Henryk Węglowski

Henryk Węglowski

Porucznik
Data i miejsce urodzenia	6 czerwca 1895 Rzeszów
Data i miejsce śmierci	19 maja 1942 Dachau (KL)
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	4 Pułk Piechoty (LP), Polski Korpus Posiłkowy, 1 Pułk Piechoty Ziemi Rzeszowskiej
Stanowiska	dowódca kompanii
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, Wojna polsko-ukraińska, wojna polsko-bolszewicka
Późniejsza praca	lekarz
Odznaczenia

Henryk Węglowski (ur. 6 czerwca 1895 w Rzeszowie, zm. 19 maja 1942 w Dachau) – polski żołnierz, porucznik piechoty Wojska Polskiego, lekarz i działacz społeczny.

Życiorys

Syn Piotra Węglowskiego i Marianny z Krogulskich. Uczęszczał do I Gimnazjum w Rzeszowie, działając równocześnie w skautingu, a następnie w Związku Strzeleckim. Od 1914 r. służył w Legionach Polskich. Po kryzysie przysięgowym wcielony do armii austriackiej. Brał udział w powstaniu śląskim^[1]. W 1918 r. zgłosił się ochotniczo do 1 pułku piechoty Ziemi Rzeszowskiej^[2], gdzie pełnił funkcję dowódcy kompanii. Zwolniony z wojska w 1921 r. w stopniu porucznika.

Po zwolnieniu z wojska rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, a po ich ukończeniu powrócił do Rzeszowa i podjął praktykę lekarską^[3]. Jego żona, Maria Węglowska, również była lekarką.

Działalność społeczna

Henryk Węglowski w czasie studiów w Krakowie był m.in. organizatorem Zrzeszenia Akademickich Kół Prowincjonalnych, jako przedstawiciel koła rzeszowskiego^[4]. W latach 1922–1924 pełnił funkcję prezesa Akademickiego Koła Rzeszowiaków w Krakowie. Angażował się w tworzenie ruchu skautowskiego na ziemi sandomierskiej^[5]. Po powrocie do Rzeszowa brał udział we władzach Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”^[6]. W 1933 roku został mianowany Komendantem Powiatowym Związku Strzeleckiego Rzeszowie^[7]. Funkcje pełnił do 1936 roku. Od 1934 roku był członkiem zarządu, a następnie prezesem Związku Legionistów Polskich. Od 1935 roku był członkiem Komitetu Rozbudowy Miasta Rzeszowa.

Działalność polityczna i samorządowa

Jako działacz rzeszowskiego BBWR był członkiem Rady Miejskiej (1927 – IX 1936), członkiem Zarządu Miejskiego (1927–1935), ławnikiem w Radzie Miejskiej (1935–1936), członkiem Tymczasowego Zarządu Powiatowego (1928–1930), członkiem Tymczasowej Rady Powiatowej (1930–1933), członkiem Rady Powiatowej (1933–1937). Brał udział w tworzeniu Obozu Zjednoczenia Narodowego – w 1937 roku wszedł w skład Zarządu Miejskiego OZN w Rzeszowie^[8].

Aresztowanie i śmierć

We wrześniu 1939 roku został schwytany przez Niemców wśród uciekających na Węgry. „Po długich badaniach i ścisłym odosobnieniu” został osadzony w więzieniu m.in. w „szlacheckiej celi”^[9]. Zginął 19 maja 1942 roku w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Dachau.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości (2 sierpnia 1931)^[10]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie)^[11]
• Złoty Krzyż Zasługi (16 marca 1934)^[12]
• Srebrny Krzyż Zasługi^[11]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[11]

Przypisy

Bibliografia

• Narodowe Archiwum Cyfrowe – Zdjęcia Henryka Węglowskiego, komendanta powiatowego Związku Strzeleckiego w Rzeszowie .
• Archiwum dr. Henryka Węglowskiego (1894–1942; legionista, społecznik), Archiwum Państwowe w Rzeszowie .
• Biuletyn Informacyjny Archiwum Państwowego. 1989, nr 3, s. 44–45.
• Encyklopedia Rzeszowa. – Rzeszów, 2004.