Hioscyjamina

Hioscyjamina

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) 3-hydroksy-2-fenylopropanian (2S)-8-metylo-8-azabicyklo[3.2.1]oktan-3-ylu Inne nazwy i oznaczenia farm. Hyoscyamini sulfas inne L-atropina, (–)-atropina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C17H23NO3
Masa molowa	289,37 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	101-31-5 620-61-1 (siarczan, dihydrat)
PubChem	64692
DrugBank	DB00424
SMILES CN1C2CCC1CC(C2)OC(=O)C(CO)C3=CC=CC=C3
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie 3,56 g/l[3][1] Temperatura topnienia 108,5 °C[3][4][5] logP 1,8[1] Zasadowość (pKb) pKBH+ = 9,7[2]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[6] Niebezpieczeństwo Zwroty H H330, H300 Zwroty P P260, P264, P284, P301+P310, P310 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[6] Silnie toksyczny (T+) Zwroty R R26/28 Zwroty S S1/2, S24, S45 Numer RTECS NH0875000 Dawka śmiertelna LD50 95 mg/kg (mysz, dożylnie)
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	A03 BA03 A03 CB31
Stosowanie w ciąży	kategoria C
Farmakokinetyka Działanie przeciwarytmicze, rozszerzające oskrzela, spazmolityczne Procent wchłaniania 100% (doustnie) Okres półtrwania 2–3,5 h Wiązanie z białkami osocza i tkanek ok. 50% Metabolizm wątrobowy Wydalanie z moczem
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie

Hioscyjamina, L-atropina – organiczny związek chemiczny, alkaloid tropanowy, enancjomer atropiny o konfiguracji S przy atomie 2 grupy fenylopropanianowej. Stosowany w medycynie w postaci chlorowodorku lub siarczanu, jednak o wiele rzadziej od racemicznej atropiny (od której ma silniejsze działanie).

Występowanie i działanie

Hioscyjamina występuje w pokrzyku wilczej jagodzie, bieluniu dziędzierzawie i lulku czarnym, z których jest otrzymywana. Łatwo racemizuje do atropiny podczas suszenia części roślin. Jest antagonistą acetylocholiny w obrębie receptora M. Wykazuje następujące działania na organizm człowieka

• znosi wpływ nerwu błędnego na serce
• hamuje gruczoły wydzielnicze w przewodzie pokarmowym oraz gruczoły potowe i ślinowe
• rozszerza naczynia krwionośne skóry (uwalnianie histaminy)
• rozszerza źrenicę i podnosi ciśnienie śródgałkowe na długi okres, blokując receptory muskarynowe (dlatego nie może być stosowana w przypadkach jaskry)
• powoduje problemy z oddawaniem moczu.

W dawkach wyższych od terapeutycznych działa porażająco na obwodowy układ nerwowy oraz powoduje początkowo pobudzenie psychoruchowe, potem zmęczenie, zaczerwienienie skóry, tachykardię, przyspieszenie oddechu, dezorientację, niepokój, realistyczne omamy wzrokowe i słuchowe, stany delirium, śpiączkę. Jako odtrutkę podaje się pilokarpinę pobudzającą przywspółczulny układ nerwowy.

Przypisy