Herb Benedykta XVI

Herb papieski Benedykta XVI

(c) I, SajoR, CC BY-SA 2.5

Herb kardynała Josepha Ratzingera

Herb papieski Benedykta XVI – był to oficjalny herb Stolicy Apostolskiej w czasie pontyfikatu papieża Benedykta XVI (2005–2013).

Opis

Benedykt XVI dokonał znaczącej modyfikacji herbu papieskiego: zniknęła tradycyjnie wieńcząca go tiara, zastąpiły ją mitra i paliusz^[1].

Herb składa się z tarczy herbowej, dwóch kluczy św. Piotra, oraz mitry (infuły) biskupiej umieszczonej nad tarczą. Papieska infuła odróżnia się jednak od zwykłej, biskupiej 3 poziomymi paskami koloru złotego, symbolizującymi 3 piętra tiary: porządek, prawo i magisterium. Łączący je zaś pionowy pasek oznacza jedność tych cech w osobie papieża.

Tarcza składa się z trzech części.

Pierwsza jej część jest koloru złotego i mieści się z prawej (heraldycznie) strony na górze, znajduje się na niej głowa ciemnoskórej osoby z czerwoną koroną i kolczykiem w uchu (lewy profil twarzy). Joseph Ratzinger, zanim został prefektem Kongregacji Nauki Wiary, był arcybiskupem Monachium i Fryzyngi, a każdy z biskupów Fryzyngi miał ten symbol w swoim herbie. Wyobrażenie ukoronowanej głowy „Murzyna z Fryzyngi” pojawiło się w herbie dawnego biskupiego księstwa Fryzyngi w 1316 roku, za sprawą biskupa Konrada III. Wizerunek ten w niezmienionej formie przetrwał do chwili sekularyzacji przeprowadzonej w latach 1802–1803. W swojej autobiografii Moje życie^[2] wyjaśnia, że symbol ten stanowi wyrażenie uniwersalności Kościoła nieznającego różnic rasowych i klasowych, i w którym wszyscy stanowią jedność w Chrystusie. (Ga 3,28).

Część druga znajduje się z lewej (heraldycznie) strony u góry i znajduje się na niej brązowy niedźwiedź dźwigający na sobie czerwony pakunek z czarnym krzyżem. On także jest związany z biskupstwem Monachium i Fryzyngi, dokładnie z legendą o powstaniu tej diecezji. Według legendy, gdy koń pierwszego biskupa tamtejszej diecezji został zabity przez niedźwiedzia podczas pielgrzymki do Rzymu na początku VIII wieku – św. Korbinian zmusił zwierzę, aby zaniosło jego bagaże do celu podróży.

Ostatnia z części jest największa. Znajduje się na dole i jest koloru czerwonego, umieszczona została na niej złota muszla pielgrzymia (muszla przegrzebka czyli małża morskiego). Jest ona związana z sanktuarium św. Jakuba w Santiago de Compostela, gdzie pielgrzymi zostawiają muszle – jeden z atrybutów świętego, a także nawiązuje do widzenia biskupa Hippony – św. Augustyna, który ujrzał dziecko przelewające muszlą wodę z morza do dziury w piasku. Oznaczało to, że ludzki rozum nie jest zdolny w pełni pojąć tajemnicy Trójcy Świętej, a człowiek swoim umysłem ogarnia jedynie niewielką jej część. Dodać wypada, iż muszla znajduje się w herbie Schottenkloster w Ratyzbonie, gdzie przyszły papież wykładał teologię i jako arcybiskup umieścił „Jakobsmuschel” w swoim herbie. Ponadto pod herbem Benedykt XVI umieścił paliusz, z 3 czerwonymi^[3] krzyżami, który jest symbolem łączności między biskupem Rzymu a biskupami metropolitami i symbolem misji pasterskiej.

Papież Benedykt XVI, jeszcze jako biskup, jako swoją dewizę wybrał Cooperatores Veritatis (Współpracownicy prawdy) – nie jest jednak ona nigdzie umieszczona w papieskim herbie, gdyż w herbach papieskich nie wstawiało się dewizy. Reguła ta została zmieniona przez papieża Franciszka, w którego herbie została umieszczona również dewiza.

Bibliografia

• Joseph Ratzinger, Moje życie, Edycja Świętego Pawła, Wyd. 2, Częstochowa, 2005; ISBN 83-7424-049-0
• ks. Andrzej Bruździński, Herb papieża Benedykta XVI. Symbolika i przesłanie, wydanie 2 online, Kraków 2018, ISBN 978-83-7643-123-9

Przypisy