Hiperjądro

Hiperjądro – typ jądra atomowego, w którym co najmniej jeden nukleon został zastąpiony hiperonem[1]. Typowy czas życia takiego jądra jest mniejszy niż 10−10 sekundy. Najczęstszym przypadkiem hiperjąder są jądra z hiperonem Λ i z Σ

Hiperjądra po raz pierwszy w 1952 roku zaobserwowali profesorowie Marian Danysz i Jerzy Pniewski z Instytutu Fizyki Doświadczalnej Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Dzięki temu, że hiperony posiadają inne liczby kwantowe niż „zwykła materia” (niezerową dziwność), właściwości hiperjąder są inne niż zwykłych jąder o tej samej liczbie barionowej; na przykład stan podstawowy jądra przypomina bardziej stan 4He niż wysoce niestabilnego 5He i ulega rozpadowi tylko ze względu na nietrwałość hiperonu lambda.

Atom, w którym rolę jądra pełni hiperjądro, jest nazywany hiperatomem[2]. (Hiperatom to również atom egzotyczny, w którym jeden z elektronów jest zastąpiony hiperonem[3].)

Rozważa się też hiperjądra zawierające kwark powabny i kwark denny[4].

Przypisy

  1. hiperjądra, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-10-02].
  2. Tablice fizyczno-astronomiczne Adamantanu.
  3. Hiperatom. Wiem. [dostęp 2014-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-22)].
  4. K. Tsushima i F.C. Khanna: Study of hypernuclei in the quark-meson coupling model (ang.). CERN Document Server. [dostęp 2013-05-16].

Linki zewnętrzne