Historia czwartego poziomu ligi polskiej w piłce nożnej

Artykuł przedstawia historię czwartego poziomu ligowego w polskiej piłce nożnej.

do 1952

Do sezonu 1952 włącznie czwartym poziomem ligowym były niższe klasy rozgrywkowe w okręgach:

  • 1921-1939 i 1946-1948 - klasa C (w niektórych województwach)
  • 1949-1951 - klasa B
  • 1952 - II klasa wojewódzka

klasa A (1953-1965/66)

Był to najwyższy, a wskutek wprowadzenia III ligi okręgowej, od sezonów 1957-1961 (w zależności od województwa), drugi poziom rozgrywkowy w okręgu.

SezonLiczba okręgówLiczba drużyn
195317295
1954319
1955327
1956341
195718438
1958407
1959419
1960422
1961442
1962435
1962/1963452
1963/1964469
1964/1965450
1965/1966449
  • Od sezonu 1957 w woj. katowickim istniały dwa okręgi: katowicki i sosnowiecki (zagłębiowski).

klasa okręgowa (1966/67-1972/73)

W tamtym okresie był to ponownie drugi poziom rozgrywek w okręgach.

SezonLiczba okręgówLiczba drużyn
1966/196717242
1967/1968250
1968/1969259
1969/1970266
1970/1971b.d.b.d.
1971/1972b.d.b.d.
1972/1973b.d.b.d.

1973/74-1975/76

Czwarty poziom ligowy był drugą ligą w województwie (w sezonie 1973/74 nazywał się klasą A, a w sezonach 1974/75 i 1975/76 - klasą międzypowiatową).

1976/77-1995/96

Po wprowadzeniu reformy administracyjnej, czwarty poziom ligowy (nazywany klasą okręgową bądź klasą A - w zależności od sezonu i okręgu), był najwyższym poziomem ligowym. Zaczęły również powstawać wspólne ligi dla kilku okręgów na czwartym szczeblu rozgrywek. Nazywały się klasą okręgową, klasą A, klasą międzywojewódzką, klasą międzyokręgową, ligą międzyokręgową, klasą makroregionalną bądź IV ligą.


MakroregionOkręgiSezony
Warszawsko-MazurskiŁomża-Ostrołęka1976/77-1977/78
Łomża-Ostrołęka-Ciechanów1978/79-1988/89
Białystok-Suwałki1986/87-1988/89
Białystok-Łomża-Suwałki1989/90
Białystok-Łomża1990/91-1995/96
Warszawa-Ostrołęka-Ciechanów1989/90-1995/96
Olsztyn1989/90
PomorskiGdańsk-Słupsk1989/90
Toruń-Elbląg1979/80-1980/81
Bydgoszcz-Toruń-Elbląg1989/90
WielkopolskiGorzów Wielkopolski-Piła1985/86-1988/89
Poznań-Piła-Gorzów Wielkopolski-Koszalin-Szczecin1989/90
Koszalin-Gorzów Wielkopolski-Szczecin1992/93
Koszalin-Szczecin1987/88-1988/89, 1990/91-1991/92 i 1993/94-1994/95
Poznań-Gorzów Wielkopolski1990/91-1991/92 i 1993/94-1994/95
Poznań-Piła1990/91-1994/95
Poznań1995/96
Piła1995/96
Gorzów Wielkopolski1995/96
Koszalin1995/96
Szczecin1995/96
DolnośląskiJelenia Góra-Legnica1980/81
Leszno-Zielona Góra1976/77-1980/81
Leszno-Legnica-Zielona Góra1981/82-1995/96
Wrocław-Wałbrzych-Jelenia Góra1989/90-1995/96
ŚląskiBielsko-Biała-Opole-Częstochowa1990/91-1995/96
MałopolskiTarnów-Nowy Sącz1980/81-1988/89
Kraków-Tarnów-Nowy Sącz1989/90-1995/96
Rzeszów-Krosno1980/81
Rzeszów-Krosno-Przemyśl1981/82 i 1988/89-1995/96
Krosno-Przemyśl1985/86-1987/88
Kielecko-LubelskiRadom-Kielce-Tarnobrzeg1979/80 i 1989/90-1995/96
Lublin-Zamość1982/83-1983/84
Lublin-Chełm-Zamość1984/85-1988/89 i 1990/91
Chełm-Zamość1976/77-1980/81 i 1991/92-1995/96
Biała Podlaska-Chełm1981/82-1983/84
Biała Podlaska-Siedlce1976/77-1980/81, 1984/85-1988/89 i 1990/91-1995/96
Lublin-Zamość-Chełm-Siedlce-Biała Podlaska1989/90
CentralnyKalisz-Sieradz1979/80-1985/86 i 1990/91-1995/96
Kalisz-Sieradz-Konin1986/87-1988/89
Łódź-Piotrków Trybunalski-Kalisz-Sieradz1989/90
Włocławek-Konin1979/1980-1985/86
Konin-Płock-Skierniewice-Włocławek1989/90-1995/96
Piotrków Trybunalski-Łódź1984/85-1995/96
Śląski/CentralnyCzęstochowa-Piotrków Trybunalski1986/87-1989/90
Pomorski/CentralnyToruń-Włocławek1986/87-1988/89
Kielecko-Lubelski/CentralnyRadom-Piotrków Trybunalski1980/81
Pomorski/WielkopolskiKoszalin-Słupsk1986/87
Małopolski/CentralnyRzeszów-Krosno-Tarnobrzeg1982/83-1984/85
Rzeszów-Tarnobrzeg1985/86-1987/88
Warszawsko-Mazurski/PomorskiOlsztyn-Elbląg1986/87-1988/89

W sezonach 1982/83-1987/88 istniały na czwartym poziomie ligowym dwie grupy katowickiej klasy okręgowej, natomiast w sezonach 1990/91-1995/96 czwarty poziom ligowy w województwie katowickim nazywał się IV ligą śląską (1991/92 - dwie grupy).

1996/97 - 1997/98

1998/1999 - 1999/2000

Od 1998 roku w całej Polsce istniały na czwartym poziomie IV ligi, w których grały zespoły z więcej niż jednego województwa. Czwarty poziom ligowy został podzielony na 15 makroregionów.

Lp.Województwa
1koszalińskie, szczecińskie
2poznańskie, gorzowskie, pilskie
3słupskie, gdańskie
4elbląskie, bydgoskie, toruńskie
5olsztyńskie, suwalskie, ciechanowskie, ostrołęckie, łomżyńskie, białostockie, warszawskie (2 grupy)
6legnickie, leszczyńskie, zielonogórskie
7wrocławskie, wałbrzyskie, jeleniogórskie
8łódzkie, piotrkowskie, sieradzkie, kaliskie
9płockie, skierniewickie, włocławskie, konińskie
10kieleckie, tarnobrzeskie, chełmskie, zamojskie
11lubelskie, radomskie, bialskie, siedleckie
12bielskie, część katowickiego
13opolskie, częstochowskie, część katowickiego
14rzeszowskie, przemyskie, krośnieńskie
15krakowskie, nowosądeckie, tarnowskie

IV liga (2000/2001 - 2007/2008)

Z chwilą utworzenia 16 województw, IV liga istniała jako najwyższy poziom w każdym z województw.

III liga (2008/2009 - 2015/2016)

W 2008 roku PZPN wprowadził reformę, na mocy której utworzono 8 grup na czwartym poziomie ligowym (po dwa sąsiednie województwa). Zmieniono również nazwę z IV na III liga.

III liga (od 2016/2017)

Kolejna reforma PZPN połączyła po dwie grupy III ligi w jedną - powstało 4 grupy grupujące zespoły z 4 województw.

Przypisy

Linki zewnętrzne