Henryk Woliński (1901–1986)

Henryk Woliński
Wacław, Zakrzewski
Ilustracja
pułkownik pułkownik
Data urodzenia1901
Data śmierci12 marca 1986
Przebieg służby
Lata służby1942 - 1945
Siły zbrojneArmia Krajowa
JednostkiBiuro Informacji i Propagandy
Główne wojny i bitwyII wojna światowa
Późniejsza pracaprawnik
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Henryk Woliński ps. „Wacław”, „Zakrzewski” (ur. 1901, zm. 12 marca 1986) − członek polskiego podziemia w czasie II wojny światowej, żołnierz AK w randze pułkownika, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Życiorys

Był prawnikiem, przed wojną pracował w Prokuratorii Generalnej w Warszawie[1] i był członkiem Stronnictwa Demokratycznego[2]. Jego żona była Żydówką, dzięki niej miał wielu przyjaciół wśród Żydów.

1 lutego 1942 został szefem nowo utworzonego Referatu Żydowskiego w Biurze Informacji i Propagandy AK[3]. Utrzymywał kontakty z organizacjami podziemnymi działającymi na terenie polskich gett i opracowywał raporty na ten temat Rządowi Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. Jeden z nich dotyczył eksterminacji ludności żydowskiej w obozie zagłady w Treblince. Był jednym z inicjatorów powstania Rady Pomocy Żydom (Żegoty).

W latach 1942−1943 udzielił w swoim mieszkaniu pomocy kilkorgu Żydom − uciekinierom z warszawskiego getta[4]. Po powstaniu warszawskim wyszedł z miasta wraz z ludnością cywilną[5]. Po wojnie zamieszkał w Katowicach.

W 1974 Instytut Jad Waszem nadał Henrykowi Wolińskiemu tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.

14 kwietnia 2008 został pośmiertnie odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[6].

Przypisy

  1. Teresa Prekerowa: Konspiracyjna Rada Pomocy Żydom w Warszawie 1942-1945. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982, s. 50. ISBN 83-06-00622-4.
  2. Historia pomocy - Woliński Henryk | Polscy Sprawiedliwi, sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2019-07-30].
  3. Władysław Bartoszewski, Marek Edelman: I była dzielnica żydowska w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010, s. 316. ISBN 978-83-01-16443-0.
  4. Israel Gutman: Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holokaustu. Polska (cz. II). Kraków: Fundacja Instytut Studiów Strategicznych, 2009, s. 826. ISBN 978-83-87832-59-9.
  5. Henryk Woliński. W: Muzeum Powstania Warszawskiego [on-line]. 1944.pl. [dostęp 2013-08-08].
  6. M.P. z 2008 r. nr 84, poz. 744

Media użyte na tej stronie

Righteous Among the Nations medal simplified.svg
Autor: Ле Лой, Licencja: CC0
A simplified vector version of the medal awarded to Righteous Among the Nations
PL Epolet plk.svg
Naramiennik pułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Henryk Wolinski 02.jpg
Henryk Woliński (1901-1986)