Hum (żupania istryjska)

Hum

Dzwonnica
Herb
Państwo	Chorwacja
Żupania	istryjska
Miasto	Buzet
Powierzchnia	0,00099[1] km²
Wysokość	349[2] m n.p.m.
Populacja (2018) • liczba ludności	28[3]
Nr kierunkowy	052
Kod pocztowy	52 425
Tablice rejestracyjne	PU
Położenie na mapie żupanii istryjskiej (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Hum
Położenie na mapie Chorwacji Hum
45°20′55″N 14°03′00″E/45,348611 14,050000
Strona internetowa

Hum – miasto w Chorwacji, w żupanii istryjskiej, w mieście Buzet. Jest położone w centralnej Istrii, około 9 km na południowy wschód od Buzetu^[1]. Jest najmniejszym miastem na świecie^[1]. W 2018 roku liczyło 28 mieszkańców^[3].

Historia

Prapoczątki miasta, leżącego u nasady półwyspu Istria, na terenie, który przez wieki był pograniczem, wiązane są z XI wiekiem. Wówczas obszar ten należał do Państwa Frankońskiego i z inicjatywy poszczególnych władców – feudałów – powstały lokalne twierdze^[4].

Pierwsza wzmianka o mieście Hum pochodzi z dokumentów z 1102 roku. Wówczas nosiło nazwę Hlm^[4], zaś dokumentach nosiło łacińską nazwę Cholm, która pochodziła od włoskiej nazwy Colmo^[5], co w języku polskim oznacza "grzbiet", "wzgórze" lub "pagórek". Twierdza, a raczej rodzaj strażnicy usytuowana została na wzgórzu o podłużnym kształcie, wydatnie wyniesionym ponad obszarem źródliskowym rzeki Mirna.

Przez większość dziejów Hum znajdował się na obszarze nadgranicznym, w związku z czym funkcja obronna stanowiła praktycznie rację bytu tego ośrodka. Najważniejszym obiektem w Hum był zamek, do którego przylegał niewielki zespół domów otoczonych murem. Ze względu na szczupłość miejsca i konieczność skutecznej obrony, powierzchnia miasteczka nigdy nie przekroczyła 0,5 ha. Oprócz zamku w mieście ulokowano kościół parafialny, dzwonnicę, kilkanaście domów – w tym budynek pełniący funkcję ratusza. Już poza murami, w XII wieku wzniesiono niewielki kościół pod wezwaniem Św. Hieronima, otoczony cmentarzem. Obronność miasteczka niekiedy okazywała się skuteczna, ale bywało ono także zdobywane przez napastników lub trawione pożarami^[4].

W XII wieku stała się posiadłością patriarchów akwilejskich. W latach 1153-1248 Hum był częścią Księstwa Meranii^[1]. Od 1412 miasto przeszło pod panowanie Republiki Weneckiej^[4]. W 1552 roku w ramach obrony miasta obok bramy miejskiej wybudowano dzwonnicę i wieżę strażniczą^[5]. W czasie wojny 1612-1618 miasto zostało spalone, a następnie odbudowane. Pod koniec XVIII wieku Hum znalazł się pod panowaniem Cesarstwa Austriackiego^[1].

W 1802 r. na miejscu starego kościoła burmistrz Juraj Gržinića wybudował drugi kościół, pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP z klasycystyczną fasadą^[6].

W 1918 roku miasto zostało zdominowane przez ludność pochodzenia włoskiego. W tym okresie miasto liczyło nawet 450 mieszkańców. Prawie wszyscy opuścili to miejsce, uciekając przed partyzantką pod dowództwem Tito^[1]. Od 1991 roku Hum jest częścią Chorwacji.

Do początków XX wieku w mieście zachowano umiejętność posługiwania się głagolicą^[4]. W kościele Wniebowzięcia NMP zachowały się ścienne pisma głagolickie, napisane w okresie formacyjnym głagolicy (druga połowa XII wieku) i są jednym z najstarszych przykładów chorwackiej kultury literackiej w średniowieczu. W miejskim muzeum można obejrzeć kilka pism głagolickich^[5].

W czerwcu corocznie organizuje się tu festyn z okazji Dni Hum. W czasie festynu wybierany jest nowy burmistrz miasta^[4].

Zabytki

• Kościół św. Hieronima
• Kościół Wniebowzięcia NMP
• Dzwonnica z 1552 r.
• Zachowany średniowieczny układ urbanistyczny miasta wraz z murami oraz główną bramą miejską
• Stacja kolejowa

• 

  Kościół św. Hieronima

• 

  Kościół Wniebowzięcia NMP

• 

  Dzwonnica

• 

  Brama miejska

• 

  (c) istra1977, CC BY 3.0

  Stacja kolejowa

Przypisy

Bibliografia

• Sławomir Adamczak i Katarzyna Firlej, Chorwacja i Czarnogóra – praktyczny przewodnik, Wyd. Pascal, 2003

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona miasta