Hermann Matern

Hermann Matern

(c) Bundesarchiv, Bild 183-50840-0020 / CC-BY-SA 3.0 Hermann Matern (1957)
Data i miejsce urodzenia	17 czerwca 1893 Burg koło Magdeburga
Data i miejsce śmierci	24 stycznia 1971 Berlin, NRD
I Sekretarz Komitetu KPD Saksonii
Okres	od 1945 do 1946
Przewodniczący Komitetu KPD Wielkiego Berlina
Okres	od 1946 do 1948
Następca	Hans Jendretzky
Przewodniczący Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej SED
Okres	od 1948 do 1971
Następca	Erich Mückenberger

Urna Materna została pochowana na Zentralfriedhof Friedrichsfelde

Hermann Matern (ur. 17 czerwca 1893 w Burgu koło Magdeburga, zm. 24 stycznia 1971 w Berlinie) – niemiecki polityk KPD, SED i państwowy.

Życiorys

Urodził się w rodzinie robotniczej, w której ojciec miał poglądy socjaldemokratyczne. Ukończył szkołę podstawową oraz praktykował w zawodzie garbarza (1907-1911). W 1907 wstąpił do Socjalistycznej Młodzieży Robotniczej (Sozialistische Arbeiterjugend), w 1910 do Niemieckiego Związku Pracowników Rolnictwa (Deutscher Landarbeiterverband), oraz do SPD (1911-1914). Podczas I wojny światowej walczył na froncie zachodnim, we Francji (1914-1918).

W 1918 wstąpił do Niezależnej Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands – USPD) i był uczestnikiem rewolucji listopadowej oraz członkiem Rady Robotniczej i Żołnierskiej, gdzie został wybrany na dowódcę pułku straży w Magdeburgu. Od 1919 do 1926 pracował jako garbarz w Burgu, gdzie był przewodniczącym KPD, i sekretarzem związkowym KPD, działaczem związkowym Niemieckiej Federacji Robotników Skórzanych (Deutscher Lederarbeiterverband) (1926-1928). Był kursantem w szkole Kominternu – Międzynarodowej Szkole Leninowskiej (Международная ленинская школа) w Moskwie (1928-1929), kierownikiem politycznym KPD w Magdeburgu (1929-1931), a następnie Prus Wschodnich (1931-1933), również deputowanym do pruskiego Landtagu (1932-1933).

W lutym 1933 wziął udział w nielegalnej konferencji zwołanej przez Komitet Centralny KPD w Hali Sportowej Ziegenhals pod Berlinem. Od kwietnia 1933 kierował nielegalną strukturą okręgową KPD Pomorza. 14 lipca 1933 został aresztowany i osadzony w więzieniu Szczecin-Dąbie, skąd udało mu się 19 września 1934 uciec, wraz z trzema współwięźniami, początkowo do Czechosłowacji, a następnie przez Szwajcarię do Francji, gdzie w kręgu Lutetia pracował nad próbą stworzenia Frontu Ludowego przeciwko reżimowi nazistowskiemu (1935-1936), później przebywał w Belgii, Holandii, Norwegii (1938-1940) i nielegalnie w Szwecji (1940–1941). 4 lipca 1940 został pozbawiony obywatelstwa niemieckiego (lista nr 186). W 1941 wraz z Jenny Pickerodt, swoją przyszłą żoną, udał się do Moskwy. Został członkiem Komitetu Narodowego Wolne Niemcy, przebywał najpierw w szkole Kominternu – Międzynarodowej Szkole Leninowskiej, później był nauczycielem w Centralnej Szkole Antyfaszystowskiej (Центральная антифашистская школа) w obozie nr 27 w Krasnogorsku (-1945).

1 maja 1945 powrócił do Niemiec w grupie KPD Saksonii kierowanej przez Antona Ackermanna; był I sekretarzem Komitetu KPD Saksonii (1945-1946) i po połączeniu w radzieckiej strefie okupacyjnej SPD z KPD, przewodniczącym Komitetu KPD Wielkiego Berlina (1946-1948), przew. Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej (1948-1971); jednocześnie powołano go w skład Sekretariatu KC SED (1946-1950), został członkiem Biura Politycznego KC SED (1950-1971). Od 1949 był członkiem (tymczasowej) Izby Ludowej NRD (Volkskammer), jej wiceprezesem (1950-1954), i I zastępcą prezesa (1954-). Był członkiem Rady Obrony Narodowej NRD. Oceniany jest, że w swojej działalności powojennej pełnił rolę tzw. „prawej ręki” Waltera Ulbrichta, zwłaszcza w planowaniu i przeprowadzaniu czystek partyjnych^[1].

Matern był od 1963 członkiem Rady Generalnej Międzynarodowej Federacji Kombatantów (Fédération Internationale des Résistants – FIR)^[2].

Z okazji jego 80. urodzin poczta NRD (Deutsche Post der DDR) wydała 13 czerwca 1973 okolicznościowy znaczek^[3].

Z racji sprawowanych funkcji był „skoszarowany” w partyjno-rządowych osiedlach kierownictwa NRD – początkowo wokół Majakowskiring w Berlinie-Pankow, następnie na Osiedlu Leśnym pod Bernau. Urna Materna została pochowana na Centralnym Cmentarzu Friedrichsfelde w Berlinie-Lichtenberg^[4].

Przypisy

Bibliografia

• Biogram
• Biogram
• Biogram