Hruszowice

Hruszowice

wieś
Parafialna cerkiew greckokatolicka w przysiółku Gaje
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	przemyski
Gmina	Stubno
Liczba ludności (2011)	331[1][2]
Strefa numeracyjna	16
Kod pocztowy	37-724[3]
Tablice rejestracyjne	RPR
SIMC	0611637[4]
Położenie na mapie gminy Stubno Hruszowice
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Hruszowice
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Hruszowice
Położenie na mapie powiatu przemyskiego Hruszowice
49°56′17″N 22°59′25″E/49,938056 22,990278

Hruszowice (w latach 1977–1981 Gruszowice) (ukr. Грушовичі) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Stubno^[4][5].

Opis

Hruszowice należą prawdopodobnie do najstarszych osad w tym rejonie. Badania archeologiczne potwierdziły istnienie tutaj wczesnośredniowiecznego grodu. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego informuje o dokumencie z 1301 r., wydanym przez kniazia wołyńskiego Lwa, syna króla Daniela, który miał się znajdować w archiwum kapituły greckokatolickiej w Przemyślu, nadającym Hruszowice biskupstwu przemyskiemu. Dokument ten według zdania niektórych krytyków historycznych został podrobiony przez duchowieństwo ruskie, zyskał on jednak aprobatę królów polskich i jest aprobowany.^[6]

Z dawnego dworu w Hruszowicach pozostała tylko kaplica grobowa z XIX w., użytkowana obecnie jako kościół rzymskokatolicki pw. Matki Bożej Różańcowej, oraz kilkanaście starych drzew z przydworskiego parku. Wg spisu ludności na 30 września 1921 r. wieś była zabudowana 168 budynkami mieszkalnymi, zamieszkałymi przez 882 mieszkańców z czego 453 deklarowało narodowość polską a 429 narodowość rusińską. Przed II wojną światową Hruszowice były dużą wsią, zamieszkaną w większości przez mieszkańców deklarujących wyznanie grecko-katolickie, wysiedlonych w latach 1945–1947. Część z nich powróciła w latach 60. XX w. We wsi zachowało się kilkanaście drewnianych domów i trzy metalowe krzyże z początku XX w. oraz fundamenty drewnianej cerkwi greckokatolickiej pw. Wniebowzięcia NMP z 1720 r., spalonej w 1960 r.^[7]

W przysółku Gaje znajduje się wybudowana w latach 1996–99 parafialna cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Bogurodzicy.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Na miejscowym cmentarzu (na pd-zach. skraju wsi) w październiku 1994 wzniesiono pomnik z napisem Chwała bohaterom UPA, bojownikom o wolną Ukrainę. Pomnik z czerwonego piaskowca miał formę bramy, której połowy połączone są u góry metalowym tryzubem.

26 kwietnia 2017 monument został usunięty w ramach akcji czynu społecznego^[8] przez działaczy Ruchu Narodowego i Młodzieży Wszechpolskiej za zgodą wójta gminy^[9]. Akcja została potępiona przez Związek Ukraińców w Polsce^[10].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Hruszowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 191 .