Hotel „Cracovia”
![]() | |
![]() Widok z Gmachu Głównego Muzeum Narodowego | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | al. marsz. Ferdynanda Focha 1 |
Styl architektoniczny | modernizm |
Architekt | |
Inwestor | Polskie Biuro Podróży „Orbis” |
Rozpoczęcie budowy | 1960 |
Ukończenie budowy | 1965 |
Pierwszy właściciel | Polskie Biuro Podróży „Orbis” |
Obecny właściciel | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() |
Hotel Orbis „Cracovia” – hotel w Krakowie, w dzielnicy VII przy al. Marsz. Ferdynanda Focha 1, na Półwsiu Zwierzynieckim.
Modernistyczny budynek został wzniesiony w latach 1960–1965 według projektu Witolda Cęckiewicza dla Polskiego Biura Podróży „Orbis”. Zespół hotelu „Cracovia” i kina „Kijów” został wpisany do rejestru zabytków w 2016. Do 2011 należał do Grupy Hotelowej Orbis. Od 2016 własność Muzeum Narodowego w Krakowie.
Historia
Został wybudowany w latach 1960-1965 według projektu Witolda Cęckiewicza, ówczesnego architekta miasta Krakowa, na fundamentach niedoszłego Domu Związkowca. Otwarty 22 czerwca 1965[2], był wówczas najdłuższym (150 m) oraz jednym z największych i najnowocześniejszych hoteli w Polsce. Budowa na podmokłym terenie blisko zasypanego starorzecza Rudawy początkowo napotkała problemy (wsiąkły fundamenty), które rozwiązano podejmując decyzję o budowie hotelu na żelbetowej płycie. Podczas realizacji obiektu po raz pierwszy w kraju zastosowano w hotelarstwie system konstrukcji wielkopłytowej, co znacznie przyspieszyło tempo montażu powtarzalnych kondygnacji mieszkalnych. Innowacją było także użycie elementów konstrukcyjnych stanowiących jednocześnie obudowę pionów sanitarnych[3]. Nazwę nadał Włodzimierz Reczek, przewodniczący Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki.
W hotelu „Cracovia” zrealizowano filmy Jowita (1967) i Spis cudzołożnic (1994).
Pięciopiętrowy budynek posiadał 510 miejsc noclegowych w 309 pokojach i 9 apartamentach oraz m.in. restaurację (ok. 500 miejsc gastronomicznych), kawiarnię, salę konferencyjną i kasyno do dyspozycji gości, a także duży zespół handlowy, 22 stanowiska garażowe, obszerny parking oraz w bezpośrednim sąsiedztwie kino „Kijów”[3].
28 kwietnia 2011 hotel został wpisany do gminnej ewidencji zabytków, zaś następnego dnia do wojewódzkiej.
Pod koniec czerwca 2011 hotel zakończył działalność operacyjną i został zamknięty. W tym samym roku nieruchomość kupiła za 32 mln zł spółka Echo Investment. W umowie znalazł się zakaz prowadzenia w budynku działalności hotelowej przez 10 lat pod groźbą kary na rzecz Orbisu w wysokości 5 mln zł[4].
Na parterze budynku znajdują się punkty usługowe oraz sklepy: z instrumentami muzycznymi, ze sprzętem sportowym, cukiernia, fryzjer, galeria plakatu. Od listopada 2017 na parterze znajduje się Forum Designu[5] - showroom prezentujący dzieła polskich projektantów sztuki użytkowej[6].
Muzeum Narodowe w Krakowie
W 2016 budynek został odkupiony przez Skarb Państwa od spółki Echo Investment za 29 mln zł netto dla Muzeum Narodowego w Krakowie[7].
Wystawy:
- Cracovia – więcej niż hotel. Ceramika i ubiory od 19 maja 2017 do 6 czerwca 2017.
- Odwilż 56 – Cracovia 65. Wystawa architektury Witolda Cęckiewicza od 23 listopada 2017 do 21 stycznia 2018.
- ZOBACZ! Młodzi Artyści z Wydziału Grafiki ASP w Krakowie od 6 czerwca 2019 do 20 czerwca 2019
- Dawny Hotel Cracovia, od 6 do 8 września 2019
- Tożsamość, 100 lat polskiej architektury od 27 września 2019 do 15 grudnia 2019
- Dawny Hotel Cracovia, lipiec/sierpień 2020[8]
- Wiedeń buduje, budownictwo mieszkaniowe w latach 1920-2020, od 11 lutego do 29 maja 2022
Mozaika Miasta
proj. Heleny i Romana Husarskich.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2018-01-14] .
- ↑ Dziennik Polski. 1965, nr 147 (23 VI) = nr 6648 - 20/26, s. 4
- ↑ a b Zenon Błądek: Dzieje krajowego hotelarstwa od zajazdu do współczesności: fakty, obiekty, ludzie. Poznań-Warszawa: Palladium Architekci, 2003, s. 42. ISBN 83-89284-02-2.
- ↑ Aleksander Gurgul: Państwo kupiło dawny hotel Cracovia za ponad 29 mln zł. wyborcza.pl, 29 grudnia 2016. [dostęp 2017-01-23].
- ↑ Forum Designu - Polski młody design' - Forum Designu, forumdesignu.pl [dostęp 2019-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-02] .
- ↑ Wyborcza.pl, krakow.wyborcza.pl [dostęp 2019-02-13] .
- ↑ Marek Kozubal. Muzeum Narodowe urośnie. „Życie Krakowa i Małopolski (dodatek do dziennika 'Rzeczpospolita')”, s. R6, 9 stycznia 2017.
- ↑ Duch Hotelu „Cracovia” wychodzi „na pole” - Patronaty - Radio Kraków, radiokrakow.pl [dostęp 2021-05-18] (pol.).
Bibliografia
- Małgorzata I. Niemczyńska: Hotel Cracovia - sentymentalny adres, Gazeta Wyborcza Kraków z 15 czerwca 2012, s. 6
- Strona Muzeum. [dostęp 2017-08-11].
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Muzeum Narodowe-Hotel Cracovia, wnętrze-recepcja, al. F. Focha 1, Kraków
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dawny Hotel Cracovia (1960 proj. arch. Witold Cęckiewicz), al. Ferdynanda Focha 1, Kraków
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Muzeum Narodowe-Hotel Cracovia, foyer, złota mozaika (1965 proj. Krystyna Zgud-Strachocka), al. F. Focha 1, Kraków
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Muzeum Narodowe-Hotel Cracovia, wnętrze-mozaika „Miasta” proj. Helena i Roman Husarscy (1965), al. F. Focha 1, Kraków
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Muzeum Narodowe-Hotel Cracovia, wnętrze-sala restauracji, al. F. Focha 1, Kraków
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dawny Hotel Cracovia (1960 proj. arch. Witold Cęckiewicz), restauracja, al. Ferdynanda Focha 1, Kraków
Logo of the National Museum in Kraków.
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Muzeum Narodowe-Hotel Cracovia, fasada południowa, al. F. Focha 1, Kraków