Historia autobusów w Toruniu

Historia autobusów w Toruniu
autobus
Ilustracja
Jelcz 043, Solaris Urbino 12, 2019 rok
Państwo

 Polska

Lokalizacja

Toruń

Operator

MZK Toruń

Liczba linii

dzienne: 41
nocne: 4
razem: 45

Lata funkcjonowania

od 1924

Tabor
Liczba pojazdów

151 (stan z 27 kwietnia 2021)

Portal Transport
W 1976 roku wybudowano zajezdnię autobusową; stara zajezdnia przy ulicy Sienkiewicza została przeznaczona tylko dla taboru tramwajowego
Bilet komunikacji miejskiej z 1977 roku
Wiata przystankowa z lat 70. XX w.
Jelcz 120M z 1994 roku
Wiata przystankowa z lat 90. XX w.
MAN Lion’s City z 2006 roku
Logo MZK w Toruniu
Współczesny przystanek autobusowy
Oznaczenia toruńskiej komunikacji
Pętla tramwajowo – autobusowa na Bielanach
Pętla autobusowa „Rubinkowo II”, na której do 2022 roku ma powstać wielopoziomowy parking w systemie Park&Ride
W tym miejscu do listopada 2018 roku znajdowała się pętla autobusowa na Jarze
Autobus marki Jelcz 043 przy CH Toruń Plaza, w ramach obchodów 95. rocznicy wyjazdu pierwszego autobusu miejskiego na ulice Torunia

Historia autobusów w Toruniu – dzieje toruńskiej komunikacji autobusowej od 1924 roku do czasów współczesnych.

Kalendarium

Lata 1924–1945

Lata 1945–1989

  • 1940
    • wznowienie komunikacji autobusowej
  • 1950
    • 6 kwietnia – komunikacja miejska staje się przedsiębiorstwem samodzielnym: Miejskie Zakłady Komunikacyjne
  • 1952
    • zmiana nazwy MZK na MPK (Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne)
  • 1955
    • tabor MPK wzbogacił się o autobusy typu Star-52
  • 1968
  • 1975
    • liczba linii autobusowych wzrosła do ośmiu
  • 1976
  • 1977
    • odnotowano ponad 50% udział przewozów autobusowych w całości przewozów
  • 1978
    • 1 stycznia – powstało Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Toruniu
    • tabor MPK wzbogacił się o autobusy marki Jelcz-Berliet – typ PR 110
  • 1979
    • uruchomiono pierwszą nocną linie autobusową[1]
  • 1981
    • 1 stycznia – przemianowano WPKM na Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji
  • 1984

Od 1989

  • 1990
    • 13 października – przekształcono MPK w MZK
  • 1992
    • tabor MZK wzbogacił się o 4 autobusy marki Jelcz 120M (nr tab. 392-395)
  • 1993
    • tabor MZK wzbogacił się o kolejne 5 autobusów marki Jelcz 120M (nr tab. 396-399 i 402), wyróżniające się nieco innym wzorem malowania (szerszy czerwony pas, inny odcień czerwieni) od stosowanego dotychczas (z wyjątkiem 402 o malowaniu zbliżonym do 392-395), oraz o 2 autobusy marki Autosan H-6-20 (nr tab. 400-401); uruchomiono linię autobusową do osiedla Brzezina (36) obsługiwaną ww. Autosanami H-6-20
  • 1994
    • w celu przystosowania komunikacji autobusowej dla potrzeb osób niepełnosprawnych zakupiono 10 pojazdów Jelcz 120M ze specjalnymi windami przeznaczonymi do transportu pasażerów na wózkach inwalidzkich (nr tab. 403-412), z których dwa (403 i 409) dotarły do Torunia pomalowane w całości na biało (409 szybko otrzymał reklamę Radia Gra a 403 całkiem długo jeździł biały, po czym dostał reklamę Agencji Reklamowej Impuls); dodatkowym zakupem był ekologiczny Jelcz 120MM/1 (nr tab. 413), a pod koniec roku 3 autobusy marki Jelcz 120M (nr tab. 414-416)
  • 1995
    • tabor MZK wzbogacił się o 11 autobusów marki Jelcz 120M (nr tab. 417-427) oraz – jako kontynuacja poprawy dostępności dla osób niepełnosprawnych – o 2 autobusy Jelcz M121M (nr tab. 428-429) z częściowo niską podłogą; uruchomiono linię autobusową do Lubicza (35)
  • 1996
    • skasowano autobus Jelcz PR110 o nr tab. 234, mający za sobą rekordowo długą służbę w MZK; tabor MZK wzbogacił się o 13 autobusów marki Jelcz 120M (nr tab. 430-442)
  • 1997
    • tabor MZK wzbogacił się o 17 autobusów marki Jelcz 120M (nr tab. 443-459)
  • 1998
    • tabor MZK wzbogacił się o 17 autobusów marki Jelcz 120M (nr tab. 460-476)
    • tabor MZK wzbogacił się o 8 autobusów marki Jelcz 120M (nr tab. 477-484), autobus marki Jelcz 120M/3 (nr tab. 485) i autobus marki Jelcz M081MB (nr tab. 486)
  • 2000
    • tabor MZK wzbogacił się o 8 autobusów marki Jelcz 120M/3 (nr tab. 487-493 i 497) i 3 autobusy marki Jelcz M081MB (nr tab. 494-496)
  • 2001
    • tabor MZK wzbogacił się o 8 autobusów marki Jelcz 120M/3 (nr tab. 498-505) i autobus marki Jelcz M081MB (nr tab. 506)
  • 2002
    • tabor MZK wzbogacił się o 4 autobusy marki Jelcz 120M/3 (nr tab. 507-510) i 2 autobusy marki Jelcz 120MM/2 (nr tab. 511-512)
  • 2003
    • tabor MZK wzbogacił się o autobus marki Jelcz M081MB (nr tab. 513), 2 autobusy marki Jelcz 120M/3 (nr tab. 514-515), autobus marki Jelcz 120MM/2 (nr tab. 516), 3 autobusy marki MAN Lion’s City NL 283 (nr tab. 517-519) oraz autobus marki Jelcz M120MM/3 (nr tab. 520); pierwsze autobusy otrzymały wyświetlacze diodowe (513-516 i 520), z których zamawiania później zrezygnowano (z wyjątkiem 570-576)
  • 2004
    • rozpoczęto montaż systemu monitoringu w autobusach MZK
  • 2005
    • rozpoczęto montaż audiowizualnych zestawów wyświetlających w autobusach MZK
  • 2006
  • 2007
  • 2008
  • 2009
    • 31 stycznia – uruchomiono linie autobusowe do gminy Lubicz (23, 24, 25, 35, 37)
  • 2010
  • 2011
    • tabor MZK wzbogacił się o pięć autobusów marki Solaris Urbino 8,6
    • przekształcenie MZK w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
  • 2012
  • 2013
  • 2014
  • 2015
  • 2016
    • 1 marca – przedłużono linię autobusową nr 10 do osiedla Jar[6]
    • 1 lipca – przedłużono linię autobusową nr 36 do Portu Drzewnego[7]
    • 1 września – wprowadzono bilety czasowe 30 -, 60 – i 90 – minutowe uprawniające do przejazdu z przesiadkami na wszystkich liniach dziennych[8]
    • 1 września – uruchomiono linie autobusowe do gmin: Zławieś Wielka (Przysiek, Rozgarty), oraz Obrowo (Silno, Dzikowo)[9] (36, 45, 46)
    • 1 listopada – uruchomiono nocną linię autobusową nr 05[10]
    • 24 listopada – uchwalono przez Radę Miasta Torunia przywilej dotyczący bezpłatnego korzystania w dniach 1 listopada i 31 grudnia (każdego roku) z komunikacji miejskiej[11]
    • 22 grudnia – wprowadzono zmiany w funkcjonowaniu czterech linii nocnych dotyczące zarówno trasy przejazdu, jak i częstotliwości kursowania[12]
  • 2017
    • 27 kwietnia – tabor MZK wzbogacił się o pięć autobusów marki Ursus[13]
    • 24 października – ogłoszono dwa przetargi na dostawę łącznie 35 autobusów 12-metrowych, w tym 14 hybrydowych[14]
  • 2018
    • 2 stycznia – rozpoczęto konsultacje społeczne dotyczące nowej organizacji linii autobusowych i tramwajowych w mieście[15]
    • sierpień – tabor MZK wzbogacił się o osiem używanych autobusów marki Solaris[16]
    • 1 września – uruchomiono linię autobusową nr 24 do strefy przemysłowej w sąsiedztwie ulicy Grudziądzkiej i Fortecznej[17]
    • 1 listopada – wydłużono trasy przejazdu linii autobusowych nr 10 i 20 do ul. Strobanda[18]
    • 2 listopada – tabor MZK wzbogacił się o jeden autobus marki Solaris Urbino 12 IV[19]
    • 7 listopada – tabor MZK wzbogacił się o dwa autobusy marki Solaris Urbino 12 IV[20]
    • 26 listopada – tabor MZK wzbogacił się o sześć autobusów marki Solaris Urbino 12 IV[21]
    • 27 listopada – tabor MZK wzbogacił się o siedem autobusów marki MAN Lion’s City (hybrydowe)[22]
    • 20 grudnia – tabor MZK wzbogacił się o siedem autobusów marki MAN Lion’s City (hybrydowe)[23]
    • grudzień – tabor MZK wzbogacił się o dwanaście autobusów marki Solaris Urbino 12 IV[24]
  • 2019
    • 5 kwietnia – uruchomiono pierwszą nocną linie autobusową na trasie ToruńLubicz Górny[25]
    • 27 czerwca – rozpisano przetarg na zakup sześciu zeroemisyjnych autobusów elektrycznych wraz z niezbędną infrastrukturą[26]
    • 1 lipca – Wydłużono trasy linii nr 20 i 44 do nowo powstałej pętli przy osiedlu mieszkaniowym na Glinkach (ul. Poznańskiej 294)[27]
    • 4 lipca – władze miasta podpisały umowę z formą GMV na zaprojektowanie i uruchomienie nowego Systemu Informacji Pasażerskiej[28]
    • 1 września – wprowadzono zmiany w funkcjonowaniu czterech linii: nr 13, 15, 32 i 35[29]
    • 31 października – Gmina Miasta Toruń poprzez Wydział Gospodarki Komunalnej przejęła kontrolę biletów w pojazdach komunikacji miejskiej[30][31]
    • 16 listopada – zorganizowano obchody z okazji 95. rocznicy wyjazdu pierwszego autobusu miejskiego na ulice Torunia[32]
  • 2020
    • 17 lutego – wybrane kursy autobusów linii nr 10 i 20 wydłużono do pętli przy ul. Fortecznej[33]
    • 1 września – wprowadzono zmiany w funkcjonowaniu dziesięciu linii: 11, 23, 26, 30, 34, 35, 39, 40, 45 i 46[34]
  • 2021
    • 27 kwietnia – tabor MZK wzbogacił się o osiem autobusów marki Solaris Urbino 12[35]
    • 1 maja – wprowadzono zmiany w funkcjonowaniu dwóch linii: 13 i 32 oraz uruchomiono nową linię nr 38[36]
    • 9 listopada – zakończono budowę Systemu Informacji Pasażerskiej do zarządzania komunikacją autobusową[37]

Zobacz też

Przypisy

  1. Toruński Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej, seba.rail.pl [dostęp 2016-11-01].
  2. Autobusy W Toruniu – NaszeMiasto.pl, torun.naszemiasto.pl [dostęp 2016-11-01] (pol.).
  3. Na Bielanach rośnie trawiaste torowisko – Nowości – Dziennik Toruński, Toruń, Kujawy i Pomorze – aktualności, informacje, artykuły, wydarzenia., nowosci.com.pl [dostęp 2016-11-01].
  4. Jakub Dybalski, Pierwszy autobus hybrydowy w Toruniu, www.transport-publiczny.pl [dostęp 2016-11-01].
  5. Wyborcza.pl, „torun.wyborcza.pl” [dostęp 2016-11-01].
  6. Linia numer 10 pojedzie na JAR, „Radio Gra Toruń” [dostęp 2016-11-01].
  7. PK), Autobusy w Toruniu. Chcą konsultacji w sprawie linii 36, „pomorska.pl” [dostęp 2016-11-01].
  8. Od września nowe bilety MZK | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-09-01].
  9. Nowe bilety | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-09-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-05].
  10. Nowa nocna linia autobusowa | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-10-31].
  11. W Sylwestra i Wszystkich Świętych bez biletu | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-11-24].
  12. Zmiany na liniach nocnych | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2016-12-22].
  13. n, Nowe autobusy wreszcie w Toruniu. Jak wyglądają?, „nowosci.com.pl” [dostęp 2017-04-28] (pol.).
  14. Toruń kupuje 35 autobusów, w tym hybrydy [dostęp 2017-10-24] (pol.).
  15. Czego mieszkańcy oczekują od komunikacji miejskiej | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-01-02] (pol.).
  16. Toruń już ma warszawskie solarisy od Mobilisa [dostęp 2018-09-01] (pol.).
  17. 24 – nowa linia autobusowa w Toruniu | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-09-01] (pol.).
  18. Do pętli przy ul. Strobanda | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-11-01] (pol.).
  19. Jest nowy Solaris | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-11-02] (pol.).
  20. https://www.torun.pl/pl/kolejne-solarisy-w-toruniu.
  21. Hybrydy nowej generacji | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-28] (pol.).
  22. Pierwsze hybrydowe MAN-y dotarły do Torunia [WIDEO] | Tylko Toruń – portal informacyjny, www.tylkotorun.pl [dostęp 2018-11-21] (pol.).
  23. Prawie komplet hybrydowych MAN-ów w Toruniu, infobus.pl [dostęp 2018-12-23] (pol.).
  24. Szymon Spandowski, W piątek do Torunia powinien dotrzeć ostatni z zamówionych autobusów MZK, nowosci.com.pl [dostęp 2018-12-30] (pol.).
  25. Wyborcza.pl, torun.wyborcza.pl [dostęp 2019-04-07].
  26. https://www.torun.pl/pl/elektryczne-autobusy-dla-torunian.
  27. Wydłużenie trasy linii nr 20 i 44 | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2019-07-01] (pol.).
  28. Nowy System Informacji Pasażerskiej | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2019-07-05] (pol.).
  29. Zmiany tras i rozkładów jazdy autobusów | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2019-09-01] (pol.).
  30. Wyborcza.pl, torun.wyborcza.pl [dostęp 2019-11-17].
  31. https://www.torun.pl/pl/miasto/transport-publiczny/komunikacja-miejska/kontrola-biletow.
  32. https://www.torun.pl/pl/ogorkiem-po-toruniu.
  33. Autobusy linii nr 10 i 20 pojadą inaczej | Tylko Toruń, tylkotorun.pl [dostęp 2020-02-17] (pol.).
  34. https://www.torun.pl/pl/zmiany-od-1-wrzesnia-2020-r.
  35. Nowe autobusy MZK w Toruniu. Tak się prezentują | Nowości Dziennik Toruński, com.pl [dostęp 2021-04-29] (pol.).
  36. https://www.torun.pl/pl/zmiany-w-komunikacji-od-1-maja.
  37. https://torun.wyborcza.pl/torun/7,48723,27786284,system-informacji-pasazerskiej-w-toruniu-gotowy-kosztowal-ponad.html.

Bibliografia

  • Walczak-Więcławska A., 1986: 95 lat w służbie toruńczyków. Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Toruń

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Węzeł przesiadkowy w Toruniu55.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Węzeł przesiadkowy w Toruniu55
Pętla Uniwersytet w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pętla Uniwersytet w Toruniu
Pętla autobusowa "Rubinkowo II" w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pętla autobusowa "Rubinkowo II" w Toruniu
MAN Lion's City - MZK Toruń nr 539.jpg
Autor: Sebastian Maćkiewicz, Licencja: CC BY-SA 2.5
MAN NL283 Lion's City (#539) z 2006 roku, należący do MZK Toruń, na sezonowej pętli Barbarka, Toruń.
Autobus marki Jelcz w Toruniu, 2019.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Autobus marki Jelcz w Toruniu, 2019
PESA Swing 122NbT.jpg
Autor: hNr, Licencja: CC BY-SA 4.0
Toruński tramwaj PESA Swing 122NbT, numer taborowy: 302
Oznaczenia toruńskiej komunikacji88.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Oznaczenia toruńskiej komunikacji88
Zajezdnia autobusowa w Toruniu3.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zajezdnia autobusowa w Toruniu3
Autobus marki Jelcz w Toruniu1, 2019.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Autobus marki Jelcz w Toruniu1, 2019
Jelcz MZK Toruń.JPG
Autor: Magiera188, Licencja: CC0
Jelcz w Bydgoszczy - Noc Muzeów 2015r.
Logo MZK w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Logo MZK w Toruniu
MZKToruń Kniaziewicza2.jpg
Autor: Hasznalt, Licencja: CC BY-SA 3.0
Przystanek MZK Toruń o nazwie Brązowa przy ulicy Karola Kniaziewicza w Toruniu.
Bilet komunikacji miejskiej z 1977 roku w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bilet komunikacji miejskiej z 1977 roku w Toruniu
Rozbudowa tzw. osiedla Jar w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rozbudowa tzw. osiedla Jar w Toruniu
Pętla autobusowa na Glinkach w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pętla autobusowa na Glinkach w Toruniu
Przystanek autobusowy końcowy w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Przystanek autobusowy końcowy w Toruniu