Hilary Jastak

Hilary Jastak
Prałat
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

3 kwietnia 1914
Kościerzyna

Data i miejsce śmierci

17 stycznia 2000
Gdynia

Miejsce pochówku

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gdyni

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Archidiecezja gdańska

Prezbiterat

7 czerwca 1941

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wolności i Solidarności

Hilary Jastak (ur. 3 kwietnia 1914 w Kościerzynie, zm. 17 stycznia 2000 w Gdyni)[1] – ksiądz prałat, doktor teologii, kapelan Solidarności, major WP, komandor podporucznik MW.

Życiorys

W 1934 wstąpił do Seminarium Duchownego w Pelplinie. Przed wybuchem wojny ukończył 5 lat nauki w seminarium. Następnie ukrywał się przed Niemcami i pracując jako ogrodnik u sióstr Plateranek podjął naukę na szóstym roku studiów w Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Warszawie. 7 czerwca 1941 w Warszawie otrzymał święcenia kapłańskie z rąk arcybiskupa Stanisława Galla. Podczas II wojny światowej był wikariuszem kolejno w Lubani, Józefowie, Goszczynie (gdzie wstąpił do Armii Krajowej), Sulejowie, Strachówku, Gołubiu oraz w Pogódkach. W 1946 został kapelanem Caritasu w Gdyni, a w lipcu 1949 proboszczem nowo utworzonej parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa (z którą był związany do końca życia). W lutym 1950, w ramach prześladowana kościoła katolickiego w Polsce, aresztowano go i umieszczono na ponad 2 miesiące w więzieniu w Gdańsku. W 1952 rozpoczął starania o budowę kościoła. We wrześniu tego roku zamknięto stan surowy budynku. W 1966 nowy kościół został konsekrowany.

Podczas wydarzeń grudniowych aktywnie wspierał rodziny osób zabitych w zamieszkach ulicznych. Dziesięć lat później, podczas strajków na Wybrzeżu, na prośbę stoczniowców 17 sierpnia 1980 odprawił mszę w gdyńskiej stoczni im. Komuny Paryskiej (była to pierwsza w okresie PRL msza polowa w zakładzie pracy). Podczas stanu wojennego aktywnie wspierał ruch oporu, pomagał też uwięzionym[2].

W 1991 utworzył Fundację Pomocy Stypendialnej, której celem jest wspieranie zdolnej młodzieży z ubogich rodzin. Ośrodkowi Kultury Kaszubsko-Pomorskiej w Gdyni przekazał zbiory archiwalne roczników miesięczników: „Pomerania” i „Pomorze”.

W 1995 prezydent RP odznaczył go Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[3]. Został także honorowym obywatelem Gdyni (1991)[4] i Kościerzyny (1999)[2]. W 1995 otrzymał tytuł Honorowego Członka NSZZ „Solidarność”[5].

Zmarł w 2000 w Gdyni i został pochowany przy kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa, w którym był wieloletnim proboszczem.

15 stycznia 2014 z inicjatywy Fundacji Pomorska Inicjatywa Historyczna, która rozpoczęła w tym czasie budowę pomnika kapelana [1][2], radni miasta Gdyni uchwalili rezolucję w sprawie ustanowienia roku 2014 Rokiem ks. prałata Hilarego Jastaka. 30 sierpnia tego samego roku dokonano odsłonięcia jego pomnika, który stanął przy ul. Władysława IV[4].

Bratem Hilarego Jastaka był ks. Edmund Jastak, działacz społeczny, jeden z fundatorów Domu Pomocy Społecznej Fundacji im. Brata Alberta w Toruniu.[6] W 2022 otrzymał pośmiertnie Krzyż Wolności i Solidarności[7].

Przypisy

  1. Gdynia - Hilary Jastak (pol.) [dostęp 2011-08-05]
  2. a b Honorowi Obywatele Miasta Kościerzyny - Informacje - Gmina Miejska Kościerzyna, www.miastokoscierzyna.pl [dostęp 2021-01-17] (pol.).
  3. 31 października 1995 – „za wybitne zasługi w pracy duszpasterskiej oraz działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Rzeczypospolitej Polskiej”, M.P. z 1996 r. nr 11, poz. 112
  4. a b Redakcja, Gdynia: Uroczyste odsłonięcie pomnika księdza Hilarego Jastaka [ZDJĘCIA], Gdynia Nasze Miasto, 31 sierpnia 2014 [dostęp 2021-01-17] (pol.).
  5. Adam Sudoł: Polska Ojczyzna moja. Część II. Sanok: 1999, s. 139.
  6. Toruń / Fundacja Św. Brata Alberta, albert.krakow.pl [dostęp 2022-09-16].
  7. M.P. z 2022 r. poz. 1148

Linki zewnętrzne

Bibliografia

Danuta Sadowska. 100-lecie urodzin księdza prałata Hilarego Jastaka. „Ratusz”. 1140, s. 9-12, 2014-03-28. Gdynia: Rada i Prezydent Miasta Gdyni. [dostęp 2014-02-29]. zły zapis daty dostępu

Media użyte na tej stronie

POL Krzyż Wolności i Solidarności BAR.svg
Baretka Krzyża Wolności i Solidarności.