Hniszów
| Artykuł | 51°15′27″N 23°42′12″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 51°15'N, 23°42'E, 51°15'N, 23°41'E |
| - błąd | 2310 m |
| Odległość | 915 m |
| wieś | |
 Dąb Bolko w Hniszowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | 135[1] |
| Strefa numeracyjna | 82 |
| Kod pocztowy | 22-110[2] |
| Tablice rejestracyjne | LCH |
| SIMC | 0106170 |
Położenie na mapie gminy Ruda-Huta _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Ruda-Huta") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu chełmskiego  | |
 51°15′27″N 23°42′12″E/51,257500 23,703333 | |
_z_1772_r..jpg)
.jpg)
.jpg)
Hniszów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Ruda-Huta[3][4].
Wieś prawa wołoskiego, położona była na początku XVI wieku w ziemi chełmskiej województwa ruskiego[5]. W latach 1867–1954 miejscowość należała do gminy Świerże. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego. Wieś stanowi sołectwo gminy Ruda-Huta[6]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 135 mieszkańców[1] i była czternastą co do wielkości miejscowością gminy Ruda-Huta.
Części miejscowości
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1026450 | Czworaki | część wsi |
Historia
Miejscowość wzmiankowana na początku XVI wieku jako osada rycerska strzegąca przeprawy na Bugu. Na jej terenie osiedlali się też Wołosi. W 2. połowie XVIII w. wieś wchodziła w skład dóbr Świerże. W 1827 r. liczyła 30 domów i 182 mieszkańców.
Według "Słownika geograficznego Królestwa Polskiego" dobra Hniszów obejmowały folwark Hniszów o pow. 882 morgi, wieś Hniszów o pow. 662 morgi (35 gospodarstw) i Brzeziny o pow. 41 mórg (3 gosp.). W 1873 r. z dóbr Hniszów odsprzedano teren o pow. 367 mórg, na którym założono kolonie Jamne, Marysin i Wesołówka. Ostatnimi właścicielami majątku Hniszów byli Karpińscy. Po pierwszej wojnie światowej wznieśli oni nowy, drewniany dwór, rozebrany w 1957 r. Z majątku zachowały się pozostałości założenia dworsko-ogrodowego z jednym z najokazalszych w Polsce dębów szypułkowych dębem Bolko i kilkoma innymi drzewami – pomnikami przyrody. W 1910 r. wieś Hniszów niemal całkowicie spłonęła. W tym samym roku w miejscowości rozpoczęto budowę nowej, murowanej szkoły.
Według spisu powszechnego z 30 września 1921 r. Hniszów Kolonię zamieszkiwały 34 osoby, deklarujące się jako Polacy wyznania prawosławnego. Wieś Hniszów liczyła 268 mieszkańców, w tym 254 narodowości polskiej, 12 rusińskiej (ukraińskiej), 2 innej, wyznania rzym.–kat. 80, prawosławnego 188.
Po wybuchu drugiej wojny światowej i po jej zakończeniu część mieszkańców narodowości ukraińskiej opuściła miejscowość. W czasie drugiej wojny światowej w Hniszowie mieścił się posterunek niemieckiej straży granicznej, w listopadzie 1942 r. zaatakowany przez dwie drużyny Batalionów Chłopskich pod dow. Mariana Trendoty ps. Jan Pasek. Partyzanci uwolnili więźniów – członków BCh i zdobyli broń. W 1944 r. w wyniku pożaru spowodowanego przez Niemców spłonęły 42 domy.
W 1956 r. miejscowość została zelektryfikowana. Miejscowość należy do parafii rzymskokatolickiej w Świerżach. Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi też oraz Kościół Zielonoświątkowy – protestancka wspólnota o charakterze ewangelicznym. W 2000 r. miejscowość liczyła około 180 mieszkańców.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 351 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23].
- ↑ Grzegorz Jawor, Osady prawa wołoskiego i ich mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu, Lublin 2000, s. 212, 222.
- ↑ Jednostki pomocnicze gminy Ruda-Huta. Urząd Gminy Ruda-Huta. [dostęp 2015-10-16].
Bibliografia
- Tabella miast, wsi i osad Królestwa Polskiego, t. I, Warszawa 1827, s. 160.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. IV: Województwo lubelskie, Warszawa 1924, s. 15.
- A. Franecki, Ślady dziejów gminy Ruda Huta, Chełm-Ruda Huta 2010.
- A. Wawryniuk, Leksykon miejscowości powiatu chełmskiego, Chełm 2002.
Linki zewnętrzne
- Hniszów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 82.
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Osada leśna | |
| Integralne cz. miejscowości |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.35 N
- S: 50.20 N
- W: 21.52 E
- E: 24.25 E
Rudka (powiat chełmski) na mapie topograficznej Królestwa Polskiego z 1839 roku
Hniszów (pow. chełmski) na mapie D.G. Reymanna (XIX w.)
Hniszów na mapie Wojskowego Instytutu Geograficznego z 1933 r.
Hniszów (Nizow), powiat chełmski, na mapie Carte de la Pologne divisée par provinces et palatinats et subdivisée par districts construite par J. A. B. Rizzi Zannoni, Paryż 1772