Hideki Tōjō

Hideki Tōjō
東條 英機
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 grudnia 1884
Tokio

Data i miejsce śmierci

23 grudnia 1948
Tokio

40. premier Japonii
Okres

od 17 października 1941
do 22 lipca 1944

Przynależność polityczna

Stowarzyszenie Wspierania Władzy Cesarskiej

Poprzednik

Fumimaro Konoe

Następca

Kuniaki Koiso

podpis
Odznaczenia
Wielka Wstęga Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Złota i Srebrna Gwiazda Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Order Złotej Kani II klasy (Japonia) Wielka Wstęga Orderu Świętego Skarbu (Japonia, 1888–2003) Złote Promienie ze Wstęgą Orderu Świętego Skarbu (Japonia, 1888–2003) Medal Wojskowy za Wojnę Rosyjsko-Japońską 1904-1905 (Japonia) Medal za I Wojnę Światową (Japonia) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki) Medal Wojskowy za Wojnę Chińsko-Japońską 1931-1934 (Japonia) Medal Wojskowy za Wojnę Chińsko-Japońską 1937-1945 (Japonia) Pamiątkowy Medal Wstąpienia na Tron Cesarza Yoshihito (Japonia) Pamiątkowy Medal Wstąpienia na Tron Cesarza Hirohito (Japonia) Pamiątkowy Medal 2600. Rocznicy Powstania Japonii Order Order Pomyślnych Chmur I klasy (Mandżukuo) Order Filarów Państwa I klasy (Mandżukuo) Medal Zasługi Ustanowienia Państwa (Mandżukuo) Pamiątkowy Medal Wzniesienia Świątyni Narodowej (Mandżukuo) Order Zasługi Japońskiego Czerwonego Krzyża Medal Japońskiego Czerwonego Krzyża dla Członka Specjalnego Order Zasługi Czerwonego Krzyża Mandżukuo Order Zasługi Orła Niemieckiego (III Rzesza) Order Chula Chom Klao I klasy (Tajlandia) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Słonia Białego (Tajlandia) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Korony Włoch

Hideki Tōjō (jap. 東條 英機 Tōjō Hideki; ur. 30 grudnia 1884 w Tokio, zm. 23 grudnia 1948 tamże)generał Cesarskiej Armii Japońskiej i polityk. Tōjō był oddanym cesarzowi nacjonalistą i silnym zwolennikiem japońskiej ekspansji w Azji i na Pacyfiku. Z powodu swojej determinacji, nacjonalizmu i silnego przywództwa, nosił przezwisko Kamisori Tōjō (jap. カミソリ東條 Tōjō-brzytwa). W latach 1941–1944 premier Japonii, w rzeczywistości sprawował władzę dyktatorską. Uznany za zbrodniarza wojennego, skazany na śmierć i stracony.

Droga do władzy

W 1905 roku ukończył Cesarską Akademię Wojskową ze stopniem podporucznika. W latach 1919–1922 przebywał w Niemczech i Szwajcarii jako attaché wojskowy. Od 1920 związał się z Tōsei-ha (Ugrupowaniem Kontroli, 1931–1936), będącym obok Kōdō-ha (Ugrupowania Cesarskiej Drogi, 1931–1936) jedną z czołowych frakcji nacjonalistycznych w armii. W latach 1935–1937 był dowódcą Kempeitai, japońskiej żandarmerii wojskowej w Armii Kwantuńskiej, stacjonującej na półwyspie Kwantung, a następnie został jej szefem sztabu. Nie brał czynnego udziału w próbie przewrotu wojskowego zwanego incydentem z 26 lutego 1936. W 1938 roku otrzymał stanowisko wiceministra wojny, zaś w latach 1940–1941 został mianowany ministrem wojny w drugim gabinecie księcia Fumimaro Konoe. Wbrew polityce zagranicznej Konoe, Tōjō opowiadał się za wypowiedzeniem wojny Stanom Zjednoczonym, ścisłym sojuszem z państwami Osi oraz wspólnym zwalczaniem międzynarodowego komunizmu.

Premier Japonii

Książę Fumimaro Konoe podał się do dymisji 18 października 1941. Cesarz Hirohito mianował tego samego dnia Tōjō na stanowisko premiera. Tōjō stanął na czele rządu, a zarazem pozostał w czynnej służbie wojskowej, dzięki czemu zyskał władzę dyktatorską i dowództwo nad japońskimi siłami zbrojnymi. Był pomysłodawcą ataku na Pearl Harbor, skutkiem czego Japonia przystąpiła do II wojny światowej. Tōjō ponosi odpowiedzialność za dalszą politykę ekspansji oraz za masowe ludobójstwo i zbrodnie wojenne popełniane na terenach Azji oraz Pacyfiku, wskutek których śmierć poniosło 8 milionów ludzi. Wydał m.in. rozkaz bezwzględnego traktowania wziętych do niewoli żołnierzy alianckich oraz mordowania schwytanych lotników, którzy według niego byli zbrodniarzami wojennymi. Popierał prowadzenie dalszych badań w obozach takich jak Jednostka 731, w których przeprowadzano eksperymenty na ludziach. W związku z niepomyślnym dla Cesarstwa Japonii przebiegiem wojny, ustąpił ze stanowiska premiera 22 lipca 1944.

Tōjō przed Trybunałem Tokijskim

Tōjō podczas procesu

Po zakończeniu II wojny światowej, 11 września 1945 próbował popełnić samobójstwo, jednak udało się go uratować[1] i został aresztowany przez aliantów. Rok później stanął przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym dla Dalekiego Wschodu w Tokio jako oskarżony o udział w zbrodniach wojennych. W 1948 roku został uznany za winnego i skazany na karę śmierci przez powieszenie. Egzekucja odbyła się w Tokio 23 grudnia 1948. Ciało poddano kremacji, a prochy rozrzucono nad Pacyfikiem[2].

Przypisy

  1. Adam Gaafar, Chcieli mieć dobre ujęcia. Przypadkowo uratowali życie zbrodniarzowi, [w:] Wirtualna Polska [online], Fotoblogia.pl, 15 października 2021 [dostęp 2022-04-24] (pol.).
  2. n, "Oświadczam, że otrzymałem szczątki, nadzorowałem kremację i osobiście rozrzuciłem z samolotu", [w:] Grupa TVN [online], TVN24, 15 czerwca 2021 [dostęp 2022-04-24] (pol.).

Bibliografia

  • Encyklopedia PWN
  • Lord Russell of Liverpool, Rycerze bushidō
  • Raymond Lamont-Brown, Kempeitai – japońska tajna policja

Media użyte na tej stronie

Order of the White Elephant - 1st Class (Thailand) ribbon.svg
Autor: Sodacan, Licencja: CC BY-SA 4.0
Order of the White Elephant - 1st Class (Thailand) ribbon
1904-1905 Russo-Japanese War Medal (Japan).png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the 1904-1905 Russo-Japanese War Medal (Japan)
2600th National Anniversary Commemorative Medal 1940 (Japan).png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the 2600th National Foundation of Japan Commemorative Medal 1940
Order of the Auspicious Clouds (Manchukuo).png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 4.0
Ribbon bar of the Order of the Auspicious Clouds (Manchukuo)
JPN Zuiho-sho (WW2) 1Class BAR.svg
Baretka "ogólna": Order Świętego Skarbu – typ I, używany m. in. podczas II wojny światowej (Japonia).
Taisho Enthronement Commemorative Medal (Japan).png
Autor: Oleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the Taisho Enthronement Commemorative Medal 1915 (Japan)
National Shrine Founadation Commemorative Medal (Manchukuo).png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 4.0
Ribbon bar of the National Shrine Founadation Commemorative Medal (Manchukuo)
DEU Deutsche Adlerorden 1 BAR.svg
Baretka: Order Orła Niemieckiego (Deutsche Adlerorden); niższe klasy – III Rzesza.
Showa Enthronement Medal (Japan).png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the Showa Enthronement Medal (Japan)
National Foundation Merit Medal (Manchukuo).png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the National Foundation Merit Medal (Manchukuo)
JPN Kinshi-kunsho 2Class BAR.svg
Baretka Orderu Złotej Kani II Klasy (Japonia).
First World War Medal (Japan).png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the First World War Medals (Japan)
  • 1914-1915
  • 1914-1920
Red Cross Order of Merit (Japan).svg
Autor: Fonsecafrancesco04, Licencja: CC BY-SA 4.0
*Ribbon bar of the Japanese Red Cross Order of Merit
  • Ribbon bar of the Japanese Red Cross Membership Medal
Tojo testifying in Tokyo.jpg
Tojo Hideki, an Army general and Japan s political and military leader, testified at the Tokyo War Crimes trial on January 7, 1948. (238-FEC-48-138)
Hideki Tojo signature.svg
A signature of Hideki Tojo.
Red Cross Order of Merit (Manchukuo).png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 4.0
* Ribbon bar of the Red Cross Order of Merit (Manchukuo)
  • Ribbon bar of the Red Cross Membership Medal (Manchukuo)
JPN Zuiho-sho (WW2) 3Class BAR.svg
Baretka "ogólna": Order Świętego Skarbu – typ I, używany m. in. podczas II wojny światowej (Japonia).
1937-1945 China Incident War Medal.png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the 1937-1945 China Incident War Medal (Japan)
1931-1934 China Incident War Medal (Japan).png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbin bar of the 1931-1934 China Incident War Medal (Japan)
Order of the Pillars of State (Manchukuo).png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 4.0
Ribbon bar of the Order of the Pillars of State (Manchukuo)
JPN Kyokujitsu-sho 2Class BAR.svg
Baretka Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia).