Henryk Strasburger
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Kierownik Ministerstwa Przemysłu i Handlu | |
| Okres | od 19 września 1921 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Kierownik Ministerstwa Przemysłu i Handlu | |
| Okres | od 31 lipca 1922 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Komisarz Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku | |
| Okres | od 28 lutego 1924 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister przemysłu i handlu | |
| Okres | od 9 grudnia 1939 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister skarbu | |
| Okres | od 9 grudnia 1939 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
             | |
Henryk Leon Strasburger (ur. 28 maja 1887 w Niemcach, zm. 2 maja 1951 w Londynie) – doktor prawa, ekonomista, polityk. Minister przemysłu i handlu, Komisarz Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku, minister skarbu.
Życiorys
Syn Julii Simmler i Juliana Teofila Strasburgera, dyrektora Warszawskiego Towarzystwa Kopalń Węgla. Bratanek botanika Edwarda Adolfa Strasburgera i Leona Strasburgera, powstańca styczniowego. Żonaty z Olgą Dunin.
Pochodził z rodziny niemieckich ewangelików przybyłych do Warszawy w końcu XVIII w. z Freibergu w Saksonii. Jego dziadek Edward Bogumił Strasburger był cukiernikiem, właścicielem cukierni przy ul. Królewskiej, obok wejścia do Ogrodu Saskiego w Warszawie. Dziadkiem ze strony matki był malarz Józef Simmler.
Ukończył gimnazjum w Berlinie. Studiował na uniwersytecie w Heidelbergu, potem na uniwersytecie w Charkowie, gdzie w 1913 uzyskał stopień naukowy doktora prawa. Po ukończeniu studiów pracował na stanowiskach kierowniczych w przedsiębiorstwach przemysłowych. Był pracownikiem Rady Komisji Handlu Tymczasowej Rady Stanu[1].
Od października 1918 do 1922 podsekretarz stanu w resorcie przemysłu i handlu, w listopadzie 1918 był kierownikiem resortu w prowizorium rządowym Władysława Wróblewskiego. Od września 1920 do marca 1921 był członkiem polskiej delegacji na rokowania pokojowe w Rydze, kończące wojnę polsko-bolszewicką. Od 19 września 1921 do 5 marca 1922 był kierownikiem ministerstwa przemysłu i handlu w rządzie Antoniego Ponikowskiego, od 31 lipca 1922 do 14 grudnia 1922 kierownikiem tego resortu w rządzie Juliana Nowaka i w rządzie Władysława Sikorskiego (14 grudnia 1922 – 13 stycznia 1923). W latach 1923–1924 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, od 1924 do 1932 Komisarzem Generalnym RP w Wolnym Mieście Gdańsku.
W latach 1933–1939 prezes Centralnego Związku Przemysłu Polskiego (tzw. Lewiatana) – głównej organizacji korporacyjnej kół przemysłowych i finansowych w Polsce. Od 1937 współpracował z działaczami Frontu Morges i Stronnictwa Pracy.
Ponownie ministrem przemysłu i handlu został 9 grudnia 1939 i był nim do 5 czerwca 1942 w dwu rządach Władysława Sikorskiego. Jednocześnie – do 14 lipca 1943 – był ministrem skarbu. Od 14 lipca 1943 do 24 listopada 1944 był ministrem stanu do spraw Bliskiego Wschodu w rządzie Stanisława Mikołajczyka. Istnieją poszlaki, że był jednym z dwóch ministrów rządów polskich na emigracji, który współpracował z wywiadem radzieckim[2]. Od 16 października 1945 do 19 września 1946 był ambasadorem w Wielkiej Brytanii, reprezentując Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej w Warszawie. Pozostał na emigracji w Londynie i tam też zmarł.
Spoczywa na St. Mary’s Catholic Cemetery (Kensal Green) (Plot XK gr. 1123)[3].
Odznaczenia
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[4][5]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922)[5][6][5]
- Krzyż Komandorski Orderu Legii Honorowej (Francja, 1922)[4][5]
- Wielki Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja, 1926)[4]
- Wielka Wstęga Orderu Białej Róży (Finlandia)[4][5]
- Wielki Oficer Orderu Korony (Włochy)[4]
- Wielka Wstęga Orderu Korony (Włochy)[4][5]
- Wielka Wstęga Orderu Korony (Belgia)[4]
- Wielka Wstęga Orderu Leopolda II (Belgia)[5]
- Wielka Wstęga Orderu Korony (Rumunia)[4][5]
- Wielka Wstęga Orderu Świętego Sawy (Jugosławia)[4][5]
- Wielka Wstęga Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia)[4][5]
- Wielka Gwiazda Odznaki Honorowej za Zasługi (Austria)[4][5]
Przypisy
- ↑ Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 223.
- ↑ Paweł Wieczorkiewicz, Polscy agenci Kremla, „Wprost” (2005), nr 51/52 (1203), s. 38–42. Chodzi o dwóch ministrów o pseudonimach „Gienrich” i „Sadownik” zob. Oczerki istorii rossijskoj wnieszniej razwiedki, t. 3: 1933-1941 gody, Moskva 1997, s. 292.
- ↑ St Mary's Catholic Cemetary. Persons of Note
- ↑ a b c d e f g h i j k Strasburger Henryk Leon (1887–1951). [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. XLIV/2006-2007 [on-line]. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2015-10-07].
- ↑ a b c d e f g h i j k Czy wiesz kto to jest?. Stanisław Łoza (red.). Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 702.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 21.
Bibliografia, literatura
- Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN 83-7066-569-1, s. 70.
- Bolesław Hryniewiecki, Prof. dr. Edward Strasburger (1844-1912). Jego życie i dzieła, Warszawa 1938.
- Eugeniusz Szulc, Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie. Zmarli i ich rodziny, Warszawa 1989, PIW, ISBN 83-06-01606-8.
- Leksykon historii Polski 1995.
Linki zewnętrzne
- Henryk Leon Strasburger, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-31].
| W dniu zaprzysiężenia | |
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
| W dniu zaprzysiężenia | |
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
| W dniu zaprzysiężenia | |
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
| W dniu zaprzysiężenia | |
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
- kursywa – ministrowie odwołani przed końcem istnienia rządu
| W dniu zaprzysiężenia |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
|
Media użyte na tej stronie
ribbon of the medal of grand officier of the Order of the Crown of Italy, during the Kingdom of Italy.
Julian Nowak (1865-1946) - Polish microbiologist and politician. Prime minister of Poland 1922
Autor: Tohaomg, Licencja: CC0
Polish governmental wall plaque - used to denote the presence of a state governmental organ or diplomatic mission abroad upon a certain premises.
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Leopolda II
Baretka Odznaki Honorowej za Zasługi dla Republiki Austrii 1. Klasy
Autor: Elonka Dunin, Licencja: CC BY-SA 2.5
Henryk Leon Strasburger (1887-1951), Polish economist and politician
Stanisław Mikołajczyk, Prime Minister of Poland in Exile (1943-1944), Deputy of Prime Minister Of Provisional Goverment of National Unity in Poland 1945-1947
Władysław Sikorski, Polish commander in chief and prime minister during World War II