Historia literatury polskiej (podręcznik)

Historia literatury polskiej
The History of Polish Literature
AutorCzesław Miłosz
Tematykapodręcznik do historii literatury polskiej dla cudzoziemców
Typ utworusynteza historyczno-literacka
Wydanie oryginalne
Miejsce wydaniaStany Zjednoczone
Językangielski
Data wydania1969
Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego1993 - wersja skrócona, 2010 - wersja pełna
PrzekładMaria Tarnowska

Historia literatury polskiej – synteza historyczno-literacka Czesława Miłosza, podręcznik do historii literatury polskiej napisany z myślą o cudzoziemcach, wydany na emigracji w Stanach Zjednoczonych w 1969, próba opisania historii literatury polskiej od jej początków do roku 1966 (pierwsze wydanie polskie skrócone zostało do wydarzeń z 1939, pełna wersja została wydana w 2010).

Geneza

Przyczyna powstania syntezy historyczno-literackiej Miłosza jest ściśle powiązana z jego biografią. W latach 60. poeta wykładał literaturę słowiańską na amerykańskich uniwersytetach. Prowadził wówczas między innymi wykłady z "Przeglądu literatury polskiej". Notatki z tych zajęć podyktował swojej studentce, Catherine S. Leach, która następnie je opracowała i w ten sposób powstała książka.

Treść

Sam Miłosz przyznawał: ,,Wystarczy zastanowić się chwilę, żeby dojść do wniosku, że napisanie literatury polskiej dla cudzoziemców jest przedsięwzięciem niemożliwym”. Pisał swój podręcznik z perspektywy emigranta, z dystansem do polskich spraw. W swojej książce nie ukrywa własnych niechęci i upodobań. Przyjmował własne kryteria oceny utworów, przez co dokonał przewartościowania niektórych epok, prądów literackich oraz oceny twórczości samych autorów. W niezwykle barwny sposób przemierzał kilka wieków polskiej literatury, co sprawiło, że "Historia literatury polskiej" nie przypomina nudnych, bezosobowych podręczników i czyta się ją bardzo dobrze.

Emigracja polska sprzeciwiała się sposobowi patrzenia Miłosza na polską literaturę. W odpowiedzi na ich zarzuty poeta napisał esej "O historii polskiej literatury, wolnomyślicielach i masonach", w którym bronił swoich poglądów.

Bibliografia

  • Teresa Walas, Czesław Miłosz jako historyk literatury polskiej, „Dekada Literacka”, 11 (94), 1994.