Hipoteza Knudsona

Hipoteza Knudsona – hipoteza tłumacząca proces nowotworzenia, mówiąca, że nowotwór powstaje na skutek nagromadzenia się mutacji w DNA komórki. Zarys teorii przedstawił Carl O. Nordling w 1953^[1], a następnie sformułował ją Alfred G. Knudson w 1971^[2]. Praca Knudsona pośrednio doprowadziła do zidentyfikowania onkogenów. W 1998 Knudsona nagrodzono za tę pracę Nagrodą im. Alberta Laskera.

Nordling w 1953 roku w artykule w British Journal of Cancer odnotował, że częstość występowania nowotworów u ludzi na terenach uprzemysłowionych rośnie proporcjonalnie do 6. potęgi wieku pacjentów. Korelację tę można wytłumaczyć zaistnieniem sześciu różnych mutacji poprzedzających powstanie nowotworu. Knudson w swojej pracy o siatkówczaku (retinoblastoma), rodzaju nowotworu siatkówki przeprowadził analizę statystyczną występowania tego guza. Wiadomo było wtedy, że retinoblastoma występuje zarówno u dzieci, u których jest rodzinny, i u dorosłych, u których występuje sporadycznie. Ponadto, u dzieci siatkówczak występuje często obustronnie, co potwierdza fakt wrodzonej predyspozycji do tego nowotworu. Wnioski Knudsona były następujące: do rozwoju siatkówczaka prowadzą dwa uszkodzenia DNA (two hits). U dzieci z siatkówczakiem pierwsze uszkodzenie DNA było wrodzone, i każde następne prowadziło od razu do wystąpienia nowotworu, dlatego następowało to stosunkowo wcześnie. U dorosłych nie było wrodzonej zmiany w DNA, więc obydwa uszkodzenia musiały powstać spontanicznie – stąd różnica w okresie pojawienia się nowotworu.

Późniejsze badania wykazały, że kancerogeneza zależy od aktywacji onkogenów i wyłączenia genów supresorowych (antyonkogenów). Gen odpowiedzialny za siatkówczaka, RB1, okazał się być genem supresorowym.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Knudson’s two-hit hypothesis for tumourigenesis involving a tumour suppressor gene (TSG). www-ermm.cbcu.cam.ac.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-21)]. (ang.)