Herbata chińska (roślina)

Herbata chińska
Ilustracja
Morfologia herbaty chińskiej
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządastropodobne
Rządwrzosowce
Rodzinaherbatowate
Rodzajkamelia
Gatunekherbata chińska
Nazwa systematyczna
Camellia sinensis (L.) Kuntze
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status none DD.svg
brak danych

Herbata chińska (Camellia sinensis (L.) Kuntze) – gatunek rośliny z rodziny herbatowatych. Jej liście i pączki wykorzystywane są do przygotowania napoju – herbaty. Pochodzi prawdopodobnie z gór na pograniczu Chin, Indii i Mjanmy (obszar wokół źródeł rzeki Irawadi), lecz obecnie jest rośliną szeroko rozpowszechnioną w uprawie[4]. Ze względu na ekstensywną uprawę na rozległym obszarze i łatwe dziczenie krzewów herbaty chińskiej – aktualny zasięg dzikiego występowania gatunku i jego dwóch podstawowych odmian jest niejasny[5].

Nazewnictwo

Epitet gatunkowy sinensis oznacza po łacinie „chiński”. Pierwszy człon nazwy naukowej Camellia pochodzi od zlatynizowanego nazwiska botanika Georga Kamela (1661–1706), nazwę tę Karol Linneusz nadał rodzajowi kamelia, honorując w ten sposób istotny wkład Kamela w rozwój nauki. Herbatę chińską Linneusz opisał w 1753 r. jako Thea sinensis, a w 1887 Carl Ernst Otto Kuntze umieścił gatunek w rodzaju Camellia. Starsze nazwy rośliny to m.in. Thea bohea i Thea viridis.

Zmienność

Odmiany[6]:

  • Camellia sinensis var. assamica (J. Masters) Kitam. – herbata assamska
  • Camellia sinensis var. sinensis – odmiana typowa

Zastosowanie

Roślina uprawna
Z liści i pączków herbaty chińskiej, po uprzednim przygotowaniu (suszenie, czasami fermentacja), przyrządza się napar nazywany herbatą, najpopularniejszy napój świata. W 2008 r. światowa produkcja liści herbacianych wyniosła 4.73 mln ton. Największymi producentami są Chińska Republika Ludowa, Indie, Kenia, Sri Lanka i Turcja.

Zobacz też

  • Dziesięć Wielkich Herbat Chin

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-12] (ang.).
  3. Camellia sinensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. J.G. Vaughan, C.A. Geissler: Rośliny jadalne. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2001, s. 120. ISBN 83-7255-326-2.
  5. Camellia sinensis (Linnaeus) Kuntze. W: Flora of China [on-line]. [dostęp 2014-01-21].
  6. Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Camelia według Reveala

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Tea flower.JPG
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Camellia sinensis - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-025.jpg
Teestrauch. A blühender Zweig, natürl. Grösse; 1 Blüthe im Längsschnitt, vergrössert; 2 Staubgefäss, desgl.; 3 Fruchtknoten im Querschnitt, desgl.; 4 Stempel mit Kelch, desgl.; 5 u. 6 reife Frucht von verschiedenen Seiten, mit Samen, natürl. Grösse; 7 Same mit Bindrücken der verkümmerten Samenknospen, desgl.; 8 derselbe zerschnitten, desgl.; 9 Embryo, desgl.
Camellia sinensis MHNT.BOT.2016.12.24.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Camellia sinensis, Tea plant, seeds
Status none DD.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Çay-1.jpg
Camellia sinensis