Hrabiowie szydłowieccy

Hrabia na Szydłowcu – tytuł właścicieli Szydłowca i jego dóbr. Noszono go od XVI w. do 1828 r.

Po raz pierwszy tytułem tym posługiwał się Krzysztof Szydłowiecki. Uzyskał go wraz z Orderem Smoka nadanym przez cesarza Maksymiliana I. Tytuł stał się dziedzicznym po przejęciu majątku przez Radziwiłłów. Możliwość posługiwania się nim otrzymał Mikołaj Radziwiłł „Czarny” po małżeństwie z Elżbietą Szydłowiecką, 10 lipca 1553 r. Dokumentem z tego dnia cesarz Ferdynand podniósł miasto i zamek w Szydłowcu (Schiedlowietz) do siedziby hrabstwa[1], które obejmowało dobra szydłowieckie nazywane odtąd hrabstwem. Posługiwali się nim kolejni spadkobiercy klucza szydłowieckiego. Ostatnim faktycznym hrabią z Radziwiłłów był Konstanty Mikołaj, w którego imieniu w 1802 r. odsprzedano Szydłowiec Annie Jadwidze Sapieżynie. Przestał on jednak obowiązywać w 1828 r., kiedy to właścicielka sprzedała dobra skarbowi Królestwa Polskiego.

Hrabią szydłowieckim nazywał się również Antoni Henryk Radziwiłł. Jednak nie miał on prawa posługiwania się tym tytułem.

Hrabiowie szydłowieccy

Lp.OkresOsobaUrodzonyZmarłUwagi
I.II-XII 1532Krzysztof Szydlowiecki.PNGKrzysztof Szydłowiecki1467, Szydłowiec29 XII 1532, Kraków
II.1532-1562Elżbieta Szydłowiecka.jpegElżbieta Szydłowiecka1533, Szydłowiec1562, Wilno1548–1562 wspólnie z mężem, Mikołajem Radziwiłłem „Czarnym”.
III.1548-1565Mikołaj Radziwiłł Czarny.JPGMikołaj Radziwiłł „Czarny”4 lutego 1515, Nieśwież28/29 maja 1565, Łukiszki1548–1562 wspólnie z żoną, Elżbietą Szydłowiecką.
IV.1565-1616Mikołaj Krzysztof Radziwiłł Sierotka.PNGMikołaj Krzysztof Radziwiłł „Sierotka”2 sierpnia 1549, Ćmielów28 lutego 1616, Nieśwież
V.1616-1636Albrycht Władysław Radziwiłł.JPGAlbrycht Władysław Radziwiłł16 czerwca 1589, Nieśwież20 lipca 1636, Czernawczyce
VI.1636-1642Zygmunt Karol Radziwiłł.JPGZygmunt Karol Radziwiłł4 grudnia 1591, Nieśwież5 listopada 1642, Asyż
VII.1642-1697Dominik Mikołaj Radziwiłł.PNGDominik Mikołaj Radziwiłł1643, Nieśwież27 lipca 1697, Warszawa
VIII.1697-1721Michał Antoni Radziwiłł.JPGMichał Antoni Radziwiłł1 października 1687, Nieśwież29 sierpnia 1721, Uciecha
1721–1722Michał Kazimierz Radziwiłł „Rybeńko”Hrabstwem zarządzał gubernator szydłowiecki, Franciszek Orda[2].
IX.1722-1751Leon Michał Radziwiłł.JPGLeon Michał Radziwiłł11 kwietnia 1722, Nieśwież7 marca 1751, Szydłowiec1722–1742 objęty kuratelą Marcjanny z Siesickich Radziwiłłowej i Michała Kazimierza Radziwiłła „Rybeńki”. Dobrami w tym czasie zarządzał faktycznie Mikołaj Leszczyński jako gubernator szydłowiecki.[3]
X.1751-1795Mikołaj Radziwiłł (1746-1795).JPGMikołaj Radziwiłł20 października 17463 maja 1795, Szydłowiec
XI.1795-1800POL Maciej Radziwiłł.jpgMaciej Radziwiłł1749, Warszawa2 września 1800, Dobrut
XII.1800-1802Kanstantyn Radzivił. Канстантын Радзівіл (F. Lampi, XIX).jpgKonstanty Mikołaj Radziwiłł5 kwietnia 1793, Rzym6 kwietnia 1869, PołoneczkaPrzez dwa lata pod kuratelą matki. Nigdy faktycznie nie zarządzał majątkiem sprzedanym w 1802 r. Nadal używał tytułu hrabia na Szydłowcu.
XIII.1802-1828Hanna Sapieha (Zamojskaja). Ганна Сапега (Замойская) (K. Wojniakowski, 1798).jpgAnna Jadwiga Sapieżyna177227 listopada 1859, WarszawaMajątek zarządzany przez Filipa Pigłowskiego i Stanisława Staszica

Przypisy

  1. S. Górzyński, J. Grala, W. Piwkowski, V. Urbaniak, T. Zielińska, Radziwiłłowie herbu Trąby, Warszawa 1996, s.48
  2. Jacek Wijaczka, Żydzi w Szydłowcu do końca XVIII wieku, [w:] Jacek Wijaczka (red.), Żydzi szydłowieccy: Materiały sesji popularnonaukowej 22 lutego 1997 roku, Szydłowiec: MLIM, 1997, s. 18, ISBN 83-904721-3-9.
  3. Jacek Wijaczka, Michał Antoni i Leon Michał Radziwiłłowie - właściciele zamku i miasta Szydłowca, [w:] Jacek Wijaczka (red.), Zamek szydłowiecki i jego właściciele: Materiały sesji popularnonaukowej 24 lutego 1994 roku, Szydłowiec: MLIM, 1996, s. 116, ISBN 83-904721-0-4.

Bibliografia

  • Hrabstwo Szydłowieckie Radziwiłłów pod red. Zenona Guldona, Szydłowiec 1994
  • Zamek Szydłowiecki i jego właściciele pod red. Jacka Wijaczki, Szydłowiec 1996

Media użyte na tej stronie