Huta Silesia

Huta Silesia
Ilustracja
Walcownia Huty Silesia, niemiecka pocztówka, ok. 1910
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Siedziba

Świętochłowice

Adres

ul. Chorzowska 117

Data założenia

1847

Data likwidacji

2000 (zakończenie działalności)

Położenie na mapie Świętochłowic
Mapa konturowa Świętochłowic, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Huta Silesia”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Huta Silesia”
Ziemia50°18′17,8″N 18°53′29,3″E/50,304944 18,891472

Huta Silesia – huta cynku w Świętochłowicach w dzielnicy Lipiny, założona w 1847 roku, działała do 2000 roku.

Nieistniejący obecnie budynek łaźni Huty Silesia (po prawej, 2018)

Powstała w 1847 jako Huta Konstancja. W 1852 obok wybudowano Hutę Gabor. Obie huty w roku 1857 przeszły na własność pol. Śląskiej Spółki Akcyjnej dla Górnictwa i Hutnictwa Cynkowego we Wrocławiu. W latach sześćdziesiątych XIX wieku nastąpiła dalsza rozbudowa hut i wówczas otrzymały nazwę Zakłady Cynkowe „Silesia”. W 1859 uruchomiono walcownię cynku o napędzie parowym. W latach 1885–1895 wybudowano walcownię blachy cynkowej, która przed I wojną światową była największym tego typu zakładem na kontynencie europejskim[1]. W 1961 doszło do połączenia Zakładów Cynkowych „Silesia” w Lipinach i Zakładów Cynkowych „Wełnowiec” w Katowicach, dawna Huta „Hohenlohe”, w Zakłady Cynkowe „Silesia” w Katowicach, od 1984 Zakłady Metalurgiczne „Silesia”. W latach 1998–2000 zakład w Lipinach zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej, a produkcję głównego wyrobu – stopów odlewniczych przeniesiono do walcowni w Wełnowcu[1]. W 2001 nieczynny zakład kupiło przedsiębiorstwo MetalCo, gdzie prowadzi przetwarzanie skupowanych odpadów cynkowych[2].

Do dziś zachowała się jedynie zachodnia część kompleksu, czyli zespół zabudowań walcowni z urządzeniami. Do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego wpisano zespół walcowni cynku na terenie zakładu metalurgicznego Silesia, tj. walcownię z 1858 roku, pralnię i rozdzielnię z 1 połowy XIX wieku, kotłownię i warsztat mechaniczny z 2. połowy XIX wieku[3] – jest to najlepiej zachowany zespół historycznych zabudowań związanych z przetwórstwem cynku na terenie Polski[4].

Przypisy

  1. Marian Sadłowski. Zabytkowa walcownia blach cynkowych w Lipinach. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”. 31/2, s. 626-627, 1986. ISSN 0023-589X. 
  2. Bernard Kucz. 20 lat pracy na dobrą opinię. Rozm. przepr. Bernard Nowacki. „Fakty. Magazyn Gospodarczy”. 6 (48) (Listopad/Grudzień), s. 56, 2010. 
  3. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 114 [dostęp 2019-03-26].
  4. Świętochłowice – Gminna Ewidencja Zabytków. Wykaz obiektów i obszarów ujętych w Gminnej Ewidencji Zabytków. Urząd Miejski w Świętochłowicach. Wydział Gospodarki Przestrzennej i Architektury, 2013, s. 3.

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Industriegebiet.png
Autor: Sal73x, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sign for industry
Lipiny Silesia Zinc Rolling Mill Factory, Walcownia Silesia Świętochłowice.jpg
Pocztówka przedstawiająca Walcownię Cynku Silesia w Lipinach, Świętochłowice, ok. 1910.
Swietochlowice location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Świętochłowice, Poland.
  • top: 50.325
  • bottom: 50.2705
  • left: 18.8835
  • right: 18.9367
Swietochlowice Lipiny Chorzowska 114 112.jpg
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
building in Świętochłowice-Lipiny, 114-112 Chorzowska Street, former former baths of Silesia Zinc Works (taller part), now Misztal tire wholesale