Horst Bienek

Tablica pamiątkowa na ścianie domu rodzinnego pisarza w języku polskim...
...jak i niemieckim.

Horst Bienek (ur. 7 maja 1930 w Gliwicach, zm. 7 grudnia 1990 w Monachium) – niemiecki pisarz, publicysta, tłumacz, reżyser filmowy.

Życiorys

Dzieciństwo spędził w robotniczej części Gliwic. W 1945 został wysiedlony do Niemiec (decyzję o opuszczeniu Gliwic podjął samodzielnie, ponieważ zakazano używania języka niemieckiego i przestała wychodzić niemieckojęzyczna prasa) i znalazł się w radzieckiej strefie okupacyjnej. Pobierał nauki u Bertolta Brechta w Berlinie Wschodnim.

W 1951 został aresztowany przez NKWD pod zarzutem działania przeciwko polityce kulturalnej NRD i skazany na dwadzieścia pięć lat ciężkiej pracy w Workucie (ZSRR). W 1955 na podstawie amnestii został zwolniony i osiadł w RFN, gdzie pracował jako redaktor radiowy, lektor i reżyser teatralny.

Uważał się za niemieckojęzycznego Ślązaka. Gliwice odwiedził w 1987, czterdzieści dwa lata po ich opuszczeniu, przy okazji realizacji filmu biograficznego. Wyraził wtedy opinię, że to Niemcy sami spowodowali utratę Śląska, popierając politykę Adolfa Hitlera.

W swoich pierwszych pracach zajmował się doświadczeniami okresu łagrowego. Później swoją literacką twórczość związał z Gliwicami i Górnym Śląskiem. Najwyżej cenionym dziełem Bienka jest gliwicka tetralogia: Pierwsza polka, Wrześniowe światło, Czas bez dzwonów oraz Ziemia i ogień.

Akcja wspomnianych powieści toczy się w Gliwicach w okresie II wojny światowej, a w losach bohaterów odnaleźć można liczne wątki autobiograficzne. Zmarł na AIDS 7 grudnia 1990 w Monachium[1].

Jest także wydawcą albumu zdjęć przedwojennego Śląska Album śląski (Schlesischer Bilderbogen (Siedler, Berlin, 1986) oraz autorem eseju poświęconego tej pracy. Autorką zdjęć jest Ursula Ebell-Schwager.

Ulicę przy której stoi jego rodzinny dom w Gliwicach Zatorzu (niem. Stadtwald) nazwano jego imieniem, a na samym budynku umieszczono pamiątkową tablicę.

Twórczość

  • Cela (Die Zelle, 1968)
  • Pierwsza polka (Die erste Polka, 1975), (powieść została sfilmowana przez Klausa Emmericha)
  • Wrześniowe światło (Septemberlicht, 1977)
  • Czas bez dzwonów (Zeit ohne Glocken, 1979)
  • Ziemia i ogień (Erde und Feuer, 1982)
  • Gliwickie dzieciństwo (Gleiwitzer Kindheit, 1976)
  • Opis pewnej prowincji (Beschreibung einer Provinz, 1983)
  • Zamek Königswald (Königswald oder Die Letzte Geschichte, 1984)
  • Stopniowe zamieranie krzyku (Das allmähliche Ersticken von Schreien, 1987)
  • Podróż w krainę dzieciństwa (Reise in die Kindheit, 1988)
  • Brzozy i wielkie piece. Dzieciństwo na Górnym Śląsku (Birken und Hochöfen. Eine Kindheit in Oberschlesien, 1990).

Przypisy

  1. Katarzyna Kuchowicz, Pielgrzymka do ojczyzny. Horsta Bienka powrót do Gliwic., 2015.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie