Hikmat asz-Szihabi

Hikmat asz-Szihabi (ur. 1931 w al-Bab, zm. 5 marca 2013 w Kalifornii) – syryjski wojskowy, szef sztabu syryjskich sił zbrojnych w latach 1974-1998.

Życiorys

Pochodził z prowincji Aleppo[1], z rodziny sunnickiej[2]. Ukończył studia w Akademii Wojskowej w Hims[1], po czym rozpoczął służbę w syryjskich siłach powietrznych[3]. Przeszedł dodatkowe szkolenie w Stanach Zjednoczonych, po czym wrócił do Syrii i wstąpił do partii Baas[1].

Zaprzyjaźniony z Hafizem al-Asadem, w 1970 ministrem obrony Syrii, odegrał znaczącą rolę w działaniach armii syryjskiej podczas wydarzeń Czarnego Września w Jordanii[1]. Hafiz al-Asad sprzeciwił się wówczas interwencji Syrii po stronie palestyńskich formacji zbrojnych, walczących z armią jordańską, którą nakazał kierujący partią Baas Salah Dżadid. W rezultacie wojska pancerne skierowane do Jordanii nie otrzymały wsparcia lotnictwa i zostały pokonane[4][5]. W listopadzie tego samego roku al-Asad dokonał zamachu stanu, po którym objął pełnię władzy w kraju. Po tym wydarzeniu asz-Szihabi otrzymał stanowiska zastępcy szefa sztabu Jusufa Szakkura oraz szefa Wywiadu Wojskowego[1]. Brał udział w planowaniu wspólnej z Egiptem wojny przeciwko Izraelowi w 1973 jako członek połączonego dowództwa obydwu armii. Rok później objął stanowisko szefa sztabu syryjskich sił zbrojnych[1]. Jako drugi po Mustafie Talasie został awansowany na stopień imada, wyróżniający go spośród innych generałów majorów, niższy jedynie od stopnia noszonego przez al-Asada[6].

Asz-Szihabi brał udział w rozmowach między Falangami Libańskimi a Organizacją Wyzwolenia Palestyny, nie zdołał jednak przekonać Palestyńczyków do zaprzestania dokonywania aktów przemocy w Libanie. W 1976 w imieniu rządu syryjskiego obiecał rządowi Libanu pomoc w planowanym usunięciu zbrojnych organizacji palestyńskich z kraju. Dwa lata później, po podpisaniu przez prezydenta Egiptu Anwara as-Sadata porozumienia pokojowego z Izraelem, podróżował do Moskwy w celu uzyskania większego wsparcia wojskowego ZSRR dla Syrii[1].

Do 1983 asz-Szihabi nie angażował się w bieżącą politykę Syrii, ograniczając się wyłącznie do zagadnień ściśle wojskowych. W wymienionym roku został powołany do sześcioosobowej rady, która miała zarządzać krajem podczas choroby prezydenta, autorytarnie rządzącego krajem Hafiza al-Asada. Rok później odmówił Rifatowi al-Asadowi poparcia, gdy ten próbował drogą zamachu stanu odsunąć brata od władzy[1]. W latach 1994-1995 brał udział w zakończonych niepowodzeniem rozmowach pokojowych między Syrią a Izraelem[1]. Zasiadał w Przywództwie Regionalnym syryjskiej Partii Baas[7].

W 1998 Hafiz al-Asad usunął go ze stanowiska szefa sztabu wojsk syryjskich podczas szerszej wymiany kadr, przygotowującej objęcie władzy przez syna prezydenta, Baszszara al-Asada[8]. Na stanowisku zastąpił go alawita Ali Aslan. Jako oficjalną przyczynę zmiany podano osiągnięcie przez asz-Szihabiego wieku emerytalnego, faktycznie jednak o dymisji generała przesądziło przekonanie al-Asada, że nie chciałby on zgodzić się na przekazanie w ręce jego syna kontroli nad armią[2]. Po odejściu z armii asz-Szihabi zajmował się działalnością biznesową, a jednym z jego partnerów w interesach był libański premier Rafik al-Hariri[9]. W 2000, być może w związku z pogłoskami o planowanym postawieniu mu zarzutów korupcji, asz-Szihabi wyjechał z Syrii i udał się do Stanów Zjednoczonych[7]. Zmarł w 2013.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i Moubayed S. M.: Steel & Silk. Men and Women who shaped Syria 1900-2000. Cune Press, 2006, s. 83-84. ISBN 978-1-885942-41-8.
  2. ↑ a b Fyderek Ł.: Pretorianie i technokraci w reżimie politycznym Syrii. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2011, s. 105. ISBN 978-83-7638-111-4.
  3. ↑ Syrian army mourns death of former chief of staff
  4. ↑ Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 175. ISBN 978-83-7436-276-4.
  5. ↑ Fyderek Ł.: Pretorianie i technokraci w reżimie politycznym Syrii. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2011, s. 51. ISBN 978-83-7638-111-4.
  6. ↑ Moubayed S. M.: Steel & Silk. Men and Women who shaped Syria 1900-2000. Cune Press, 2006, s. 90. ISBN 978-1-885942-41-8.
  7. ↑ a b Bar S.: Bashar's Syria: the Regime and its Strategic Worldview (ang.). herzliyaconference.org, 2006. s. 383. [dostęp 2014-08-29].
  8. ↑ Fyderek Ł.: Pretorianie i technokraci w reżimie politycznym Syrii. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2011, s. 63. ISBN 978-83-7638-111-4.
  9. ↑ Fyderek Ł.: Pretorianie i technokraci w reżimie politycznym Syrii. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2011, s. 234. ISBN 978-83-7638-111-4.