Hińczowa Turnia

Hińczowa Turnia
Hincova veža
Ilustracja
Widok od północy
Państwo

 Polska
 Słowacja

Położenie

powiat Poprad

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

2372 m n.p.m.

Wybitność

37 m

Pierwsze wejście

30 lipca 1903
K. Englisch, J. Hunsdorfer

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Hińczowa Turnia”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Hińczowa Turnia”
Ziemia49°10′49″N 20°04′14″E/49,180278 20,070556

Hińczowa Turnia (niem. Hinzenseeturm, słow. Hincova veža, węg. Hincó-tavi-torony[1], 2372 m) – szczyt w Wołowym Grzbiecie (Volí chrbát) w Tatrach Wysokich. Znajduje się w głównej grani Tatr na granicy polsko-słowackiej[2].

Jest to pierwsza od zachodu turnia w Wołowym Grzbiecie. Od sąsiedniego na zachód Mięguszowieckiego Szczytu Czarnego (Východný Mengusovský štít, 2410 m), oddzielona jest Czarnostawiańską Przełęczą (Východné Mengusovské sedlo, 2340 m). W dawniejszej literaturze tatrologicznej do masywu Hińczowej Turni zaliczano odcinek Wołowego Grzbietu aż do Wołowej Przehyby. Szczegółowe nazwy poszczególnym turniom i przełączkom nadał w 1981 roku Arno Puškáš w 7 tomie swojego przewodnika. W obecnym ujęciu Hińczowa Turnia znajduje się między Czarnostawiańską Przełęczą na zachodzie a Hińczową Szczerbiną (Hincova štrbina, ok. 2355 m) na wschodzie. Północna ściany Hińczowej Turni opadająca do Wyżniego Czarnostawiańskiego Kotła ma wysokość 230 m. W jej dolną część wcina się olbrzymi komin, który górą rozgałęzia się na dwie płytkie depresje. Prawa (patrząc od dołu) zmierza w kierunku szczerbinki pod zachodnim wierzchołkiem Hińczowej Turni, lewa ku Hińczowej Przehybie. Ściana południowa opada do Doliny Hińczowej. Ku Czarnostawiańskiej Przełęczy Hińczowa Turnia opada niemal pionowym uskokiem o wysokości około 40 m. Podobnym, również pionowym, ale niższym uskokiem opada do Hińczowej Szczerbiny, natomiast jej grzbiet jest niemal płaski i poziomy, co nadaje jej prostokątny kształt[3].

Nazwa Hińczowej Turni pochodzi od Hińczowych Stawów[2]. W dawniejszej literaturze błędnie opisywano topografię Hińczowej Turni. Według Wielkiej Encyklopedii tatrzańskiej Hińczowa Turnia jest zwornikiem dla bocznej, południowej grani Wołowca Mięguszowieckiego (Mengusovský Volovec). To lokowałoby ją równocześnie nad Doliną Hińczową i Doliną Żabią Mięguszowiecką. Również opis Arno Puškáša jest niejasny, bo dwuznaczny. Błędnie zaznaczona jako zwornik jest także Hińczowa Turnia na polskiej mapie[4], ale dobrze na słowackiej[5]. Władysław Cywiński uważa, że prawdopodobnie zarówno Witold Henryk Paryski, jak Arno Puškáš miejsce to opisywali w widoku z daleka, nie badając na miejscu. W rzeczywistości zwornik dla grani Wołowca Mięguszowieckiego znajduje się na wschód za Hińczową Szczerbiną. Jest to Hińczowy Zwornik, opisany i nazwany przez W. Cywińskiego. Hińczowa Turnia nie leży więc nad Żabią Doliną Mięguszowiecką[3].

Na północnej ścianie Hińczowej Turni znajdowała się ostro wcięta na głębokość około 4 m szczerbinka z zamontowanym dużym gwoździem. W 1966 roku nastąpił obryw, w wyniku którego nad szczerbinką ze zwalonych głazów powstał most skalny. Składa się on ze skalnego bloku o wymiarach 2 × 2 m i grubości 1 m. Pod blokiem tym znajduje się okno skalne. Jest widoczne z Doliny Hińczowej i z grani Wołowego Grzbietu[3].

Taternictwo

Pierwsze odnotowane wejścia
Drogi wspinaczkowe
  1. Grań od Czarnostawiańskiej Przełęczy do Wielkiej Wołowej Szczerbiny; II w skali tatrzańskiej, 1 godz. 30 min, na Hińczową Turnię 15 min[3]
  2. Północno-wschodnią ścianą; IV, 2 godz.[3]
Wołowy Grzbiet od Wołowej Turni do Czarnostawiańskiej Przełęczy

Przypisy

  1. Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [dostęp 2020-05-27] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  2. a b c d Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  3. a b c d e Władysław Cywiński, Wołowy Wierch, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2006, ISBN 83-7104-037-7.
  4. Tatry Wysokie i Tatry Bielskie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006, ISBN 83-87873-26-8.
  5. Turystyczna mapa Słowacji [dostęp 2020-08-03].

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
U+25B2.svg
Black up-pointing triangle , U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Wołowy Grzbiet ŻL2019 (2).jpg
Autor: Foto:Adam Opioła, opis: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wołowy Grzbiet od północy
Bula pod Rysami, Wolowy Grzbiet.jpg
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY-SA 3.0
Wołowy Grzbiet z Buli pod Rysami
Wołowy Grzbiet R+NR 2019.jpg
Autor: Foto: Adam Opioła, opis:Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wołowy Grzbiet i Mięguszowieckie Szczyty. Widok z Niżnich Rysów
Wołowy Grzbiet a1.JPG
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wołowy Grzbiet. Widok z Wyżnej Koprowej Przełęczy