Hotel Europejski w Warszawie

Raffles Europejski Warsaw
Hotel Europejski
Symbol zabytku nr rej. MZ/211 z 1.07.1965
Ilustracja
Budynek hotelu, widok od strony ul. Krakowskie Przedmieście
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Krakowskie Przedmieście 13

Typ budynku

hotel

Styl architektoniczny

neorenesansowe elewacje, z elementami renesansu włoskiego

Architekt

Henryk Marconi przy współpracy Marcelego Berendta, Leandro Marconiego oraz Władysława Mierzejewskiego

Inwestor

Aleksander Przezdziecki[1]
oraz Aleksander Przezdziecki, Władysław i Ksawery Pusłowski[2]

Kondygnacje

4

Rozpoczęcie budowy

1855

Ukończenie budowy

1877

Ważniejsze przebudowy

1907 według projektu Czesława Przybylskiego i Antoniego Jawornickiego, 2013-2018

Zniszczono

1944

Odbudowano

1949–1951 według projektu Bohdana Pniewskiego

Pierwszy właściciel

Aleksander Przezdziecki (7/8) i Rozalia Wambach (1/8)

Kolejni właściciele

Władysław i Ksawery Pusłowscy oraz Aleksander Przezdziecki
ks. Czetwertyńska i hr. Przezdzieccy (1920)
Hotel Europejski S.A. - HESA[3]
Akademia Wojskowo-Polityczna (1948–1954)
Orbis (1954–2005)

Obecny właściciel

H.E.S.A. Sp. z o.o. Sp.K.

Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Raffles Europejski Warsaw”
Ziemia52°14′30″N 21°00′52″E/52,241667 21,014444
Strona internetowa
Hotel Europejski w 1934, widoczne wejście główne

Hotel Europejski, od 2018 Raffles Europejski Warsaw – hotel w Warszawie, zbudowany etapami w latach 1855–1877 według projektu Henryka i Leandra Marconich. Uznawany wówczas za najbardziej luksusowy w mieście. Wznowił działalność w 2018 pod marką sieci Raffles.

Historia

W połowie XVII wieku w miejscu hotelu znajdował się dwór Jana Oborskiego, starosty sochaczewskiego, a w XVIII wieku barokowy pałac Ogińskich. Na początku XIX wieku nieruchomość nabył bogaty stolarz warszawski Ferdynand Gerlach, który urządził tam hotel[4].

Budynek, zaprojektowany przez Henryka Marconiego[5], powstał w miejscu budynku zburzonego hotelu Gerlacha[4][6]. Część gmachu od strony obecnej ul. Ossolińskich, ul. Karaszewicza-Tokarzewskiego i placu Piłsudskiego została wzniesiona w latach 1855–1857[5]. W latach 1857–1859 powstała część od ul. Ossolińskich i Krakowskiego Przedmieścia[7]. Budowa została dokończona w latach 1876–1877[7]. Hotel Europejski był pierwszym nowoczesnym hotelem w Warszawie[7]. Od końca XIX wieku w budynku działało centralne ogrzewanie[8].

Hotel był pierwszą siedzibą Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych oraz kolejną lokalizacją popularnej cukierni Lourse'a (1871–1944)[9][10][11].

W czasie powstania styczniowego w dniu 10 października 1863 przed hotelem stracony został czeladnik cukierniczy Emilian Chodakowski za udział w zamachu na carskiego agenta Bertolda Hermaniego[12]. W 1877 w hotelu uruchomiono pierwszą w mieście windę osobową[13].

W lutym 1918 w hotelu popełnił samobójstwo oficer Legionów Polskich, mjr kanc. Ludwik Eydziatowicz[14][15]. W 1920 otwarto w nim księgarnię spółki Trzaska, Evert i Michalski[16]. W 1938 hotel dysponował 250 pokojami.

Po zniszczeniach wojennych, przedwojenni właściciele uruchomili restaurację i rozpoczęli remont budynku. W 1948 hotel zajęło Ministerstwo Obrony Narodowej i dokończyło odbudowę budynku z przeznaczeniem na Akademię Wojskowo-Polityczną im. Feliksa Dzierżyńskiego (1951–1954).

W latach 1957–1961 budynek został ponownie zaadaptowany na hotel[7], którym zarządzała grupa hotelowa Orbis. W 1965 zagrał tu koncert The Golden Gate Quartet.

W 1989 podjęto próbę renowacji gmachu, w co był zaangażowany Gene Gutowski, zakończonej niepowodzeniem[17]. W 1991 spadkobiercy właścicieli nieruchomości rozpoczęli starania o jej odzyskanie. W 1993 została reaktywowana przedwojenna spółka akcyjna Hotel Europejski, a minister gospodarki przestrzennej i budownictwa stwierdził nieważność orzeczenia prezydenta Warszawy z 1948 o odmowie przyznania spółce własności czasowej z powodu dekretu Bieruta[18]. W kwietniu 2005 zostało podpisane porozumienie z władającą nieruchomością spółką Accor-Orbis, a we wrześniu została ona przekazana spółce Hotel Europejski[18].

W latach 2009–2014 w budynku mieściła się siedziba Radia Wnet[19].

W 2012 do grona właścicieli hotelu dołączyła szwajcarska milionerka Vera Michalski-Hoffmann (jako większościowy udziałowiec w spółce będącej właścicielem hotelu)[20].

W czasie prowadzonego w latach 2013–2018 remontu, za zgodą stołecznego konserwatora zabytków, budynek został nadbudowany – w miejscu strychu powstały dwie nowe kondygnacje z ok. 7 tys. m² powierzchni biurowej. Projekt nadbudowy wywołał kontrowersje[21].

Hotel wznowił działalność w maju 2018 pod marką luksusowej sieci Raffles, jako Raffles Europejski Warsaw[22]. Na ostatnim piętrze urządzono przestrzeń biurową i coworkingową[23].

Hotel siedzibą przedstawicielstw dyplomatycznych

Przypisy

  1. dla dwóch pierwszych faz budowy, Andrzej Rottermund: Hotel Europejski, PWN Warszawa 1972.
  2. dla ostatniej trzeciej fazy budowy, Andrzej Rottermund: Hotel Europejski, PWN Warszawa 1972.
  3. Spółka założona w 1921 przez rodziny Czetwertyńskich i Przezdzieckich; zob. Andrzej Rottermund: Hotel Europejski, PWN Warszawa 1972 oraz statut spółki z 11 maja 1921 r.
  4. a b Jadwiga Waydel Dmochowska: Jeszcze o dawnej Warszawie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1960, s. 94.
  5. a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 264. ISBN 83-01-08836-2.
  6. Stefan Kieniewicz: Warszawa w latach 1795–1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 121.
  7. a b c d Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 76.
  8. Stefan Kieniewicz: Warszawa w latach 1795–1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 200.
  9. Stanisław Szenic: Najstarszy szlak Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1955, s. 210.
  10. Beata Meller. „U Lourse'a". „Almanach Muzealny”. 1, s. 81, 1997. 
  11. Kurjer Warszawski, „Kurjer Warszawski 1871 nr 221”, 7 października 1871.
  12. Ryszard Kołodziejczyk, Rocznik Warszawski 1960, t.1, "Warszawska Żandarmeria Narodowa w Powstaniu Styczniowym", s. 164
  13. Ewa Klekot (red.): Dane warszawskie. Warszawa: Muzeum Warszawy, s. Tab. Pierwsze razy. ISBN 978-83-65777-55-3.
  14. Wiadomości bieżące. Nagły zgon. „Kurjer Warszawski”, s. 3, Nr 47 z 15 lutego 1918. 
  15. Śmierć majora Eydziatowicza. Rozpacz z powodu Chełmszczyzny. „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, s. 1, Nr 50 z 20 lutego 1918. 
  16. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 903. ISBN 83-01-08836-2.
  17. Gene Gutowski: Od Holocaustu do Hollywood. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004, s. 357-359. ISBN 83-08-03549-3.
  18. a b Biznes kosztem sentymentu. „Rzeczpospolita (dodatek Życie Mazowsza)”, s. R6, 31 stycznia 2018. 
  19. POZNAJ WNET - WNET.fm, wnet.fm [dostęp 2020-08-13].
  20. Michał Wojtczuk, Hotel Europejski będzie najbardziej luksusowy w Polsce, Gazeta Wyborcza, 20 września 2012 r.
  21. Michał Wojtczuk. Najbardziej luksusowy prawie gotowy. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 19 kwietnia 2017. 
  22. Michał Wojtczuk. Hotelowa gorączka w Warszawie. „Gazeta Stołeczna”, s. 6, 4 czerwca 2018. 
  23. WeWork z kolejną lokalizacją w Warszawie – oficjalne otwarcie w Hotelu Europejskim. mamstartup.pl, 1 lipca 2019. [dostęp 2019-07-02].
  24. Mariusz Mróz: Utworzenie Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce, Przegląd Historyczno-Wojskowy 3/2019
  25. a b c Haliczanin : kalendarz powszechny zastosowany do potrzeb wszystkich mieszkańców Małopolski i Kresów Wschodnich na rok Pański 1923, Lwów
  26. „Kalendarz Powszechny Haliczanin zastosowany do potrzeb wszystkich mieszkańców Małopolski i Wschodnich Kresów na rok pański 1925, który jest rokiem zwyczajnym liczącym 365 dni”, Lwów 1925
  27. Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1937

Bibliografia

  • Stanisław Szenic, Józef Chudek: Najstarszy szlak Warszawy, PIW, Warszawa 1955, 367 s.
  • Andrzej Rottermund: Hotel Europejski, PWN Warszawa 1972, 91 s.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Warschau. Hotel Europejski, Bestanddeelnr 190-0031.jpg
Autor: Willem van de Poll, Licencja: CC0
Collectie / Archief : Fotocollectie Van de Poll

Reportage / Serie : Reis naar Polen
Beschrijving : Warschau. Hotel Europejski
Annotatie : Hotel Europejski heeft een complexe bouwgeschiedenis die begint in 1855. Het gebouw werd meerdere malen vergroot en verbouwd en brandde in 1944 volledig uit. Na herstel was het van 1949 tot 1951 een militaire academie. In de periode 1957-1962 werd het weer verbouwd tot hotel
Datum : 1934
Locatie : Polen, Warschau
Trefwoorden : hotels
Fotograaf : Poll, Willem van de, [onbekend]
Auteursrechthebbende : Nationaal Archief
Materiaalsoort : Glasnegatief
Nummer archiefinventaris : bekijk toegang 2.24.14.02
Bestanddeelnummer : 190-0031

Reacties Geplaatst door Bogusia op 12 februari 2013 - 09:59.

Het is hotel Europejski aan het Pilsudski Plein.
Hotel Europejski w Raffles Warszawie 2019.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Budynek Hotelu Europejskiego w Warszawie