Hołynka (rejon grodzieński)

Hołynka

Галынка

Państwo	Białoruś
Obwód	grodzieński
Rejon	grodzieński
Sielsowiet	Sopoćkinie
Populacja (2009) • liczba ludności	74
Nr kierunkowy	152
Kod pocztowy	231724
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego Hołynka
Położenie na mapie Białorusi (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Hołynka
53°46′33″N 23°34′06″E/53,775833 23,568333
Portal Białoruś

Hołynka (biał. Галынка, Hałynka) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie grodzieńskim, w sielsowiecie Sopoćkinie.

Znajduje się tu rzymskokatolicka parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Hołynce.

Geografia

Wieś położona jest 21 km na północny zachód od Grodna i 1 km od granicy polsko-białoruskiej^[1].

Historia

Zdaniem Józefa Maroszka w 1546 w miejscu późniejszej Hołynki mogła mieć miejsce nieudana próba założenia przez królową Bonę miasta Zygmuntowo^[2].

Najstarsza wzmianka o Hołynce pochodzi z 1586^[3]. Jako miasto wymieniają Hołynkę rejestry oraz inwentarze z 1715, 1744, 1775, 1794, 1834 i 1835^[4]. Wieś szlachecka położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego^[5].

Po III rozbiorze Polski miejscowość weszła w skład Królestwa Prus. W 1815 znalazła się w powiecie augustowskim Królestwa Polskiego, a w 1867 – w guberni suwalskiej. W latach 1921–1939 wchodziła w skład II Rzeczypospolitej i była centrum administracyjnym gminy Hołynka w powiecie augustowskim województwa białostockiego.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku Hołynka zamieszkiwana była przez 267 osób, wśród których 183 zadeklarowało wyznanie rzymskokatolickie, 9 prawosławne a 75 mojżeszowe. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy oznaczyli polską przynależność narodową. We wsi było 54 budynków^[6].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 roku miejscowość znalazła się pod okupacją radziecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR. 4 grudnia 1939 roku włączona do nowo utworzonego obwodu białostockiego. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. 22 lipca 1941 roku włączona w skład okręgu białostockiego III Rzeszy. W 1944 roku ponownie zajęta przez wojska radzieckie i włączona do obwodu grodzieńskiego Białoruskiej SRR. Od 1959 roku w rejonie grodzieńskim. Od 1991 roku miejscowość wchodzi w skład niepodległej Białorusi.

Zabytki i pomniki

We wsi znajduje się działający kościół rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża, a także kaplica. W przeszłości istniała także cerkiew greckokatolicka^[7].

Na kościelnym cmentarzu znajduje się pamiątkowy krzyż ku czci mieszkańców parafii Hołynka, którzy stracili życie w czasie II wojny światowej. Ma on formę krzyża łacińskiego ustawionego na postumencie, na którym umieszczono stylizowane płaskorzeźby krzyża i świec, a także tablicę z napisem w języku polskim: Pomordowanym mieszkańcom Parafii Hołynka w latach 1939–1945 w hołdzie pamięci rodacy^[8].

Przypisy

Bibliografia

• Роні Хайдэнрайх: Месцы памяці ахвяр камунізму ў рэгіёнах. W: Анна Камінскі (Рэд.): Месцы памяці ахвяраў камунізму ў Беларусі. Lipsk: Fundacja Badań nad Dyktaturą SED, 2011, s. 278. [dostęp 2018-06-18]. (biał.)
• Józef Maroszek: Zaginione miasto Zygmuntowo. W: Miasto – region – społeczeństwo. Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Wyrobiszowi w sześćdziesiątą rocznicę Jego urodzin. Białystok: Dział Wydawnictw Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, 1992, s. 51–67.

Linki zewnętrzne

• Hołynka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 116 .
• Aldukowszczyzna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 15 .