Hufiec ZHP Toruń im. Mikołaja Kopernika

Hufiec ZHP Toruń
im. Mikołaja Kopernika
Organizacja harcerska

Związek Harcerstwa Polskiego

Rodzaj jednostki

hufiec

Jednostka nadrzędna

Chorągiew Kujawsko-Pomorska ZHP

Jednostki podległe

szczepy, gromady, drużyny, kręgi

Rok powstania
pierwszych drużyn

1917

Komendant (przewodniczący)

phm. Adam Wiznerowicz

Adres siedziby

plac Św. Katarzyny 9, Toruń

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Hufiec ZHP Toruń”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia53°00′52″N 18°36′54″E/53,014444 18,615000
Strona internetowa

Hufiec ZHP Toruń im. Mikołaja Kopernika – terytorialna wspólnota Związku Harcerstwa Polskiego w Toruniu, działająca w ramach Chorągwi Kujawsko-Pomorska ZHP, licząca 1100 członków.

Siedziba

Siedziba Hufca znajdują się w centrum miasta, na przedmieściu św. Katarzyny, przy placu św. Katarzyny 9, w sąsiedztwie m.in. X LO, CKU i kościoła św. Katarzyny.

Historia

Pomnik w sąsiedztwie Leśnictwa Olek, który upamiętnia 30 harcerzy zamordowanych i spalonych przez hitlerowców w 1941 roku
Tablica pamiątkowa na Domu Harcerza w Toruniu, która upamiętnia nadanie Chorągwi Toruńskiej imię Zdobywców Kosmosu.

Historia toruńskiego harcerstwa[1][2][3][4][5]:

Okres pruski

Początki ruchu harcerskiego na ziemi toruńskiej sięgają jeszcze czasów pruskich. Ze względu na to, iż władze niemieckie nie zgadzały się na zalegalizowanie polskich organizacji drużyna skautów zmuszona był działała w konspiracji, a zbiórki jej członków odbywały się w ustronnych miejscach, najczęściej w lesie. Do głównych zadań organizacji należało przygotowanie się do walki o niepodległość. Wielu harcerzy z Torunia walczyło m.in. w powstaniu wielkopolskim.

II Rzeczpospolita

W okresie międzywojennym Toruń był siedzibą Pomorskiej Chorągwi - męskiej i żeńskiej. 21 marca 1927 roku do Hufca Toruń wstąpił Stefan Wincenty Frelichowski - dzisiejszy błogosławiony kościoła katolickiego, jeden z patronów diecezji toruńskiej oraz patron harcerzy polskich.

II wojna światowa

We wrześniu 1939 roku zawieszono działalność Hufca, a w późniejszym okresie wielu harcerzy znalazło się w obozach koncentracyjnych lub na robotach przymusowych. W okresie II wojny światowej toruńscy harcerze, w ramach Szarych Szeregów i Armii Krajowej, organizowali pomoc dla ukrywających się żołnierzy polskich, działaczy politycznych i społecznych oraz innych osób dotkniętych prześladowaniami okupanta.

Okres PRL

Po 1945 roku z wielkim trudem rozpoczęto odbudowę toruńskiego harcerstwa. W 1950 roku decyzją władz centralnych nastąpiła tzw. likwidacja tradycyjnego systemu wychowawczego. Ostatecznie w 1950 roku Polskie harcerstwo, także w Toruniu, zostaje podporządkowane Związkowi Młodzieży Polskiej.

W 1956 roku, po okresie stalinizmu, reaktywowano ZHP w Toruniu. W 1975 z części Chorągwi Bydgoskiej i Warmińsko-Mazurskiej utworzono Chorągiew Toruńską, która w 1979 roku przyjęła imię Zdobywców Kosmosu. W 1976 roku chorągiew ta liczyła 36 tys. członków w 49. hufcach, a w 1984 roku – 41 tys. członków w 13. hufcach[6]. W 1981 w wyniku tzw. odnowy harcerstwa na terenie hufca powrócono do dawnych tradycji i symboliki.

W tym okresie siedzibą organizacji był Dom Harcerza przy Rynku Staromiejskim.

Po 1989 roku

Od 1999 roku Hufiec ZHP Toruń, który jest jednym z największych hufców w Polsce, działa w ramach Chorągwi Kujawsko-Pomorskiej ZHP. 11 października 2017 roku w Muzeum Etnograficznym władze Hufca zorganizowały wystawę poświęconą „100-leciu toruńskiego harcerstwa”. Od 2018 roku siedziba Hufca Toruń znajduje się w dawnych koszarach przy placu św. Katarzyny 9.

Imprezy organizowane lub współorganizowane przez hufiec

  • Ogólnopolski Rajd Kopernikański
  • Rocznica śmierci bł. S. W. Frelichowskiego
  • Organizacja wigilii dla mieszkańców Torunia

Namiestnictwa

  • Zuchowe
  • Harcerskie
  • Starszoharcerskie
  • Wędrownicze

Jednostki

  • Szczepy
  • Gromady zuchowe
  • Drużyny harcerskie
  • Drużyny starszoharcerskie
  • Drużyny wielopoziomowe
  • Drużyny wędrownicze
  • Kręgi instruktorskie

Przypisy

  1. https://www.torun.pl/pl/harcerska-historia-na-wystawie
  2. Toruńscy harcerze mają nową siedzibę - ddtorun.pl, pl/pl/11_wiadomosci/14174_torunscy-harcerze-maja-nowa-siedzibe.html [dostęp 2021-09-05] (pol.).
  3. Jubileuszowy Złaz Harcerstwa Kujaw i Pomorza (zdjęcia), kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2021-09-05] (pol.).
  4. Wyborcza.pl, wyborcza.pl [dostęp 2021-09-05].
  5. Bus dostawczy dla Hufca ZHP Toruń | zrzutka.pl, zrzutka.pl [dostęp 2021-09-05] (pol.).
  6. Historia harcerstwa na Kujawach i Pomorzu, kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2021-09-05] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska
Toruń pałac Meissnera(WLZ12).jpg
Autor: 1bumer, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Toruń, Rynek Staromiejski 7 - pałac Meissnera, ok. 1739, pocz. XIX (zabytek nr rejestr. A/75/208)
Mięjsce Pamięci Narodowej, osada Olek.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mięjsce Pamięci Narodowej, osada Olek
Tablica pamiątkowa na Domu Harcerza w Toruniu.jpg
Autor: Grzegorznadolski, Licencja: CC0
Tablica pamiątkowa na Domu Harcerza w Toruniu - tak zwany Pałac Meissnerów pod adresem Rynek Staromiejski 7 w Toruniu

inskrypcja:

W miejscu tym/ Nadano imiona chorągwiom/Związku/Harcerstwa Polskiego./Bydgoskiej -/ Mikołaja Kopernika/W dniu 11-09-1966/Toruńskiej-/Zdobywców kosmosu/W dniu 29-04-1979/ W 40 rocznicę/Polski Ludowej/Upamiętnia to/Komenda Chorągwi ZHP/ W Toruniu