Henryk Teleżyński

Henryk Teleżyński
Data i miejsce urodzenia

27 maja 1905
Poniewież

Data i miejsce śmierci

26 maja 1989
Głosków

profesor nauk przyrodniczych
Specjalność: botanika
Doktorat

1931

Habilitacja

1950

Profesura

1964

Polska Akademia Nauk
Status

członek krajowy

Uczelnia

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Uniwersytet Wrocławski
Uniwersytet Warszawski

Henryk Teleżyński herbu Gozdawa (ur. 27 maja 1905 w Poniewieżu, zm. 26 maja 1989 w Głoskowie) – polski botanik, profesor zwyczajny, wykładowca Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Warszawskiego, współorganizator odbudowy Ogrodu Botanicznego we Wrocławiu, członek honorowy Polskiego Towarzystwa Botanicznego.

Życiorys

Henryk Teleżyński pochodził ziemiańskiej rodziny Teleżyńskich herbu Gozdawa, zamieszkujących w Małym Porsku pod Łuckiem[1][1][2]. Był synem Konstantego (1871-1960, inżynier architekt) i Weroniki z domu Rymowicz (1875-1953, nauczycielka)[1]. Jego wujem był Aleksander Teleżyński[1].

Doktorat z filozofii uzyskał w 1931 roku. W latach 1932–1935 był stypendystą Funduszu Kultury Narodowej w Zakładzie Genetyki Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, następnie, do wybuchu II wojny światowej asystentem w Zakładzie Biologii Ogólnej Instytutu Biologii Doświadczalnej Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. W swojej działalności naukowej w tym okresie zajmował się badaniem ciągłości rozwojowej chromosomów, opublikował sześć, wielokrotnie cytowanych wówczas prac naukowych.

Od 1947 do 1950 roku pełnił funkcję zastępcy profesora i kierownika Katedry Anatomii i Cytologii Roślin, w latach 1948–1952 obowiązki dyrektora Instytutu Botaniki Uniwersytetu Wrocławskiego. Współuczestniczył w organizacji Instytutu Botaniki oraz Ogrodu Botanicznego we Wrocławiu. W 1950 roku uzyskał habilitację i stanowisko profesora nadzwyczajnego, zostając kierownikiem Katedry Anatomii i Cytologii Roślin Uniwersytetu Wrocławskiego. Był prodziekanem i dziekanem Wydziału Nauk Przyrodniczych. W 1956 roku został kierownikiem Katedry Anatomii i Cytologii Roślin Uniwersytetu Warszawskiego. Tytuł profesora zwyczajnego otrzymał w 1964 roku. W latach 60. XX w. uczestniczył w pracach nad utworzeniem Ogrodu Botanicznego PAN w Warszawie.

Był redaktorem naczelnym „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, członkiem sekretariatu naukowego Wydziału Nauk Biologicznych Polskiej Akademii Nauk, delegatem Ministra Szkolnictwa Wyższego do Komitetu Botanicznego PAN i rzeczoznawcą przy Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego. Członek Polskiego Towarzystwa Botanicznego, w latach 1955–1973 był przewodniczącym Zarządu Głównego. W 1975 roku został członkiem honorowym PTB.

Należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Był członkiem Komitetu Uczelnianego PZPR na Uniwersytecie Warszawskim[3]

Przypisy

  1. ↑ a b c d Program gromadzenia wiedzy o genealogii rodziny Teleżyński. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2016-07-23].
  2. ↑ Łuck. wolyn.ovh.org. [dostęp 2016-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-06)].
  3. ↑ Tadeusz Rutkowski, Na styku nauki i polityki. Uniwersytet Warszawski w PRL 1944–1989, [w:] Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, red. Piotr M. Majewski, Warszawa 2016, s. 490.

Bibliografia

  • Zygmunt Hejnowicz: Wspomnienie o profesorze Henryku Teleżyńskim. „Wiadomości Botaniczne”. 46 (3/4), 2002. ISSN 0043-5090.
  • Tomasz Majewski: Profesor Henryk Teleżyński (1905–1989). „Wiadomości Botaniczne”. 36 (3/4), 1992. ISSN 0043-5090.