Holowniki projektu H-900/II

Holowniki projektu H-900/II
Kraj budowy	Polska
Użytkownicy	Marynarka Wojenna
Stocznia	Stocznia Remontowa Nauta, Gdynia
Wejście do służby	1979
Wycofanie	nadal
Zbudowane okręty	4
Okręty w służbie	3
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 185 ton pełna: 218 t
Długość	25,5 m
Szerokość	6,8 m
Zanurzenie	3,35 m
Napęd	silnik wysokoprężny o mocy 688 kW 1 śruba
Prędkość	11,5 węzła
Zasięg	1500 Mm przy prędkości 9 węzłów
Załoga	17

Holowniki projektu H-900/II – typ holowników portowo-redowych polskiej konstrukcji, zbudowanych dla Marynarki Wojennej w Stoczni Remontowej Nauta w Gdyni. Powstały cztery jednostki, o numerach H-3, H-4, H-5 i H-7, które wchodziły do służby od 1979 roku. Trzy z nich nadal służą w polskiej marynarce (stan na 2020 rok).

Projekt i budowa

Holowniki projektu H-900/II są przystosowaną do wymagań Marynarki Wojennej odmianą cywilnego projektu holowników H-900, opracowanego w Stoczni Remontowej Nauta. Stanowił on rozwinięcie wcześniejszego projektu H-800, którego dwie jednostki w wersji H-800/IV również służyły w Marynarce Wojennej^[1]. Główną zmianą w stosunku do poprzedników była instalacja napędu o większej mocy (oznaczenie 900 pochodziło od przybliżonej mocy silnika w KM)^[2]. Głównymi projektantami holowników tego typu byli inżynierowie Jan Arabas i Jerzy Matryba^[3]. Stocznia Nauta zbudowała na początku lat 80. serię cywilnych holowników, określanych jako projekt H-900/I^[1]. Na skutek wymagań Marynarki pomieszczenia liczebniejszej załogi, w stosunku do cywilnej wersji w projekcie H-900/II zastosowano podniesioną dziobówkę, a także inną sterówkę i komin^[3]. Przez to, pomimo zbliżonych wymiarów do projektu H-800, sylwetka holowników uległa znacznej zmianie^[1]. Kształt kadłuba spowodował zarazem, że marynarze nadali tym holownikom przezwisko „kaczory” lub „brzydkie kaczątka”^[3]. W kodzie NATO zaś projekt ten został oznaczony jako Bucha^[1].

Przeznaczeniem holowników tego projektu jest holowanie okrętów MW i tarcz artyleryjskich w obrębie portów, red i wzdłuż wybrzeża^[1]. Mogą też brać udział w akcjach ratowniczo-gaśniczych^[1]. Ze względu na wzmocnienia części dziobowej, mogą być używane do kruszenia lodu w obrębie portów i Zatoki Pomorskiej i Gdańskiej^[3]. Przystosowane są do samodzielnej żeglugi w rejonie II według Polskiego Rejestru Statków (w obrębie 50 Mm od brzegu i 100 Mm między portami na Bałtyku i Morzu Północnym, przez cały rok, w warunkach lodowych)^[3].

Dane taktyczno-techniczne

H-7

Długość całkowita jednostek wynosi 25,5 m (23 m między pionami), szerokości 6,8 m i zanurzenie maksymalne 3,35 metra (na rufie)^[1]. Wysokość boczna wynosi 3,55 metra^[1]. Wyporność standardowa wynosi 185 ton, zaś pełna 218 ton^[1].

Siłownię jednostki stanowi silnik wysokoprężny Cegielski-Sulzer 6AL25/30 o mocy 688 kW (935 KM) przy 750 obr./min, napędzający poprzez przekładnię redukcyjną (redukującą obroty układu napędowego do 375 obr./min) i linię wałów pojedynczą trójłopatową śrubę nastawną Zamech-Liaaen 3CP56 ACG50 umieszczoną w dyszy Korta, mogącą obracać się w zakresie 35° na obie burty^[1][2]. Prędkość maksymalna wynosi 11,5 węzła, zaś zasięg wynosi 1500 Mm przy prędkości 9 węzłów^[1]. Holownik zabiera zapas 21,35 tony paliwa^[1]. Uciąg na palu ma wartość 12 T^[1]. Energię elektryczną zapewniają dwa zespoły prądotwórcze ZE400/E o mocy 52 kVA każdy i napięciu 3 x 400/231V/50Hz (składające się z prądnicy prądu przemiennego i silnika SW400/E o mocy 55 kW przy 1500 obr./min)^[1].

Kadłub jednostki wykonany jest ze stali St 41 i podzielony jest na pięć przedziałów wodoszczelnych: I - skrajnik dziobowy ze skrzynią łańcuchową; II - pomieszczenia załogi (jedno dwunastoosobowe pomieszczenie mieszkalne i dwa dwuosobowe pomieszczenia mieszkalne; III - siłownia (silnik główny, agregaty prądotwórcze i pompy pożarowe), IV - magazyn oraz V - skrajnik rufowy z maszyną sterową^[1][2]. W umieszczonej na pokładzie wykonanej ze stopów aluminium (PA 11N i PA 20N) nadbudówce znajdują się: pomieszczenie dowódcy, kuchnia i jadalnia, blok sanitarny, magazyn prowiantu oraz szyb maszynowy (na dolnej kondygnacji)^[1][2]. Na pokładzie nawigacyjnym nadbudówki znajduje się główne stanowisko dowodzenia^[1]. Na szczycie (pokładzie namiarowym) znajduje się maszt oraz działko wodno-pianowe DWP-16, a za tylną ścianą nadbudówki na pokładzie głównym umieszczony jest główny hak holowniczy Kronos o uciągu 15 T z amortyzatorem sprężynowym i hydraulicznym oraz hak pomocniczy o takim samym uciągu^[1][2].

Sprzęt ratowniczy stanowią dwie pompy przeciwpożarowo-ratownicze 63WPs-254A/Z o wydajności 63 m³/h i wysokości podnoszenia słupa wody wynoszącej 60 metrów, zasilające działko wodno-pianowe^[1][2]. Jednostka wyposażona jest w radar nawigacyjny SRN-206^[1]. Wyposażenie uzupełniało sześć pachołków cumowniczych i dwa holownicze^[4]. Autonomiczność okrętu wynosi 14 dób^[1].

Załoga holownika składa się z 17 osób^[1]. Okręt ma możliwość krótkotrwałego przyjęcia na pokład grodziowy 50 osób^[3].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Jarosław Ciślak: Polska Marynarka Wojenna 1995: okręty, samoloty i śmigłowce, uzbrojenie, organizacja. Warszawa: Lampart & Bellona, 1995, seria: Ilustrowana Encyklopedia Techniki Wojskowej. 6. ISBN 83-86776-08-0.
• Tomasz Grotnik. Mistrzowie drugiego planu. „Morze”. Nr 9/2017 (24), 2017. Zespół Badań i Analiz Militarnych. ISSN 2543-5469.