^[5], a później szefem sztabu Dowództwa Strzelców Granicznych. 29 września 1920 roku mianowany został szefem sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Pomorze” w Toruniu^[6].

W latach 1921–1922 był słuchaczem Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu kursu i uzyskaniu „pełnych kwalifikacji do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” otrzymał przydział na stanowisko dowódcy 42 pułku piechoty^[7].

Następnie zajmował stanowiska: szefa Wydziału Administracyjnego Biura Szefa Administracji Armii Ministerstwa Spraw Wojskowych, szefa Wydziału Ogólnego Szefa Administracji Armii i szefa Wydziału I Piechoty Departamentu Piechoty MSWojsk. (od lipca 1925).

Z dniem 31 października 1926 przeniesiony został z dyspozycji szefa Sztabu Generalnego WP do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu na stanowisko szefa sztabu^[8]. Od lipca 1927 był dowódcą piechoty dywizyjnej 15 Dywizji Piechoty w Bydgoszczy. W latach 1934–1939 pełnił funkcję pomocnika dowódcy Okręgu Korpusu Nr I do spraw uzupełnień^[9]. Od 25 sierpnia do 12 września 1939 był dowódcą etapów Armii „Modlin”.

Na początku kampanii wrześniowej do jego kompetencji, jako dowódcy tyłowego obszaru armii należało między innymi nadzorowanie mostów na Wiśle, Narwi i Bugu. 6 września rozpoczął organizowanie zapory policyjnej na linii Radzymin – Struga – Jabłonna z zadaniem zwalczania dezercji i dywersji na zapleczu armii oraz zbierania oddziałów i pojedynczych żołnierzy, łączenia ich w zwarte oddziały i odsyłania do rejonu zbiórki 8 DP i 20 DP. 12 września gen. Przedrzymirski oddał pod jego rozkazy oddział zbiorczy kpt. Kozickiego przeznaczony do bezpośredniej obrony kwatery głównej Armii. 16 września dowódca armii przeprowadził reorganizację kwatery głównej z podziałem na dwa rzuty. Pułkownik wraz ze swoim szefem sztabu, mjr. dypl. Witoldem Grzembo i oficerem sztabu, kpt. Markiem Winterem znalazł się w II rzucie, z którym udał się przez Luboml do Włodzimierza Wołyńskiego lub do Lwowa. Został aresztowany w październiku 1939 roku w Warszawie i osadzony w Oflagu VIII B w Srebrnej Górze, następnie przewieziony najprawdopodobniej do Oflagu VI B Dössel.

Zmarł w Warszawie. Pochowany jest na cmentarzu Powązkowskim (kwatera a-3-13)^[10].

Awanse

• chorąży – 18 sierpnia 1909
• podporucznik – 1 listopada 1912
• porucznik – 1 stycznia 1915 i 7 lokatą na liście starszeństwa oficerów Legionów Polskich z dnia 12 kwietnia 1917
• kapitan
• major
• podpułkownik – zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919
• pułkownik – 1 grudnia 1924 ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i lokatą 28 (w 1931 lokata 20, w 1932 lokata 14)

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Krzyż Niepodległości (19 czerwca 1938)^[11]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1934)^[12][13]
• Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: po raz drugi 18 lutego 1939^[14])

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Jurga Tadeusz, Karbowski Władysław, Armia „Modlin” 1939, Wydawnictwo MON, Warszawa 1987, wyd. I, s. 35, 50, 170, 298, 344, ISBN 83-11-07274-4.
• Tadeusz Böhm, Z dziejów naczelnych władz wojskowych II Rzeczypospolitej. Organizacja i kompetencje Ministerstwa Spraw Wojskowych w latach 1918–1939, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1994, s. 54, 108–109, ISBN 83-11-08368-1.