Hr. Ms. Van Galen (1928)

Van Galen
Ilustracja
Klasaniszczyciel
TypAdmiralen (II seria - Van Galen)
Historia
StoczniaFijenoord w Rotterdamie
Położenie stępki28 maja 1927
Wodowanie28 czerwca 1928
 Koninklijke Marine
Wejście do służby22 października 1929
Zatopiony10 maja 1940
Los okrętuzłomowany
Dane taktyczno-techniczne
Wypornośćstandardowa: 1316 ts
pełna: 1650 ts
Długość98,15 m
Szerokość9,53 m
Zanurzenie2,97 m
Napęd
2 turbiny parowe Parsonsa o mocy 31 000 KM, 3 kotły parowe Yarrow, 2 śruby
Prędkość34 węzły
Zasięg3300 Mm przy 18 w
Uzbrojenie
4 działa 120 mm L/50 (4xI)
1 działo plot 75 mm L/55
4 działa plot 40 mm (4xI)
4 wkm 12,7 mm
6 wt 533 mm (2xIII)
4 mbg (12 bomb)
Załoga120

Hr. Ms. Van Galen – holenderski niszczyciel z okresu międzywojennego i II wojny światowej, typu Admiralen. Nosił znak burtowy VG. Został zatopiony przez niemieckie lotnictwo 10 maja 1940. Nazwę tę nosił m.in. także niszczyciel z 1942 r.

Budowa i opis

„Van Galen” należał do typu standardowych holenderskich niszczycieli z okresu międzywojennego, określanego jako typ Admiralen (admirałowie), budowanego według projektu brytyjskiego. Był pierwszym ukończonym z czterech okrętów drugiej zmodyfikowanej serii typu Admiralen, określanej też stąd czasami jako typ Van Galen. Budowany był w stoczni Maatschappij voor Scheepsen Werktuigbouw Fijenoord w Rotterdamie, pod numerem 307[1]. Położenie stępki miało miejsce 28 maja 1927 (wraz z bliźniaczym „Witte de With”), wodowanie 28 czerwca 1928 roku. Okręt wszedł do służby 22 października 1929 roku[1]. Nazwę otrzymał na cześć holenderskiego oficera marynarki Johana van Galen (1604-1653).

Niszczyciele typu Admiralen były typowymi niszczycielami średniej wielkości okresu międzywojennego. Ich kadłub miał podniesiony pokład dziobowy na ok. 1/3 długości, sylwetka była dwukominowa. Uzbrojenie główne drugiej serii składało się z 4 pojedynczych dział kalibru 120 mm Bofors L/50 No.5, umieszczonych po dwa na dziobie i rufie w superpozycji[2]. Uzbrojenie przeciwlotnicze średniego kalibru składało się z jednego działa 75 mm na śródokręciu, między kominami. W drugiej serii wzmocniono uzbrojenie małokalibrowe, które stanowiły 4 działka 40 mm Vickers i 4 wkm-y. Uzbrojenie torpedowe, przeciętne dla tej klasy okrętów, stanowiło sześć wyrzutni torped kalibru 533 mm w dwóch potrójnych aparatach. Uzbrojenie przeciw okrętom podwodnym stanowiły 4 miotacze bomb głębinowych, z zapasem 3 bomb na każdy[3]. Na torach minowych okręty mogły przenosić 24 miny morskie[3]. Unikalną cechą wśród okrętów tej klasy była możliwość przenoszenia wodnosamolotu zwiadowczego Fokker C.VIIW, stawianego na wodę za pomocą dźwigu, jednakże przenoszenie go nie było jednak praktyczne i do początku wojny wodnosamoloty zdjęto[2].

Napęd niszczycieli stanowiły 2 turbiny parowe Parsonsa o mocy 31 000 KM, umieszczone we wspólnej maszynowni, napędzające 2 śruby. Zasilane były w parę przez 3 kotły parowe Yarrow, umieszczone w dwóch kotłowniach. Prędkość maksymalna wynosiła 34 węzły (podczas prób, przy przeciążaniu siłowni, niszczyciel „Piet Hein” osiągnął 36,1 w)[3].

Służba

Po wejściu do służby, „Van Galen”, służył początkowo na krótko na wodach Holandii. 18 stycznia 1930 r. wypłynął w celu przebazowania do Holenderskich Indii Wschodnich, płynąc przez Amerykę Południową i wokół Afryki i odwiedzając po drodze m.in. Curacao, Barbados, Trynidad, Pernambuco, Bomę, Kapsztad, Mombasę i Kolombo. Na miejsce, do Sabangu dotarł 19 maja 1931, stając się drugim nowoczesnym holenderskim niszczycielem stacjonującym w Indiach Wschodnich (został uprzedzony przez „Witte de With”, który wypłynął po nim)[1].

Jako jedyny z niszczycieli typu Admiralen, „Van Galen” nie zakończył służby na wodach Indii Wschodnich, gdyż 7 kwietnia 1940 roku został odesłany do Holandii, która pozostawała neutralna w początkowym okresie II wojny światowej[1]. Płynąc przez Kanał Sueski, dopłynął 8 maja do Den Helder, po czym do Rotterdamu. 10 maja 1940 Holandia została zaatakowana przez Niemcy i „Van Galen” brał udział w odpieraniu nalotów lotnictwa, w rejonie szlaku wodnego Nieuwe Waterweg[1]. Został jeszcze tego samego dnia wysłany w celu ostrzelania wojsk niemieckich na lotnisku Waalhaven w Rotterdamie, lecz w drodze został uszkodzony przez niemieckie lotnictwo i został skierowany do portu Merwehaven, gdzie zatonął[4] (otrzymał cztery trafienia bombami podczas nalotu 36 bombowców Heinkel He 111[1] z jednostki KG 4[5]). Ponieważ wrak utrudniał żeglugę, został 23 października 1941 podniesiony przez Niemców i odholowany do rejonu Hendrik-Ido-Ambacht, gdzie został złomowany[4] (według innych źródeł, pozostał tam do końca wojny)[1]. Był pierwszym utraconym niszczycielem typu Admiralen i jedynym utraconym w Europie.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g S. Brzeziński, Holenderskie..., s. 24–26.
  2. ↑ a b S. Patianin, M. Barabanow, Korabli...
  3. ↑ a b c S. Brzeziński, Holenderskie..., s. 4–10.
  4. ↑ a b Jan Visser: Admiralen-class destroyer w serwisie netherlandsnavy.nl [dostęp 2013-05-04].
  5. ↑ Jürgen Rohwer, Chronik des Seekrieges 1939–1945 [dostęp 2013-05-05].

Bibliografia

  • Sławomir Brzeziński: Holenderskie niszczyciele typu Evertsen & Van Galen. BS: Wyszków, 2001. ISBN 83-87918-19-9.
  • S.W. Patianin, M.S. Barabanow (С.В. Патянин, М.С. Барабанов): Korabli Wtoroj mirowoj wojny – WMS Niderlandow i małych stran Zapadniej Jewropy (Корабли Второй мировой войны. ВМС Нидерландов и малых стран Западной Европы), seria Morskaja Kampanija 2/2006.
Niszczyciele typu Admiralen
I seria (Van Ghent)
II seria (Van Galen)

Media użyte na tej stronie

Hr. Ms. Van Galen (1929).jpg
Dutch Admiralen-class destroyer Van Galen (1929)