Hieorhij Taraziewicz
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 17 lipca 1937 Słoboda koło Miadzioła | |
| Data i miejsce śmierci | 21 marca 2003 Mińsk | |
| Przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej Białoruskiej SRR | ||
| Okres | od 1985 do 1989 | |
| Przynależność polityczna | Komunistyczna Partia Białorusi | |
| Poprzednik | Iwan Palakou | |
| Następca | Mikałaj Dziemianciej | |
| Pierwszy zastępca ministra spraw zagranicznych Republiki Białorusi | ||
| Okres | od 1993 do 1994 | |
| Nadzwyczajny i Pełnomocny Ambasador Republiki Białorusi w Rzeczypospolitej Polskiej | ||
| Okres | od 1994 do 1995 | |
| Poprzednik | Uładzimir Siańko | |
| Deputowany do Rady Najwyższej ZSRR XI i XII kadencji | ||
| Okres | od 1985 do 1991 | |
| Następca | stanowisko zlikwidowane | |
| Deputowany do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR X i XI kadencji | ||
| Okres | od 1980 do 1990 | |
| Przynależność polityczna | Komunistyczna Partia Białorusi | |
| Przewodniczący Mińskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego | ||
| Okres | od 1980 do ? | |
| Przynależność polityczna | Komunistyczna Partia Białorusi | |
Hieorhij Stanisławawicz Taraziewicz (biał. Георгій Станіслававіч Таразевіч[a], ros. Георгий Станиславович Таразевич, Gieorgij Stanisławowicz Taraziewicz; ur. 17 lipca 1937 w Słobodzie koło Miadzioła, zm. 21 marca 2003 w Mińsku) – radziecki i białoruski polityk i dyplomata, w latach 1985–1989 przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej Białoruskiej SRR, w latach 1994–1995 ambasador Republiki Białorusi w Polsce, od 1995 roku związany z opozycją; kandydat nauk technicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora).
Życiorys
Okres radziecki
Urodził się 17 lipca 1937 roku we wsi Słoboda koło Miadzioła, w województwie wileńskim II Rzeczypospolitej[b]. W 1959 roku ukończył Lwowski Instytut Politechniczny[1][2], uzyskując wykształcenie inżyniera geodety, a w 1987 roku – Akademię Nauk Społecznych przy KC KPZR. Od 1959 roku pracował jako wykładowca Białoruskiego Instytutu Inżynierów Transportu Kolejowego[2]. W 1969 uzyskał stopień kandydata nauk technicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora)[1][2]. Od 1969 roku pracował jako kierownik Białoruskiego Kartograficznego Przedsiębiorstwa Geodezyjnego[2]. W latach 1974–1991 był członkiem Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Białorusi (KPB), był także kandydatem na członka Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego[1]. W latach 1974–1979 pracował jako I sekretarz Sowieckiego Komitetu Rejonowego KPB miasta Mińska, II sekretarz Mińskiego Komitetu Miejskiego KPB. Od 1980 roku pełnił funkcję przewodniczącego Mińskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego[2]. W latach 1980–1990 był deputowanym do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR X i XI kadencji[1][2]. Od 1983 roku pełnił funkcję I sekretarza Mińskiego Komitetu Miejskiego KPB[2]. W latach 1985–1989 był jednocześnie: przewodniczącym Prezydium Rady Najwyższej Białoruskiej SRR[1][2], deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR XI kadencji[2] i zastępcą przewodniczącego Prezydium Rady Najwyższej ZSRR[1][2]. W latach 1986–1991 był członkiem Komitetu Centralnego KPZR[2]. Stał na czele komisji ds. zbadania okoliczności związanych z użyciem siły i gazu paraliżującego „czeromucha” przeciwko uczestnikom demonstracji „Dziady-88” w Mińsku. W latach 1989–1991 był deputowanym ludowym do Rady Najwyższej ZSRR XII kadencji, pełniąc w niej funkcję przewodniczącego Komisji Stosunków Międzynarodowych i Komisji Planowo-Budżetowej. Jako zaufany człowiek Michaiła Gorbaczowa kierowany był do wielu punktów zapalnych na terenie ZSRR – Górskiego Karabachu, Tbilisi, Baku i Wilna[1].
W niepodległej Białorusi
W 1991 roku Hieorhij Taraziewicz pracował jako przewodniczący Komitetu Geodezji przy Radzie Ministrów Republiki Białorusi[1][2]. Od 1993 roku był pierwszym zastępcą ministra spraw zagranicznych Republiki Białorusi[2]. W czasie wyborów prezydenckich w 1994 roku popierał kandydaturę Alaksandra Łukaszenki. W latach 1994–1995 pełnił funkcję Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Ambasadora Republiki Białorusi w Polsce. W 1995 roku negatywnie odniósł się do zainicjowanego przez prezydenta referendum, występując w obronie języka białoruskiego jako jedynego języka państwowego oraz biało-czerwono-białej flagi i herbu „Pogoń” jako symboli państwowych Białorusi[1]. Na znak protestu zrezygnował z funkcji ambasadora[3]. Od tego czasu działał w opozycji. W 1998 roku wszedł w skład Narodowego Komitetu Wykonawczego – utworzonego przez opozycję gabinetu cieni. Pełnił w nim funkcję przewodniczącego Komisji Stosunków Narodowościowych i Religijnych. Był członkiem Białoruskiej Socjaldemokratycznej Partii (Ludowej Hramady), stał na czele Centralnej Komisji Kontrolnej tego ugrupowania[1]. Zmarł 21 marca 2003 roku w swoim mieszkaniu w Mińsku. Trzy dni później został pochowany na Cmentarzu Wschodnim. Pomimo pełnienia przez niego najwyższych stanowisk, białoruskie władze nie zdecydowały się na pogrzeb o charakterze państwowym[3].
Uwagi
- ↑ Zapis według oficjalnego wariantu języka białoruskiego. Alternatywna formay zapisu, według tzw. wariantu klasycznego (taraszkiewicy): Георгі Станіслававіч Таразевіч (czyt. Hieorhi Stanisławawicz Taraziewicz).
- ↑ Obecnie w rejonie miadzielskim obwodu mińskiego na Białorusi. W rejonie tym znajdują się dwie wsie o tej nazwie: Słoboda w sielsowiecie Budsław i Słoboda w sielsowiecie Miadzioł. Źródła nie podają, o którą z tych miejscowości chodzi.
Przypisy
Bibliografia
- Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
- pod red. Hienadzia Paszkoua: Encykłapiedyja historyi Biełarusi u 6 tamach. T. 6 Księga 1: Puzieli – Usaja. Mińsk: „Biełaruskaja encykłapiedyja” imia Pietrusia Brouki, 2001, s. 592. ISBN 985-11-0214-8. (biał.)