Henryk z Uppsali
| apostoł Finlandii biskup męczennik | |
 Bp Henryk udziela chrztu. | |
| Miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Wspomnienie | 19 i 20 stycznia. |
| Atrybuty | |
| Patron | |
| Data konsekracji | 1153 |
|---|---|
| Konsekrator |
Henryk z Uppsali (ur. w Anglii, zm. 19. lub 20. stycznia ok. 1160 na jez. Köyliönjärvi w Finlandii) – biskup, męczennik i święty Kościoła katolickiego nazywany apostołem Finlandii.
Życiorys
Jedynym źródłem wiedzy o tej historycznej postaci są późne i dość skąpe prace hagiograficzne. Na podstawie tych przekazów przypuszcza się, że Henryk z Uppsali pochodził z Anglii, a w Szwecji znalazł się w 1153 roku w świcie legata papieskiego późniejszego papieża Hadriana IV. Już jako biskup Uppsali miał towarzyszyć królowi Erykowi IX (późniejszemu św. Erykowi) w wyprawie mającej na celu chrystianizację Finlandii[1]. Henryk podjął działania w celu zorganizowania lokalnego Kościoła i pozostał na miejscu po powrocie Eryka Jedvardssona do Szwecji wypełniając dalej misję ewangelizacyjną.
Zemsta chłopa o imieniu Lalli obłożonego przez Henryka kanoniczną karą za zabójstwo położyła kres jego działalności. Zamordowany został na zamarzniętym jeziorze Köyliönjärvi 19 stycznia około 1160 roku.
Uznany za męczennika, pochowany został w Nousiainen, które stało się miejscem pielgrzymkowym. Pierwszej translacji pod koniec XIII wieku do katedry w Turku, a w czasie trwania III wojny północnej relikwie wywieźli Rosjanie (1720 r.).
Kult
Henryk był otoczony kultem w całej Skandynawii, a od XVII wieku pojawił się także w polskich kalendarzach liturgicznych. Jest patronem Finlandii.
W ikonografii artyści przedstawiają Henryka jako biskupa w mitrze i z pastorałem, a wizerunkowi świętego czasami towarzyszy postać zabójcy[2].
Wspomnienie liturgiczne przypada na 19. i 20. stycznia[3].
Zobacz też
- kult świętych
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- męczennicy chrześcijańscy
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- Henryk (imię)
Przypisy
- ↑ Współcześni historycy skandynawscy kwestionują udział króla w tej wyprawie, która gdzie indziej określana jest mianem „wyprawy krzyżowej” (za Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 2: D-G. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 190. ISBN 83-7097-374-4.).
- ↑ Święty Henryk, biskup i męczennik. 12.01.2010. [dostęp 2010-07-08].
- ↑ Fabio Arduino: Sant' Enrico di Uppsala (wł.). [dostęp 2010-07-08].
Bibliografia
- Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 3: H-Ł. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 29. ISBN 83-7097-464-3.
Media użyte na tej stronie
Bishop Henry baptizes the Finns at the spring of Kuppis, close to Turku. Painting by R.W. Ekman, also made in large format in the cathedral of Turku in 1850-54, depicts pagans in decorative folk costumes and a very pious king, over whose head massed standards with a Swedish coat of arms fly.