Hipersten
| ||
 | ||
| Właściwości chemiczne i fizyczne | ||
| Skład chemiczny | krzemian magnezu i żelaza (Mg,Fe)2[Si2O6] | |
|---|---|---|
| Twardość w skali Mohsa | 5,5 | |
| Przełam | nierówny | |
| Łupliwość | niewyraźna, dwukierunkowa | |
| Układ krystalograficzny | rombowy | |
| Gęstość minerału | 3,35 g/cm³ | |
| Właściwości optyczne | ||
| Barwa | od zielonej po zielonkawoczarną i brązową | |
| Rysa | biała | |
| Połysk | szklisty | |
Hipersten – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy piroksenów. Jest minerałem pospolitym i szeroko rozpowszechnionym.
Nazwa pochodzi od gr. hyper = nad i sthenos = siła (bardzo mocny).
Właściwości
Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym i tabliczkowym. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, blaszkowych, łuskowych oraz w formie rozsianych w skale ziarn. Rzadko tworzy skupienia sferolityczne. Stanowi jedno z ogniw pośrednich szeregu izomorficznego (roztworu stałego) enstatyt – ferrosilit. Czasami zawiera wrostki brukitu, goethytu i hematytu – jest bogatym w żelazo piroksenem. Wyróżnia się czerwonawą iryzacją, którą powodują blaszkowate inkluzje getytu i hematytu.
Występowanie
Występuje w skałach magmowych i metamorficznych. Bywa spotykany wobok bronzytu, enstatytu, oliwinu, hornblendy, diopsydu. Czasami tworzy niemal monomineralne skały – hiperstenity.
Główne miejsca występowania: Niemcy, USA, Indie, Grenlandia, Norwegia, Francja, Rosja, Szwajcaria, Austria.
W Polsce – występuje na Suwalszczyźnie (w gabrach i norytach). Spotykany w pienińskich andezytach i na Dolnym Śląsku
Zastosowanie
- ma znaczenie naukowe,
- atrakcyjny i poszukiwany kamień kolekcjonerski,
- kamień ozdobny i jubilerski – ze względu na zbyt ciemną barwę, jest rzadko fasetkowany, natomiast często otrzymuje szlif kaboszonowy, który ujawni iskrzące inkluzje.
Zobacz też
Bibliografia
- C. Hall: Klejnoty: Kamienie szlachetne i ozdobne, „Wiedza i Życie S.A.” – 1998 r.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie